Adi Ortaklıkta Ortakların Denetleme Hakkı (TBK 631)

Yıl 2011, Cilt: 13 Sayı: 2, 195 - 236, 01.12.2011

Ali Haydar Yıldırım

Öz

Kanun koyucu adi ortaklıklarda TBK 631(BK 531)’ de ortaklara önemli
bir ortaklık hakkı olarak denetleme hakkını tanımıştır. Bu düzenleme
şöyledir:
“Yönetim yetkisi olmasa bile, her ortağın, ortaklığın işleyişi hakkında
bilgi alma, defter ve kayıtlarını inceleme, bunlardan örnek alma ve mali
durumu hakkında özet çıkarma hakkı vardır.
Aksine sözleşmeler kesin olarak hükümsüzdür ”.
Adi ortaklığın oldukça yaygın bir ortaklık tipi olduğu dikkate alınırsa,
bu kuralın geniş bir uygulama alanı bulacağı söylenebilir

Kaynakça

• Åkerman, Julian v. : Der Kernbereich des Informationsrechts im Recht der Personengesellschaften, Diss. Münster- Hamburg- London 2002.
• Arslanlı, Halil : Kollektif ve Komandit Şirketler, 2. Baskı, İstanbul 1960.
• Barlas, Nami : Adi Ortaklık Temeline Dayalı Sözleşme İlişkileri, 3. Bası, İstanbul 2012.
• Bilgili, Fatih: İsviçre ve Alman Hukuku Işığında Türk Ortaklıklar Hukukunda Gizli Ortaklık İlişkileri, Ankara 2003.
• Bollmann, Hans : Das Ausscheiden aus Personengesellschaften, Diss. Zürich 1971.
• Fellmann, Walter/Müller, Karin : Das Obligationenrecht (Berner Kommentar), Band VI, 2. Abteilung- Die einzelnen Vertragsverhältnisse-, 8. Teilband, Art. 530-544 OR, Bern 2006.
• Funk, Frist : Kommentar des Obligationenrechtes, Zweiter Band: Das Recht der Gesellschaften, Aarau 1951.
• Grünewald, Barbara : Gesellschaftsrecht, 6. Auf, Tübingen 2005.
• Habersack, Mathias/Schäfer, Carsten : Das Recht der OHG, Berlin- New York 2010(Anılış: Habersack/Schäfer (İlgili Bölümün Yazarı).
• Hand Kommentar (Nomos Kommentar), Bürgerliches Gesetzbuch, 5. Auf, Baden Baden 2007 (Anılış: Hk-BGB/İlgili Bölümün Yazarı).
• Handschin, Lukas/Vonzun, Reto: Kommentar zum schweizerischen Zivilrecht (Zürcher Kommentar), Bd. V/4a, Die einfache Gesellschaft, Art. 530-551 OR, 4. Auf., Zürich 2009.
• Heymann Handelsgesetzbuch, Kommentar, Band 2: Zweites Buch, § 105- 237, 2. Auf, Berlin- New York 1996 (Anılış: Heymann/İlgili Bölümün Yazarı).
• Honsell, Heinrich/Vogt, Nedim Peter/Watter, Georg (Yayınlayanlar) : Basler Kommentar zum Schweizerischen Privatrecht,Obligationenrecht II, Art. 530- 1186 OR, 2. Auf, Basel/Genf/München 2002 (Anılış: Honsell/Vogt/Watter (İlgili Bölümün Yazarı).
• Hueck, Götz/Windbichler, Christine : Gesellschaftsrecht, 20.Auf, München 2003.
• Jauerning, BGB, Kommentar, 12. Auf, München 2007 (Anılış: Jauerning/ İlgili Bölümün Yazarı).
• Juris Praxis, BGB- Kommentar, 5. Auf, 2010 (Anılış: JurisPK- BGB/İlgili Bölümün Yazarı).
