Belirli Sözleşmesine İlişkin Sınırlamalar ve Esneklik Olanakları – Avrupa Birliği Örnekleriyle

Yıl 2016, Cilt: 18 Sayı: 1, 113 - 154, 01.06.2016

Asiye Şahin Emir

Öz

İşverenler tarafından belirsiz süreli iş sözleşmelerin işçilere sağladığı haklardan kaçınmak amacıyla sıklıkla başvurulan sözleşme türlerinden biri de belirli süreli iş sözleşmesidir. Çalışmada ilk olarak Türk İş Hukuku’nda belirli süreli iş sözleşmesi yapma serbestisi ve sınırları incelenecek, daha sonra Avrupa Birliği’ne üye devletlerin belirli süreli iş sözleşmelerine ilişkin düzenlemeleri ele alınacaktır. Son olarak, Avrupa Birliği’ne üye devletlerin düzenlemeleri göz önünde bulundurularak Türk İş Hukuku’nda belirli süreli iş sözleşmesinin koşullarının esnekleştirilmesinin mümkün olup olmadığı tartışılacaktır

Anahtar Kelimeler

Belirli Süreli İş Sözleşmesi, Esneklik, Objektif Koşul, Avrupa Birliği’nin 99/70 Sayılı Yönergesi, Belirsiz Süreli İş Sözleşmesi

RESTRICTIONS AND FLEXIBILITY OPPORTUNITIES IN EMPLOYMENT CONTRACTS OF DEFINITE TERM WITH EUROPEAN UNION EXAMPLES

Öz

One of the frequently engaged contract types by employers in order to avoid the rights provided to workers by employment contract of indefinite duration is employment contracts of definite term. In this study, firstly freedom of employment contract of definite term and restrictions will be examined in the Turkish Labour Law. Later, regulations of the member countries of European Union concerning employment contracts of definite term will be examined. Lastly, by taking into consideration the regulations of the member countries of European Union, will be discussed whether it is possible to make the conditions of employment contracts of definite term more flexible or not in Turkish Labour Law

Anahtar Kelimeler

Employment Contract of Definite Term, Flexibility, Objective Condition, No. 99/70 Directive of the European Union, Employment Contract of Indefinite Duration

