“Halk Sağlığı Hemşireliği Felsefesiyle Hemşire Olmak” Anlamı Nedir?

Yıl 2017, Cilt: 10 Sayı: 2, 107 - 112, 01.05.2017

Şafak Dağhan

Öz

Meslek felsefesi, mesleki davranış ve uygulamaları yönlendiren “değerler, amaçlar ve kararlar” temelinde soyut yapılardan oluşur.Tarihsel olarak hemşireliğin felsefi temelleri, toplumsal alanda yoksullara, hassas ve dezavantajlı gruplara evlerinde bakım verilerek atılmıştır. Halk sağlığı ve hemşirelik, doğası gereği birbirinin tamamlayıcısıdır. Bu makalede amaç; Hemşirelik felsefesinin bütünleyici çerçevesi içinde, halk sağlığı hemşireliğinin felsefesini tanımlamak ve bu felsefenin genel hemşirelik mesleğine yansımalarını tartışmaktır. Makale; Halk Sağlığı Hemşireliği Felsefesiyle Hemşire Olmanın anlamı nedir? sorusuna yanıt oluşturmayı amaçlamaktadır. Sağlık hizmetlerinde; hastane temelli sağlık hizmetlerinden toplum temelli sağlık hizmetlerine doğru bir paradigma değişimi söz konusudur. Geçmişte bakış açısı; “hemşire, hastaya bakar” iken, günümüzde; “hemşire sağlamı korur” bakış açısı önceliklidir. Halk sağlığı hemşirelerinin uygulamalarındaki temel felsefe; toplumda eşitsizlikleri önleme, sosyal adalet ve sağlığın korunması ve geliştirilmesidir. Hemşireler, hastane, okul, işyeri, yaşlı bakım evi olmak üzere nerede çalışırlarsa çalışsınlar temelde halk sağlığı hemşireliği felsefesi ile bakım vermelidirler. Sonuç olarak; toplum temelli halk sağlığı hemşirelik yaklaşımı, tüm alanlarda hemşirelerin geneline rehberlik edecek bir bakım felsefesi olmalıdır.Anahtar Kelimeler: Halk Sağlığı Hemşireliği, Hemşirelik, Felsefe.

Anahtar Kelimeler

Halk Sağlığı Hemşireliği, Hemşirelik, Felsefe

What is the Meaning of “Being a Nurse through Public Health Nursing Philosophy”?

Öz

Occupational philosophy consists of the abstract concepts which direct the occupational behaviors and practices within “values, purposes and decisions” basis. Historically, the philosophical foundations of nursing care have been laid by providing care to poor, sensitive and disadvantaged groups at their homes. Public health and nursing completes each other because of their nature. The purpose in this article is to identify the public health nursing philosophy and to argue the reflection of this philosophy on general nursing profession within supplemental framework of nursing philosophy. The article aims to find an answer to “What is the meaning of being a nurse through the public health nursing philosophy” question. There is a paradigm shift from hospital-based health services to community-based health services within health services. While the past perspective was “nurses care the patients”, nowadays “nurses protect the healthy people” perspective has a priority. The basic philosophy of the practices of public health nurses is to prevent the inequalities within the society, to protect and develop social justice and health. The nurses working in the hospital, school, working place, elderly care home, wherever they are, they must provide their care through the public health nursing philosophy. Consequently, the approach of community-based public health nursing must be a philosophy of care which will guide all of the nurses

