İki Farklı Bölgedeki Üniversite Hastanelerinde Çalışan Hemşirelerin Araştırma Kullanım Engelleri ve Etkileyen Etmenlerin İncelenmesi

Yıl 2015, Cilt: 8 Sayı: 4, 232 - 240, 01.11.2015

Zuhal Bahar Sebahat Gözüm Ayşe Beşer Cantürk Çapık Aygül Kıssal Nihal Gördes Aydoğdu Fatma Ersin

Öz

ÖzAmaç: Bu çalışmanın amacı Türkiye’nin batı ve doğu’sunda yer alan iki üniversite hastanesinde çalışan hemşirelerin araştırma kullanım durumlarının değerlendirilmesidir. Yöntem:Karşılaştırmalı tanımlayıcı tipte olan bu çalışma Türkiye’nin doğu ve batı’sında yer alan iki üniversite hastanesinde yürütülmüştür. Araştırmanın evrenini iki hastanede çalışan tüm hemşireler, örneklemini araştırmaya katılmayı kabul eden hemşireler oluşturmuştur. Veriler Sosyo-Demografik Özellikler Bilgi Formu ve Araştırma Kullanım Engelleri Ölçeği ile toplanmıştır. Verilerin analizinde iki ortalama arasındaki farkın önemlilik testi ve tek yönlü varyans analizi kullanılmıştır. Bulgular: Türkiye’nin doğusunda bulunan üniversite hastanesi’nde çalışan hemşirelerin %78.9’u ile Türkiye’nin batısında bulunan üniversitesi hastanesi’nde çalışan hemşirelerin %95.5’i eğitimleri süresince araştırma dersi almıştır ve doğu bölgesinde çalışan hemşirelerin %11.9’u ile batı bölgesinde çalışan hemşirelerin %9.8’i düzenli olarak hemşirelik dergisi okumaktadır. Her iki hastanede çalışan hemşirelerin Araştırma Kullanım Engelleri Ölçeği alt boyutları puan ortalamalarının karşılaştırılmasında yalnızca kurum alt boyutu puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark varken (p = .000) sunum, hemşire, ve araştırma alt boyutları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark saptanmamıştır (p > .05). Sonuç: Araştırma kullanımını etkileyen en önemli etmenlerden bir tanesi organizasyonel faktörlerdir. Buna yönelik olarak yöneticiler kurumlarda araştırma kültürü oluşturmada stratejiler geliştirmeli, hastanelerde hemşirelik araştırma merkezleri kurularak, hemşirelik fakülte/yüksekokulları ve hastane işbirliği ile çalışmalar yürütülmelidir. Hizmetiçi eğitimler düzenlenerek araştırma bulgularının paylaşımı sağlanmalı ve ulusal araştırma merkezleri kurulmalıdır.

Anahtar Kelimeler

Araştırma Kullanımı, Engeller, Hemşirelik

Barriers To And Factors Affecting Use Of Research Findings By Nurses In University Hospitals In Two Different Regions Of Turkey

Öz

Aim: The aim of this study was to evaluate use of nursing research findings by nurses in two University hospitals in the west and east of Turkey. Methods: This is a descriptive and comparative study and is being conducted in two university hospitals in the west and east of Turkey. The study population includes all nurses working at these two hospitals. Sampling will not be performed and all nurses accepting to participate in the study are going to be included in the study. Data are being collected with Socio-Demographic Characteristics Form and Barriers to Research Findings Scale. For analysis of the data, importance test of difference between two groups and ANOVA analysis were used. Results: Seventy-eight point nine percent of the nurses at University Hospital in east of Turkey and 95.5% of the nurses at University Hospital in west of Turkey took a research course. Eleven point nine percent of the nurses at University Hospital in east of Turkey and 9.8% of the nurses at University Hospital in east of Turkey noted that they read a nursing journal regularly. The only significant difference between the nurses at University Hospital in east of Turkey and the nurses at University Hospital in west of Turkey was in the subscale of setting (p < .05). However, there was no significant difference in the subscales of nurse, presentation and research (p > .05). Conclusion: Effects of organizational factors were more predictive of research utilization. The nurses had perceived barriers to research utilization to a moderate degree. Administrators should develop strategies directed towards creating a research culture. Nursing research centers should be established in hospitals. Nursing schools and hospitals should cooperate in conduction of research projects. In-service training programs should be offered to spread research findings. National research centers which will help to spread research findings among nurses should be established

Anahtar Kelimeler

Research Utilization, Barriers, Nursing.