• Karahasan, Mustafa Reşit : Türk Borçlar Hukuku, Özel Borç İlişkileri, Notlandırılmış Yasa Maddeleri ve Yargıtay Kararları, C. V, İstanbul 2004.
• Karayalçın, Yaşar : Ticaret Hukuku, II. Şirketler Hukuku, 2. Baskı, Ankara 1973.
• Kaya, Arslan : Anonim Ortaklıkta Pay Sahibinin Bilgi Alma Hakkı, Ankara 2001.
• Kluzinger, Eugen : Grundzüge des Gesellschaftsrecht, 14. Auf, München 2006.
• Meier-Hayoz, Arthur/Forstmoser Peter : Schweizerisches Gesellschaftsrecht, 10. Auf, Bern 2007.
• Münchener Kommentar zum HGB, Band 2, Ersten Abschnit, Offene Handelsgesellschaft, 2. Auf, München 2006 (Anılış: Münc. KommHGB/İlgili Bölümün Yazarı).
• Münchener Kommentar, Schuldrecht, Besonderer Teil III, §§ 705- 853
• Partnerschaftsgesellschaftsgesetz, Produkthaftungsgesetz, 4. Auf, München 2004 (Anılış: Münc. Komm-BGB/İlgili Bölümün Yazarı).
• Poroy, Reha/Tekinalp, Ünal/Çamoğlu, Ersin : Ortaklıklar ve Kooperatif Hukuku, 9. Baskı, İstanbul 2003.
• Prütting, Hans/Wegen, Gerhard/Weinreich, Gerd : BGB- Kommentar, 2. Auf, Neuwied 2007 (Anılış: Prütting/Wegen/Weinreich (İlgili Bölümün Yazarı)
• Pulaşlı, Hasan : 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanununa Göre Şirketler Hukuku Şerhi, C. I, Ankara 2011.
• Rötricht, Volker/von Westphalen, Freidrich Graf : Handelsgesetzbuch, Kommentar, 2. Auf, Köln 2001 (Anılış: Rötricht/von Westphalen (İlgili Bölümün Yazarı)).
• Schlegelberger, Franz : Schlegelberger Handelsgesetzbuch, Bd. 3, Halbbd. 1. §§ 105-160, 5. Auf, München 1992 (Anılış: Schlegelberger/İlgili Bölümün Yazarı).
• Siegwart, Alfred : Kommentar zum Schweizerischen Zivilgesetzbuch, Das Obligationenrecht, 4. Teil: Die Personengesellschaften, Zürich 1938.
• J. von Staudinger Kommentar zum Bürgerlichen Gesetzbuch mit Einführungsgesetz und Nebengesetzen, Buch 2, Recht der Schuldverhältnisse, §§ 705- 740, (Gesellschaftsrecht), 13. Auf, 2003 (Anılış: Staudinger/İlgili Bölümün Yazarı).
• von Steiger, Werner : Schweizerisches Privatrecht, Handelsrecht, Band VIII/1, Basel und Stutgart 1976. Şener, Oruç Hami: Adi Ortaklık, Ankara 2008.
• Tekil, Fahiman : Şirketler Hukuku, Birinci Cilt, Genel Bilgiler, Adi Şirket, Kollektif ve Komandit Şirketler, 2. Baskı, İstanbul 1976.
• Uygur, Turgut : Açıklamalı -İçtihatlı Borçlar Kanunu C. VIII, Ankara 2003.
• Yalman, Macit/Taylan, Erbay : Adi Ortaklık, Ankara 1976.
• Yavuz, Cevdet/Özen, Burak/Acar, Faruk : Türk Borçlar Hukuku Özel Hükümler, 7. Baskı, İstanbul 2007.
• Wiedemann, Herbert: Gesellschaftsrecht, Band: II, Recht der Personengesellschaften, München 2004.
• Wohlleben, Hermann Peter : Informationsrechte des Gesellschafters, Diss. Köln- Berlin- Bonn- München 1989