Anahtar Kelimeler

Public health nursing, Nursing, Philosophy

Kaynakça

• Akça, A.F. (Ed.). (2010). Mesleki temel kavramlar temel hemşirelik kavramlar, ilkeler, uygulamalar (ss. 47). İstanbul: İstanbul Medikal.
• APHA Public Health Nursing Section. (2013). The definition and role of public healthnursing: a statement of the public health nursing section. Washington, DC. Erişim:10.06.2015.https://www.apha.org
• Babadağ, K. (2010) Hemşirelik ve değerler. Ankara: Alter.
• Bahar, Z. &Aydoğdu, N.G. (2011). Sağlıkta eşitsizlik ve hemşirelik. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemsirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi, 4 (3), 131-6
• Boutain, M.D. (2005). Social justice as a frame work for Professional nursing. Journal of NursingEducation, 44(9), 404-7.
• Burkhardt, A. M. &Nathaniel, A.K. (2013). Çağdaş Hemşirelikte Etik. (Çevirenler:Ş.E, Alpar., N, Bahçecik &Ü, Karabacak) İstanbul: İstanbul Medikal Yayıncılık.
• Canadian Public Health Association. (2010). Public Health - Community Health Nursing Practice in Canada Roles and Activities, fourth edition, Ottowa; Erişim:16.05.2015 http://www.cpha.ca/uploads/pubs/3-1bk04214.pdf
• Canales, M.K. &Drevdahl, D. J. (2014). Community/public health nursing; ıs there a future for the specialty. Nursing Outlook, 62(6), 448-58.
• Çapik, C., & Bahar, Z. (2008). Determination of factors influencing perceived health status among poor and non-poor women in eastern turkey. International Journal of Caring Sciences, 1(2), 58-65.
• Danton, J.P. (1934). Plea for a philosophy of librarianship. Library Quarterly, 4(4), 527-51.
• Savage, C.,&Kub, J. (2009).Public health and nursing: a natural partnership. International Journal of Environmental Research and Public Health, 2(6), 2843-8. Erişim: 13.04.2015 www.mdpi.com/journal/ijerph.
• Dedeoğlu, N. (2004). Sağlık ve yoksulluk.Toplum ve Hekim,19(1), 51-3.
• Demirel, A., & Akın, B. (2014). Sağlıkla ilişkili olarak sosyal adalet, eşitlik ve hemşirelik. DEUHYO ED, 7(3), 238-45.
• Eren, N., & Öztek, Z. (2006). Günümüzde halk sağlığı anlayışı. Ç. Güler ve L. Akın (Editörler). Halk sağlığında temel bilgiler. Ankara: Hacettepe Üniversitesi.
• Ergül, Ş. (2005). Halk sağlığı hemşireliğinin dünü, bugünü ve geleceği. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 21(1),157-66.
• Giddens, J., Brady, D., Brown, P., Wright, M., Smith, D., & Harris, J. (2008). A new curriculum for a new era of nursing education. Nursing Education Perspectives,29(4), 200-4.
• Holt, M. (2011). Public health and nursing practice: seizing the receptive moment. Nurse Education in Practice, 11(4), 224-7. Erişim:05.06.2015 http://www.who.int/healthpromotion/conferences/previous/ottawa/en/index1.html
• Hunt, R. (1998). Community based nursing; philosophy or setting. American Journal of Nursin, 98(10), 44-7.
• International Council of Nurses. (2011) Closingthegap: Increasing Access and equity 2011. Erişim:15.05.2015 http://www.icn.ch/images/stories/documents/publications/ind/indkit2011.pdf.
• International Council of Nurses. (2014). Nurses: a forceforchange a vital resource for health. Geneva, Switzerland. Erişim:15.05.2015 http://www.icn.ch/images/stories/documents/publications/ind/IND Kit_2014.pdf.
• International Council of Nurses (ICN). Erişim: 19.06.2015 http://www.icn.ch/who-we-are/icn-definition-of-nursing/
• Kahraman, S. (2008). Modern ve postmodern düşünceler hemşirelik felesefesini etkiledi mi? C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi,12(2),56-61.
• Laabs, C. (2008). The community of nursing: moral friends, moral strangers, moral family.Nursing Philosophy,9,225-32.
• McCurry, M.K., HunterRevell S.M., &Roy, C. (2008). Knowledge for the good of the ındividual and society; linking philosophy, disciplinary goals, theory and practice. Nursing Philosophy, 11,42-52.
• Okuroğlu, K.G., Bahçecik, N., &Alpar, E.Ş. (2014).Felsefe ve hemşirelik etiği. Klikya Felsefe Dergisi, 1(1), 53-61.
• Özkan, A.H. (2014).Hemşirelikte, bilim, felsefe ve bakımın temelleri. İstanbul: Akademi.
• Özkan, H.A., &Akduran, F. (2014). Hemşirelikte paradigmaların önemi -ımportance of paradigms in nursing. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi,11(2),3-5.
• Paquin, S.O. (2011). Social justice advocacy in nursing: what ıs ıt? How do we get there? Creative Nursing, 17(2),63-67.
• Pektekin, Ç. (2011). Hemşirelik felsefesi: kuramlar, bakım modelleri, politik yaklaşımlar. İstanbul: İstanbul Tıp.
• Platin, N. (2010). Hemsireliğin kuramsal ögeleri dersi ögrenci geri bildirimleri. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemsirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi, 3(2), 89-95.
• Velioğlu, P. (2012). Hemşirelikte kavram ve kuramlar. İstanbul: Akademi.
• Reutter, L. &Kushner K. E. (2010). Health equity through action on the social determinants of health: taking up the challenge in nursing. Nursing Inquiry,17(3), 269-80.
• Rodopman, A. (2006). Tıp, etik, felsefe. Felsefe Ekibi Dergisi,5,25-30.
• Smith, M., & Cusack, L. (2000). The ottawa charter—from nursing theory to practice: ınsights from the area of alcohol and other drugs. International Journal of NursingPractice, 6(4),168–173.
• Türk Dil Kurumu (TDK). (2006). Erişim:19.10.2015 http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.
• World Health Organization (WHO). (1978). Declaration of alma-ata: international conference on primary health care. Erişim: 11.12.2009. http://www.who.int/hpr/NPH/docs/declaration_almaata.pdf.
• World Health Organization (WHO). (1985). A guide to curriculum review for basic nursing education: orientation to primary health care and community health. Geneva Erişim: 06.15.2015. http://whqlibdoc.who.int/publications/1985/9241542020_eng.pdf.
• World Health Organisation (WHO). (1986). Ottawa charter for health promotion. Ottawa: Canadian Public Health Association. Erişim:06.15.2015. http://whqlibdoc.who.int/publications/1985/9241542020_eng.pdf.
• World HealthOrganization (WHO). (2007). The World Health Report 2007, A safer Future Global PublicHealth Security InThe 21st Century; Erişim: 06.15.2015. http://www.who.int/whr/2007/07_overview_en.pdf?ua=1
• World Health Organization (WHO). (2008). Commission on social determinants of health. Closing the gap in a generation: Health equity through action on the social determinants of health. Geneva.
• World Health Organization (WHO). (2010). A frame work for community health nursing education. Erişim: 10.12.2015. http://apps.searo.who.int/PDS_DOCS/B4816.pdf.
• World Health Organization (WHO). (2013). The Helsinki statement on health in all policies. The 8th Global Conference on Health Promotion, Helsinki, Finland, 10-14 June 2013.