Kaynakça

• Atkinson, M., Turkel, M., Cashy, J.. (2008). Overcoming barriers to research in a Magnet community hospital. Journal of Nursing Care Quality, 23:362-68.
• Bayık, A., Özsoy, S. A, Uysal, A., Ardahan, M., Özkahraman, Ş. (2005). Araştırma Kullanımında Engeller Ölçeğinin Geçerlik ve Güvenirliği. III.Ulus- larası ve X. Ulusal Hemşirelik Kongresi, Kongre Özet Kitabı, 7-10 Eylül 2005, pp:31, İzmir.
• Boström, A. M, Kajermo, K. N., Nordström, G., ve Wallin, L. (2007). Barriers to research utilization and research use among registered nurses working in the care of older people: Does the Barriers Scale discri- minate between research users and non-research users on perceptions of barriers? Implementation Science, 3(24):1-10.
• Chau, J. P. C., Lopez, V., Thompson, D. R. (2008). Sur- vey of Hong Kong nurses’ perceptions of barriers to and facilitators of research utilization. Research in Nursing & Health, 31:640-9.
• Emiroğlu, N., Ünlü, H., Terzioğlu, F., Bulut, H. (2005). Hemşirelerin araştırmalara katılma durumları, araştır- maya ilişkin görüşleri ve bilgi gereksinimleri. Hemşi- relikte Araştırma Geliştirme Dergisi, 1-2:64-86.
• Erdoğan, V. (2008). Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti devlet hastanelerinde çalışan hemşirelerin araştırma kullanım engelleri ve etkileyen etmenlerin incelen- mesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sağlık Bilimleri Ens- titüsü. Hemşirelikte Yönetim AD, Yüksek Lisans Tezi, İzmir.
• Funk, S. G., Champagne, M. T., Wiese, R., & Tornquist, E. (1991). Barriers:The barriers to research utilization scale. Applied Nursing Research, 4(1):39-45.
• Glacken, M., and Chaney, D. (2004). Perceived barriers and facilitators to implementing research findings in the Irish practice setting. Journal of Clinical Nursing, 13(6):731-40.
• Hutchinson, A. M, Johnston, L. (2004). Bridging the divide: a survey of nurses’ opinions regarding barriers to and facilitators of research utilization in the prac- tice setting. Journal of Clinical Nursing,13:304-15.
• ICN (2006). The ICN Code of Ethics for Nurses 2006. Accessed on: 15 July 2014,Available at: http://www.icn.ch/images/stories/documents/about/ic ncode_english.pdf
• Kajermo, K. N., Nordström, G., Krusebrant, A., Björvell, H. (1998). Barriers to and facilitators research utili- zation as perceived by a group of registered nurses in Sweden, Journal of Advanced Nursing, 27:798-807.
• Kajermo, K. N., ve ark., (2008). Predictors of nurses’ perceptions of barriers to research utilization. Journal of Nursing Management, 16:305-314.
• Kajermo, K. N., Bostrom, A. M., Thompson, D. S., Hutchinson, A. M., Estabrooks, C. A., & Wallin, L. (2010). The Barriers scale – the barriers to research utilization scale: A systematicreview. Implementation Science, 5(32): 1-22.
• Karkos, B., Peters, K. (2006). A magnet community hospital: Fewer barriers to nursing research utili- zation. Journal of Nursing Administration, 36:7-8.
• Khorshid, L. (1996). Hemşirelerin hemşirelik araştırmala- rına ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 12:13-9.
• LaPierre, K., Ritchey, R., ve Newhouse. (2004). Barriers to research use in the PACU. Journal of Peri Anest- hesia Nursing, 19(2):78–83.
• Mehrdad, N., Salsali, M., Kazemnejad, A. (2008). The spectrum of barriers to and facilitators of research utilization in Iranian nursing. Journal of Clinical Nur- sing, 17(16): 2194-202.
• Olade, R. A. (2004). Evidence-based practice and research utilization activities among rural nurses. Journal of Nursing Scholarship, 36(3):220–5.
• Oranta, O., Routasalo, P., Hupli, M. (2002). Barriers to and facilitators of research utilization among Finnish registered nurses. Journal of Clinical Nursing, 11(2): 205-13.
• Parahoo, K. (2000). Barriers to, and facilitators of, research utilization among nurses in Northern Ireland. Journal of Advanced Nursing, 31(1):89-98.
• Platin, N. (2000). Kanıta dayalı hemşirelik ülkemizde uygulanamaz. Neden? 1.Uluslararası ve VIII. Ulusal Hemşirelik Kongresi, Kongre Kitabı, 29 Ekim-2 Kasım 2000. Antalya. 23-26.
• Polit, F. D., Hungler, P. B. (1995). Essentials of Nursing Research methods, appraisal and utilization. Third Edition. Philadelphia: J.B.Lippincott; p.406-15.
• Retsas, A. (2000). Barriers to using research evidence in nursing practice. Journal of Advance Nursing, 31:599-606.
• Retsas, A, and Nolan, M. (1999). Barriers to nurses’ use of research: an Australian hospital study. International Journal of Nursing Studies, 36:335-43.
• Sitzia, J. (2001). Barriers To Research Utilization: The Clinical Setting and Nurses Themselves. European Journal Of Oncology Nursing, 5(3):154-64.
• Schoonover, H. (2009). Barriers to research utilization among registered nurses practicing in a community hospital. Journal for Nurses in Staff Development, 25:199-212.
• Strickland, R., O'Leary-Kelley, C. (2009). Clinical nurse eduactors' perceptions of research utilization. Journal of Nurses in Staff Development, 25(4):164-71.
• Tsai, S. (2000). Nurses’participation and utilization of research in the Republic of China. International Journal of Nursing Studies, 37: 435-44.
• Thompson, D., et al. (2008). The relationship between busyness and research utilization: it is about time. Journal of Clinical Nursing, 17: 539-48.
• Veeramah, V. (1995). A study to identify the attitudes and needs of qualified staff concerning the use of research findings in clinical practice with mental care settings. Journal of Advance Nursing, 22(5):855-61.
• Yava, A., ve ark. (2008). Kardiyoloji ve Kalp Damar Cerrahisi Hemşirelerinin Araştırma Sonuçlarını Kul- lanmalarını Etkileyen Faktörler. Anatol J. Clin. Investing, 2(4):160-66.
• Yava, A., Tosun, N., Çiçek, H., Yavan, T., Terakye, G., Hatipoğlu, S. (2007). Hemşirelerin araştırma sonuç- larını kullanımında engeller ölçeği’nin geçerlilik ve güvenirliği, Gülhane Tıp Dergisi, 49:72-80.
• Yava, A., Tosun, N., Çiçek, H., Yavan, T., Terakye, G., Hatipoglu, S. (2009). Nurses' perceptions of the barri- ers to and the facilitators of research utilization in Turkey. Applied Nursing Research, 22:166-75.