CİNSEL SUÇLARIN HİLEYLE İŞLENMESİ: RIZA GÖSTERİLEN KİŞİNİN KİMLİĞİNE İLİŞKİN SORUNLAR

Yıl 2024, , 587 - 640, 30.05.2024

Efe Can Karabulat

https://doi.org/10.33717/deuhfd.1434498

Öz

On dokuzuncu yüzyılın ortalarından itibaren, cinsel özgürlüğe yönelik anlayış değişmeye başlamıştır. Yalnızca evli çiftler arasındaki cinsel ilişkileri meşru kabul edip diğer bütün cinsel ilişki türlerini yasaklayan anlayışın yerini, bireylerin partner seçiminde özgür oldukları bir anlayış almıştır. Bu durum, bireylerin hukuk düzeni tarafından korunan bir cinsel otonomiye sahip olmalarını sağlamıştır. Günümüzde bireylerin cinsel otonomisinin, cebir veya tehditle gerçekleştirilen cinsel davranışlarla ihlal edilebileceği kabul edilmektedir. Bununla birlikte cinsel suçlar bakımından hilenin rolü yeterince anlaşılabilmiş değildir. Hukuk sistemleri genellikle yalnızca cinsel davranışın mahiyetine yönelik hileleri cinsel suçların oluşumu bakımından önemli addetmektedir. Halbuki rıza gösterilen kişinin kimliğine ilişkin hileler de aynı ölçüde mağdurun iradesini sakatlayabilecek niteliktedir. Bu nedenle cinsel davranışlara yönelik hilelerin tespitinde, halihazırda kullanılan maddi gerçeklik-saik ayrımından vazgeçilerek, hilenin daha geniş yorumlanması mağdurların cinsel otonomisinin korunması bakımından elzemdir. Cinsel rızaya yönelik hilelerin kapsamı hem subjektif hem de objektif ölçütlerden yararlanmak suretiyle karma bir yöntemle belirlenmelidir. Böylelikle bireylerin cinsel otonomisi koruma altına alınırken ceza sorumluluğunun aşırı genişlemesinden de kaçınılabilecektir.

Anahtar Kelimeler

Cinsel suçlar, Cinsel saldırı, Cinsel otonomi, Hile, Rıza

SEXUAL ASSAULT BY DECEPTION: ISSUES REGARDING THE IDENTITY OF THE CONSENTED PARTY

Öz

Starting from the mid-nineteenth century, the understanding of sexual freedom began to change. The understanding that only considered sexual relations between married couples as legitimate and prohibited all other types of sexual relations has been replaced by an understanding in which individuals are free to choose a partner. This situation has enabled individuals to have sexual autonomy protected by law. Today, it is accepted that the sexual autonomy of individuals can be violated by sexual behavior carried out by force or threat. However, the role of deception in sexual crimes is not sufficiently understood. Legal systems generally consider only manipulations regarding the nature of sexual behavior as important for the formation of sexual crimes. However, frauds regarding the identity of the consented person can equally invalidate the consent of the victim. For this reason, in detecting deception in sexual behavior, it is essential to abandon the currently used factum-inducement distinction and interpret the deception more broadly in order to protect the sexual autonomy of the victims. The scope of manipulation of sexual consent should be determined using a mixed method, using both subjective and objective criteria. In this way, while the sexual autonomy of individuals is protected, excessive expansion of criminal liability can be avoided.

