ALMANYA ÖRNEĞİNDE TERÖRİZMLE MÜCADELE ARACI OLARAK VATANDAŞLIK KAYBI – ULUSLARARASI HUKUKUN SINIRLARI

Yıl 2023, Cilt: 25 Sayı: 1, 1 - 21, 29.05.2023

Füsun Arsava

https://doi.org/10.33717/deuhfd.1276235

Öz

Terörizmle mücadelede vatandaşlık kaybı günümüzde bir rönesans yaşamaktadır. Kimi devletlerin bu çerçevede mevcut hukuki dayanağa istinat ettiği görülmektedir. Örneğin Almanya’da vatandaşlık hukuku 2019’da terörizmle bağlantılı vatandaşlık kaybı düzenlemesi ile genişletilmiştir. Makalede bu tür düzenlemelerin Uluslararası Hukuka uygunluğu tartışılmaktadır. Yapılan düzenleme ile hernekadar Uluslararası Hukukun reddettiği vatansızlık durumu ortaya çıkmasa da, farklı insan hakları sorunları ortaya çıkmaktadır. Almanya’nın yaptığı düzenleme somut durumu dikkate almaması nedeni ile eleştirildiği gibi, vatandaşlık kaybının ülkeye girişi engelleme amacı taşıması nedeni ile de eleştirilmektedir. Devletler bu tür düzenlemelerle güvenliği bakımından tehlikeli gördükleri vatandaşları hakkında cezai takibat yapmak yerine onları vatandaşlıktan çıkararak Uluslararası Hukuk sorumluluklarından kurtulmak istemektedir. Makalede devletlerin terörizmle mücadele araçlarına ve Uluslararası Hukukun bu çerçevedeki sınırlarına ışık tutulmaktadır.

Anahtar Kelimeler

AİHK, Vatandaşlık, Vatansızlık, Terörizmle mücadele, Ayrımcılık yasağı

Kaynakça

• Arnell, Paul: “The Legality of the Citizenship Deprivation of UK Foreign Terrorist Fighters”, ERA Forum, Vol.21, Issue 3, 2020, s. 395-412.
• Ersbøll, Eva: “Biao v. Denmark: Discrimination Among Citizens?”, EUI Working Paper RSCAS, No.79, 2014, s. 1-24.
• Gerards, Janneke: Prohibition of Expulsion of Nationals (Article 3 of Protocol No. 4), bknz.: van Dijk, Pieter et al. (ed.), Theory and Practice of the European Convention on Human Rights. 5. Bası. Cambridge, 2008, s. 945-951.
• Giegerich, Thomas: Art. 16, Abs.1 GG, bknz.: Maunz, Theodor/Dürig, Günter (ed.): Grundgesetz-Kommentar (78. delivery). C. H. Beck, München, 2016, 85 pages.
• Macklin, Audrey/Bauböck, Rainer: “The Return of Banishment: Do the New Denationalisation Policies Weaken Citizenship?”, EUI Working Paper RSCAS, No.14, 2015, s. 1-65.
• Özdemir, Özgen/Manandhar, Timeela: “Responsibility to punish. Zur Verantwortung Deutschlands für deutsche IS-Kämpfer”, Völkerrechtsblog, 22.03.2019, doi: 10.17176/20190322-104804-0 (son erişim 30.08.2022).
• Schabas, William A.: The European Convention on Human Rights - A Commentary, Oxford University Press, Oxford, 2015, 1308 pages.
• Wautelet, Patrick: “The Law of Nationality: comparative and international perspective”, ORBi of University of Liége, 2016, 427 pages, s. 18 vd.
• Weber, Ferdinand: Staatsangehörigkeit und Status, Mohr Siebeck, Tübingen, 2018, 570 pages.
• Weber, Ferdinand: § 28 StAG (Vatandaşlık Kanunu), bknz.: Kluth, Winfried/Heusch, Andreas, (ed.), Beck’scher Online- Kommentar Ausländerrecht. 26.bası, C. H. Beck, München, 2020.
• Zimmermann, Andreas/Eiken, Jan: “Reform des § 28 StAG und das Völkerrecht”, NVwZ, Heft 18, 2019, s. 1313-1318.
• Kurum Araştırmaları ve Raporlar:
• European Parliamentary Research Service (EPRS) (2018): The Return of Foreign Fighters to EU Soil.
• http://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/STUD/2018/621811/EPRS_STU (2018)621811_ (ulaşım tarihi 30.08.2022).
• Elektronik Kaynaklar:
• https://treaties.un.org/pages/viewDetails.aspx?src=TREATY&mtdg_no.4&chapter=5 (ulaşım tarihi 30.8.2022).
• https://www.coe.int/de/web/conventions/full-list//conventions/treaty/66/signatures? p_auth=u9ADBuno), (ulaşım tarihi 30.08.2022).