Uluslararası Düzeyde Yasa Çakışmaları

Yıl 2010, Cilt 12 Özel Sayı, 193 - 206, 01.07.2010

. Elif Cenkeri

Öz

Dünya üzerinde farklı devletlerin mevcudiyetinin doğal sonucu olarak
farklı ulusal hukuk sistemleri uygulandığından günümüzde hiçbir devlet,
egemenliğini ileri sürmek suretiyle diğer hukuk sistemlerini geçersiz sayamaz.
Diğer bir anlatımla, farklı hukuk sistemlerinin varlığı, yabancı unsurlar
içeren hukuksal olaylarda birden fazla ülkenin hukuk sisteminin uygulanmasına
sebebiyet vermektedir. Kanunların ihtilafı

; ülkelerin farklı hukuk
düzenlerinin topluca mevcudiyetinden kaynaklanan, söz konusu hukuk
düzenleri arasındaki yetki çatışmasıdır

.
Devlet egemenliğinin ülke ile sınırlandırılmış olmasının sonucu niteliğindeki
yersellik ilkesine göre; ülkenin vergi kanunları ülke sınırları içindeki
herkese uygulanacak, ancak başka bir devletin ülkesinde söz konusu kanunlar
uygulanmayacak iken; kişisellik ilkesi uyarınca ise; yurtdışında kişinin
kendi yasaları onu izleyecek ve giriştiği tüm hukuksal ilişkilerde bahse konu
yasalar geçerli olacaktır.

Kaynakça

• Akdoğan, Abdurahman, Kamu Maliyesi, 13. baskı, Gazi Kitapevi, Ankara, 2009.
• Arıkan, Zeynep, Türk Vergi Hukukunda Mali İkametgah, Maliye ve Hukuk Yayınları, Ankara, Mayıs 2007.
• Arnold, Brian, The Taxation of Controlled Foreign Corporations: An International Comparison, Canadian Tax Foundation, Canada, 1986.
• Aybay, Rona; Dardağan, Esra, Uluslararası Düzeyde Yasaların Çatışması, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 1. baskı, İstanbul, Mart 2005.
• Balcı, A. Bayazıt, “Uluslararası Çifte Vergilendirme Sorunları-I”, Vergi Dünyası, Sayı: 263, Temmuz 2003.
• Bayar, İbrahim Nihat, Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları ve Mahsup Sistemi, Maliye ve Hukuk Yayınları, Ankara, Eylül, 2006.
• Bayraklı, H. Hüseyin, Türk ve Alman Vergi Hukukunda Vergi İkametgahı, Yayınlanmamış Doçentlik Çalışması, Afyon, 1990.
• Bilici, Nurettin, Vergi Hukuku, 25. bası, Seçkin Kitabevi, Ankara, 2010.
• Çağan, Nami, Vergilendirme Yetkisi, Kazancı Hukuk Yayınları, İstanbul, 1982.
• Çelikel, Aysel, Milletlerarası Özel Hukuk, Beta Basım A.Ş., 7. bası, İstanbul, Mayıs 2004.
• Ekmekçi, Esra, Küreselleşme ve Vergilemede Yeni Eğilimler, Kazancı Hukuk Yayınları, İstanbul, 2003.
• Erginay, Akif, Kamu Maliyesi, 18. baskı, Savaş Kitap ve Yayınevi, Ankara, 2010.
• Molenaar, Dick, Taxation of International Performing Artistes, IBFD, Amsterdam, 2005.
• Nomer, Ergin; Şanlı, Cemal, Devletler Hususi Hukuku, Beta Basım A.Ş., Yenilenmiş 17. bası, İstanbul, Eylül 2009.
• Oktar, S. Ateş, Vergi Hukuku, Türkmen Kitabevi, Gözden Geçirilmiş ve Güncelleştirilmiş 5. baskı, İstanbul, 2010.
• Öncel, Mualla; Kumrulu, Ahmet; Çağan, Nami, Vergi Hukuku, 19. bası, Turhan Kitabevi, Ankara, 2010.
• Özbudun, Ergun, Türk Anayasa Hukuku, 11. baskı, Yetkin Yayınları, Ankara, 2010.
• Pazarcı, Hüseyin, Uluslararası Hukuk, Turhan Kitapevi, 8. bası, Ankara, Eylül 2009.
• Pehlivan, Osman, Vergi Hukuku, Celepler Matbaacılık, Trabzon, 2010.
• Pohlmann, Michael, Kapitalexportneutralitaet der Besteuerung, Books on Demand GmbH, Norderstedt, 2008.
• Sandler, Daniel, Tax Treaties and Controlled Foreign Company Legislation, Kluwer Law International, London, 1998.
• Saraç, Özgür, Küresel Vergi Rekabeti ve Ulusal Vergi Politikaları, Maliye ve Hukuk Yayınları, Ankara, Ağustos, 2006.
• Tezel, Adnan, Uluslararası Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları ve Türkiye Uygulaması, Türkiye Sanayi ve İşadamları Derneği Yayını, Yayın No: TÜSİAD-T/89.3.126, İstanbul, Haziran 1989.
• Tipke, Klaus; Lang, Joachim, Steuerrecht, Verlag Dr. Otto Schmidt, 17 völlig überbearbeitete Auflage, Köln, 2002.
• Tuncer, Selahattin, “Vergi Kanunlarımızda İkametgâh Kavramı I”, Vergi Dünyası, Sayı:105, Mayıs 1990, (İkametgâh I).
• Tuncer, Selahattin, “Vergi Kanunlarımızda İkametgâh Kavramı II”, Vergi Dünyası, Sayı: 106, Haziran 1990, (İkametgâh II).
• Tuncer, Selahattin, Çifte Vergileme ve Milletlerarası Vergi Anlaşmaları, Eskişehir İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi, Yayın No: 112-66, 1974, (Vergi Anlaşmaları).
• Tuncer, Selahattin, “İşletme Vergiciliğinden Vergi Planlamasına”, (Çevrimiçi), E-Yaklaşım Dergisi (Ocak 2008)
• http://www.yaklasim.com/mevzuat/dergi/readframe.asp?filename=2008 011 059htm, 06 Mayıs 2008, (Vergi, Planlaması).
• Yaltı, Billur, “Vergi Adaleti Kavramında Soyuttan Somuta: Türk Anayasa Mahkemesi Kararlarını Eşitlik, Özgürlük ve Sosyal Devlet Kavramlarıyla Okumak”, Vergi Sorunları, Sayı: 119, Ağustos 1998, (Vergi Adaleti).
• Yaltı, Billur, Avrupa Birliği’nde Dolaysız Vergiler, Beta Basım A.Ş., İstanbul 2002, (Dolaysız Vergiler).
• Yaltı, Billur, Uluslararası Vergi Anlaşmaları, Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş., İstanbul 1995, (Anlaşmalar).
• Yüce, M. Yıldıran, “Çifte Vergilendirme Sorunu ve Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi Yolları”, Vergi Sorunları, Sayı: 6, Kasım-Aralık 1991.