Kaynakça

• Alpagut, Gülsevil: Belirli Süreli Hizmet Sözleşmesi, (Türk Ağır Sanayi ve Hizmet Sektörü Kamu İşverenleri Sendikası), İstanbul 1998, (Belirli Süreli).
• Alpagut, Gülsevil: “4857 Sayılı Yasa Çerçevesinde Belirli Süreli Hizmet Sözleşmesi”, Mercek, Ocak, S.33, Y.9, 2004, s. 73-91, (4857 Sayılı Yasa).
• Ayan, Serkan: “Belirli Süreli İş Sözleşmesi”, AÜHFD, 80. Yıl Armağanı, C. 54, S. 4, Ankara 2005, s. 431-487.
• Başterzi, Süleyman: “Avrupa Birliği Konseyi’nin 99/70 sayılı Yönergesi Işığında Belirli Süreli İş Sözleşmesi Yapma Koşulları ve 4857 Sayılı İş Kanunun Öngördüğü Sistem”, İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Türk Milli Komitesi 30. Yıl Armağanı, Ankara 2006, s. 119-190, (99/70 sayılı Yönerge).
• Başterzi, Süleyman: “Belirli Süreli İş Sözleşmesinin Yapılmasına İlişkin Objektif Nedenlerin Tespitinde Menfaatler Dengesi, “İşçinin Haklı Menfaati”, Prof. Dr. M. Polat Soyer’e Armağan, C. 1, İzmir 2014, s.423- 449, (İşçinin Menfaati).
• Bozkurt Gümrükçüoğlu, Yeliz: Belirli Süreli İş Sözleşmesi, (Vedat Yayınevi), İstanbul 2012.
• Canbolat, Talat: “Mevzuatta Öngörülen Bazı İş Sözleşmesi Türlerinin 4857 Sayılı İş Kanununun Belirli Süreli İş Sözleşmesine İlişkin Esasları Yönünden Değerlendirilmesi”, Legal İHSGHD, S. 13, Y. 2007, s. 187- 219.
• Çelik, Nuri/Caniklioğlu, Nurşen/Canbolat, Talat: İş Hukuku Dersleri, Yenilenmiş 28. Bası, (Beta Yayınevi), İstanbul 2015.
• Çil, Şahin: “Belirli Süreli İş Sözleşmesi”, Osman Güven Çankaya’ya Armağan, Kamu İş, Ankara 2010, s. 33-65.
• Demir, Fevzi: Sorularla Bireysel İş Hukuku, C. 1, (Türkiye Barolar Birliği Yayınları), Ankara 2006, s. 75-76.
• Ekonomi, Münir: “4857 sayılı Kanun Hükümlerine Göre Belirli Süreli İş Sözleşmelerinin Hukuka Uygunluğu (I), Kavram ve Süre Yenileme”, Legal İSGHD, S. 9, Y. 2006, s. 15-32, (Kavram ve Süre Yenileme).
• Ekonomi, Münir: “4857 sayılı Kanun Hükümlerine Göre Belirli Süreli İş Sözleşmelerinin Şekil Yönünden Hukuka Uygunluğu (II/1)”, Legal İSGHD, S. 15,Y. 2007, s. 893-906. (Belirli Süreli İş Sözleşmelerinin Şekil Yönünden Hukuka Uygunluğu).
• Erbaş, Gökhan: “Alman Hukuku’nda Belirli Süreli İş Sözleşmesi”, İKÜHFD, C. 10, S. 2, Temmuz 2011, s. 315-331.
• Ertürk, Şükran: “Türk ve Alman Hukukunda Belirli Süreli İş Akitlerine Genel Bir Bakış”, Turhan Esener’e Armağan, Kamu-İş, C. 5, S. 3, Nisan 2000, s. 225-248.
• Geniş Hasan: Türk İş Hukukunda Belirli Süreli İş Sözleşmesi Yapma Serbestisi ve Sınırları, (Adalet Yayınevi), Ankara 2013.
• Güler, Mikdat: “Belirli Süreli İş Sözleşmesi”, Legal İSGHD, S. 5, Y. 2005, s. 28-82. (Belirli Süreli).
• Güneş, Başak/Mutlay, Barış Faruk: “Yeni Borçlar Kanununun “Genel Hizmet Sözleşmesi”ne İlişkin Hükümlerinin İş Kanunu ve 818 Sayılı Borçlar Kanunla Karşılaştırılarak Değerlendirilmesi”, Çalışma ve Toplum, 2011/3, S. 30, s. 231-288.
• Güzel, Ali: “İş Sözleşmesinin Sona Ermesi ve Sonuçları (Eleştirel Bir Yaklaşım)”, İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Akademik Forumu, Türkiye Toprak İşverenleri Sendikası, İstanbul 2014, s. 237-317.
• Güzel, Ali/Özkaraca, Erdem/Ugan, Deniz: “Karşılaştırmalı Hukukta ve Türk Hukukunda Belirli Süreli İş Sözleşmesi: Yapılma ve Yenilenme Koşulları”, (Prof. Dr. Sarper SÜZEK’e Armağan, C. 1, Beta Yayınları, İstanbul 2011, s. 476-566).
• Güzel, Ali/Ertan, Emre: “Avrupa Birliği Hukukunda ve Özellikle Toplulukları Adalet Divanı (ATAD) Kararlarında Belirli Süreli İş Sözleşmesinin Yapılma ve Yenilenme Koşulları”, Legal İHSGHD, S. 18, Y. 2008, s. 397-416.
• Hendrickx, Frank/Sengers, Karin:“İş Kanununda Esnek Çalışmaya Dair Hükümler”, (Çev. Süral, Nurhan), Türkiye ve İşgücü Piyasasını Esnekleştirilmesi ve Modernleştirilmesi, http://www.ab.gov.tr/files/ fasillar/spi/Esnek_Calisma_final_raporu.pdf.
• İren, Ertan: Avrupa Birliği İş Hukuku Yönergeleri Karşısında 4857 Sayılı İş Kanununun Durumu, (ÇEİS Yayınları), İstanbul 2008.