Anahtar Kelimeler

Sexual crimes, Sexual assault, Sexual autonomy, Deception, Consent

Kaynakça

• Alencar, Ticiana: “Conditional Consent and Sexual Crime: Time for Reform?”, The Journal of Criminal Law, Cilt 85, Sayı 6, 2021, s. 455-465.
• Arneson, Richard J.: “What Is Wrongful Discrimination?”, San Diego Law Review, Sayı 43, 2006, s. 775-808.
• Bergelson, Vera: Sex, Lies and Law: Rethinking Rape-By-Fraud, in: Consent and Control: Legal Perspectives on State Power, 1st Ed, Cambridge Scholars Publishing, Cambridge 2016.
• Chiesa, Luis E.: “Solving the Riddle of Rape-by-Deception”, Yale Law & Policy Review, Cilt 35, Sayı 2, 2017, s. 407-460.
• Clement, Rachel: Deception, Mistake, Privacy and Consent: A Conceptual Framework for Resolving the ‘Line-drawing’ Problem in Sex-by-Deception and Mistaken Sex, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Oxford 2018.
• Collectif Contre L’Islamophobie en France, Report 2016, Ile-de-France 2016.
• Dougherty, Tom: “Sex, Lies and Consent”, Ethics, Cilt 123, Sayı 4, 2013, s. 717-744.
• Elewa, Yomna: “Sexual Lies and Sexual Frauds: The Case for Criminalisation”, Edinburgh Student Law Review, Cilt 3, Sayı 1, 2016, s. 27-40.
• Herring, Jonathan: “Rape and the Definition of Consent”, National Law School of India Review, Cilt 26, Sayı 1, 2014, s. 62-76.
• Hoven, Elisa/Weigend, Thomas, “Zur Strafbarkeit von Täuschungen im Sexualstrafrecht”, KriPoZ, 3, 2018, 156-161.
• Karabulat, Efe Can: Cezaların Etkinliği Bağlamında Türk Suç Siyaseti, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara 2023.
• Kaya, Funda: Türk Ceza Kanunu’nda Çocukların Cinsel İstismarı Suçu, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep 2016.
• Kılıç, Abbas: “Cinsel Hakimiyet ve Yeni Türk Ceza Kanunu’nda Cinsel Saldırı Suçu”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, Sayı 78, 2008, s. 167-204.
• Lazenby, Hugh/Gabriel, Jason: “Permissible Secrets”, The Philosophical Quarterly, Sayı 68, 2018, s. 265-285.
• Licea, Ricardo: “How to Expand Rape by Deception and Protect Consent”, University of Massachusetts Law Review, Cilt 17, Sayı 2, 2022, s. 112-141.
• Manson, Neil C.: “How Not to Think about the Ethics of Deceiving into Sex”, Ethics, Cilt 127, Sayı 2, 2017, s. 415-429.
• Mullen, Michael: “Rape by Fraud: Eluding Washington Rape Statutes”, Seattle University Law Review, Sayı 41, 2018, s. 1035-1052.
• Özbek, Veli Özer/Doğan, Koray/Bacaksız, Pınar: Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler, 18. Baskı, Seçkin Yayınevi, Ankara 2023.
• Özgenç, İzzet: “Türk Ceza Kanununun Cinsel Suçlara İlişkin Düzenlemelerinin Dayandığı Felsefi Temel, Cinsel Suçlara İlişkin Kanun Hükümlerinin Uygulanmasından Kaynaklanan Sorunlar”, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Sayı XXIV, 2020, s. 257-276.
• Pundik, Amit: “The Law of Deception”, Notre Dame Law Review Online, Cilt 93, Sayı 1, 2018, s. 172-186.
• Rubenfeld, Jed: “The Riddle of Rape-by-Deception and the Myth of Sexual Autonomy”, The Yale Law Journal, Cilt 122, 2013, s. 1372-1443.
• Rudder, Christian: Datacylsm: Who We Are, 1st Ed., Crown Publishing Group, New York 2014.
• Scheidegger, Nora: “Balancing Sexual Autonomy, Responsibility, and the Right to Privacy: Principles for Criminalizing Sex by Deception”, German Law Journal, Cilt 22, 2021, s. 769-783.
• Schulhofer, Stephen J.: “Taking Sexual Autonomy Seriously: Rape Law and Beyond”, Law and Philosophy, Cilt 11, Sayı 1-2, 1992, s. 35-94.
• Scutt, Jocelyne A.: “Fraudulent Impersonation and Consent in Rape”, The University of Queensfand Law Journal, Cilt 9, Sayı 1, 1976, s. 59-65.
• Sharpe, Alex: “Expanding Liability for Sexual Fraud Through the Concept of ‘Active Deception’: A Flawed Approach”, The Journal of Criminal Law, Cilt 80, Sayı 1, 2016, s. 28-44.
• Şare, Ersin: “Cinsel Özgürlüğe Karşı Suçlarda İlgilinin Rızası”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 21, Sayı 2, 2019, s. 977-1023.
• Taner, Fahri Gökçen: Türk Ceza Hukukunda Cinsel Özgürlüğe Karşı Suçlar, 3. Baskı, Seçkin Yayınevi, Ankara 2023.
• Taştan, Mehmet: Cinsel Suçlarda İspat Sorunu ve Yargılama Usulü, 1. Baskı, Seçkin Yayınevi, Ankara 2021.
• Tezcan, Durmuş/Erdem, Mustafa Ruhan/Önok, Murat: Teorik ve Pratik Ceza Özel Hukuku, 19. Baskı, Seçkin Yayınevi, Ankara 2023.
• Vavra, Rita: “Täuschungen als strafbare Eingriffe in die sexuelle Selbstbestimmung?”, Zeitschrift für Internationale Strafrechtsdogmatik, Cilt 12, 2018, s. 611-618.
• Wertheimer, Alan: Consent to Sexual Relations, Cambridge University Press, Cambridge 2003.
• Yokuş Sevük, Handan: “5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu’nda Cinsel Saldırı ve Cinsel Taciz Suçları”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, Sayı 57, 2005, s. 243-282.
• Zhuang, Jin/Liu, Xin: “Solving the Myth of Rape-by-Deception: Based on the Restatement of Sexual Autonomy”, Beijing Law Review, Cilt 13, 2022, s. 673-696.