• Mollamahmutoğlu, Hamdi/Astarlı, Muhittin/Baysal, Ulaş: İş Hukuku, Gözden Geçirilmiş 6. Baskı, (Turhan Kitabevi), Ankara 2014.
• Narmanlıoğlu, Ünal: “İş İlişkisinin Kurulması ve İşin Düzenlenmesi Açısından Yargıtay’ın 1986 Yılı Kararlarının Değerlendirilmesi”, Yargıtay’ın 1986 Yılı İş Hukukuna İlişkin Kararlarının Değerlendirilmesi Semineri, İstanbul 1988 s. 3-37.
• Narmanlıoğlu, Ünal: İş Hukuku, Ferdi İlişkiler I, Genişletilmiş ve Gözden Geçirilmiş 5. Baskı, (Beta Yayınevi), İstanbul 2014.
• Parra, Manel Luque/Fabrellas, Anna Ginès I: “Comparative Labor Law Dossier Fixed-Term Employment Contracts in Spain”, (http://www.raco.cat/index.php/IUSLabor/article/viewFile/274411/3641 08).
• Rehbinder, Manfred: “Hizmet Akitlerinin Süreye Bağlanmasını Haklı Kılan Objektif Nedenler”, (Çev. Eyrenci, Öner), Türk-İsviçre Hukukunda Belirli Süreli Hizmet Akitlerinin Hukuki Sorunları, Rehbinder/Ekonomi, İstanbul 1979, s. 37-56.
• Senyen-Kaplan Tuncay, E.: Bireysel İş Hukuku, Yenilenmiş 7. Baskı, (Gazi Kitabevi), Ankara 2015.
• Soyer, Polat: “Türk Borçlar Kanunu Tasarısının “Genel Hizmet Sözleşmesi”ne İlişkin Bazı Hükümleri Üzerine Düşünceler”, Prof. Dr. Devrim Ulucan’a Armağan, Legal Yayınevi İstanbul 2008, s. 149-167.
• Sur, Melda: “Belirli, Süreli Hizmet Akitlerinin Düzenlenmesi, Fransız Sistemi Örneği İle Türk Hukuku Bakımından Bazı Öneriler”, Hirsch’e Armağan, Ankara 1986, s. 750-767, (Belirli Süreli Hizmet Akitlerinin Düzenlenmesi).
• Süzek, Sarper: İş Hukuku, Yenilenmiş 11. Baskı, (Beta Yayınevi), Ankara 2015.
• Taşkent, Savaş: “Belirli Süreli İş Sözleşmesi Yapma Serbestisi ve Bunun Sınırı”, Sicil Dergisi, S. 9, Mart 2008, s. 14-23, (Belirli Süreli İş Sözleşmesi Yapma Serbestisi).
• Taşkent, Savaş: “Belirli Süreli İş Sözleşmeleri Üzerine - Tekrar”, Sicil Dergisi, S. 13, Mart 2009, s. 5-19, (Belirli Süreli İş Sözleşmesi).
• Taşkent, Savaş: “Belirli Süreli İş Sözleşmelerinin Yapılabilmesi”, Legal İHSGHD, S. 9, Y. 2006, s. 33-39, (Belirli Süreli Sözleşmelerin Yapılabilmesi).
• Taşkent, Savaş: “Mevsimlik Bir İşte Yapılan Belirli Süreli İş Sözleşmesi”, Karar İncelemesi, Çalışma ve Toplum, S. 26, Y. 2010/3, s. 223-242.
• Taşkent, Savaş: “Mevsim ve Kampanya İşleri”, İstanbul Barosu Dergisi, C. 50; S. 11-12, Kasım Aralık 1976, s. 37-54.
• Tuncay, A. Can: “İş Sözleşmesinin Türleri ve Yeni İstihdam Biçimleri”, Yeni İş Yasası Sempozyumu, İstanbul Barosu/Galatasaray Üniversitesi 2003 Yılı Toplantısı, İstanbul, 2003, s. 125-145.
• Ulucan, Devrim: 4857 Sayılı Kanuna Göre İş Sözleşmesi Türleri, (Toprak, Seramik, Çimento ve Cam Sanayi İşyerleri Sendikası Yayını), Çeşme 2003.
• Urhanoğlu Cengiz, İştar: “4857 Sayılı İş Kanunu’nun, Avrupa Birliği’nin 18 Mart 1999 Tarihli Belirli Süreli Çalışma Hakkında Çerçeve Antlaş- masına Göre Değerlendirilmesi” Kamu-İş, C. 10, S. 1, Y. 2008, s. 77-91.
• Ünal, Ayşe: “AB’de Belirli Süreli Çalışma”, Kamu-İş, C. 8, S. 1, Y. 2005, s. 75-85.
• Waas, Bernd: “Labour Policy and Fixed Term Employment Contracts in Germany”, http://www.jil.go.jp/english/reports/documents/jilpt-reports/ no.9_germany.pdf, (ET.,10.11.2015)
• Yıldız, Gaye Burcu: “Güvenceli Esneklik ve 4857 Sayılı İş Kanunu”, Prof. Dr. Sarper Süzek’e Armağan, C. I, Beta Yayınları, İstanbul 2011, s. 203- 231.
• Yiğit, Yusuf: “Belirli Süreli İş Sözleşmesi Yapma Serbestisi ve Bu Serbestinin Sınırları”, DEÜHFD, C. 14, S. 2, Y. 2012, s. 101-166.
• Yuvalı, Ertuğrul: Türk Hukukunda Belirli Süreli İş Sözleşmesi, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara 2006.
• http://www.blenheim.nl/employment-law-netherlands/term-employmentnetherlands, (ET., 20.11.2015).
• http://www.iamexpat.nl/read-and-discuss/career/articles/workingnetherlands-dutch-labour-law-changes, ( ET., 20.11.2015).
• http://knowledge.leglobal.org/wp-content/uploads/LEGlobal_Memo_ Netherlands.pdf, (ET. 20.11.2015)