Bir ilköğretim okulundaki öğrencilerin öz yeterlilik düzeyleri

Yıl 2013, Cilt: 6 Sayı: 4, 177 - 183, 01.11.2013

Ümmühan Aktürk Rukuye Aylaz

Öz

Amaç: Bu çalışma, halk sağlığının önemli bir yapı taşlarından olan okul sağlığında, ergenlerin algıladıkları öz-yeterliliği tespit etmek ve özyeterliliğini etkileyen etmenleri belirlemek amacıyla planlandı. Gereç ve Yöntem: Araştırma tanımlayıcı tiptedir. Araştırmanın evrenini Malatya ili merkezindeki Türkiyem İlköğretim Okulu II. Kademe de (6,7,8) eğitim gören toplam 450 öğrenci oluşturmaktadır. Bu araştırmanın verileri tanıtıcı bilgi formu ve Ortaokul Özyeterlilik Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Verilerin istatistiksel anlamlılık durumu p<0.05 düzeyinde değerlendirilmiştir. Verilerin değerlendirilmesinde yüzdelik, ortalama, t testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ve Kruskal Wallis kullanıldı. Bulgular: Araştırma kapsamına alınan öğrencilerin %34.8’i 8.sınıf, %31.4’ü 7.sınıf, öğrencilerin yaş ortalaması 13.00±0.9, öğrencilerin %51.2’si erkektir. Annelerinin %62.6’sı ilköğretim, babalarının %42.9’unun ilköğretim mezunu olduğu belirlendi. Annelerin %85.7’si ev hanımı, babaların ise %38.3’ünün serbest meslek yaptığı belirlendi. Öğrencilerin öz yeterlilik ölçeğinden en düşük puanı kişiler arası ilişki alt ölçeğinden, en yüksek puanı madde bağımlılığı potansiyeli alt ölçeğinden aldıkları belirlenmiştir. Öğrencilerin demografik verileri ile öz yeterlilik alt boyutları arasında önemli ilişki tespit edildi.Sonuçların Uygulamada Kullanımı: Öğrencilerin öz yeterliliklerinin artırmak için okul başarısının arttırılmasının desteklenmesi ve sosyal aktiviteye daha fazla katılması teşvik edebiliriz.

Anahtar Kelimeler

Ergenlik, ortaokul , öz yeterlilik.

Students’ levels of self-sufficiency in a primary school

Öz

Objective: The present study was planned to determine self-sufficiency adolescents perceived and in order to determine the
factors affecting self- sufficiency planed . Materials and Method: The research was descriptive. The study population
consisted of a total of 450 students educating at level II in Türkiyem primary school in the city centre of Malatya. Data from
this study was collected with form of information and Middleschool Self-sufficiency Scale. A p value <0.05 was used to
indicate statistical significance. T-test, one-way variance analysis (ANOVA), Kruskal Wallis, pertentage and mean were used
for comparisions. Results: 34.8% of the students included in the study were at 8.level, 31.4% at 7.level. The mean age of the
students was 13.0 ± 0.9 years and 51.2% were males. 62.6% of the students stated that their fathers graduated from primary
school and 42.9% of them stated that their mothers graduated from primary school. It was determined that 85.7% of the
students’ mothers were housewifes and 38.3% of the students’ fathers were self-employments. It was determined that students
received the lowest from the subscale ‘‘interpersonel relationship’’ and the highest from the subscale ‘‘potential for substance
abuse’’ of self-sufficiency scale Conclusion: We can encourage students to increase their success in school and take part more
in social activities to improve their self-sufficiency

Anahtar Kelimeler

Adolescence, middleschool, self-sufficiency

Kaynakça

• Aksayan, S., Gözüm, S. (1998). Olumlu Sağlık Davranışlarının Başlatılması ve Sürdürülmesinde Öz-Etkililik (Kendini Etkileme) Algısının Önemi, Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 2 (1), 35-42.
• Bacchini, D., & Magliulo, F. (2003). Self-image and perceived self-efficacy during adolescence. Journal of Youth and Adolescence, 32 (5), 337–350.
• Bandura, A. (1982). Self-efficacy mechanism in human agency. American Psychologist, 32 (2), 122–147.
• Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. New York. W. H. Freeman
• Balkıs, M., Duru, E., Buluş, M. (2005). Şiddete yönelik tutumların özyeterlik, medya, şiddete yönelik inanç, arkadaş grubu ve okula bağlılık duygusu ile ilişkisi. Ege Eğitim Dergisi, 2:81-97
• Carroll, A., Houghton, S., Wood, R., Unsworth, K., Hattie, J., Gordon, L., & Bower, J. (2009). Self-efficacy and academic achievement in Australian high school students: The mediating effects of academic aspirations and delinquency. Journal of Adolescence, 32, 797–817.
• Caprara, G. V., Barbaranelli, C., Pastorelli, C., Cervone, D. (2004). The contribution of self-efficacy beliefs to psychosocial outcomes in adolescence: Predicting beyond global dispositional tendencies. Personality and Individual Differences, 37,751–763.
• Cerezo, N. (2004). Problem based learning in the middle school: a research case study of the perceptions of at risk females. Research in Middle Level Education Online 27:1.
• Congress of the International Association for Cross-Cultural Psychology (IACCP), July, Pultusk, Poland. Erişim Tarihi: 06.12.2012
• Colleman, K. P. (2003). Perception of parent-child attachment, social self-efficacy and peer relationsships in middle childhood. Infant and Child Development, 12, 305-397
• Eriş, N., Savaşer, S. (2000). Çocukların Sağlıkları ile İlgili Kişisel Sorumlulukları, 1. Uluslararası & Ulusal Hemşirelik Kongresi (Kongre Kitabı), Antalya. 29 Ekim- 2 Kasım, 252- 255.
• Graham, M. V., Uphold, C. R. (1992). Health perceptions and behaviours of schoolaged boys and girls, Journal of Community Health Nursing, 9 (2): 77- 86.
• Gürbüz K. (2006). Olumlu Sağlık Davranışlarının Kazandırılmasında Okul Sağlığı
• Labcester, S. (1992). Community Health Nursing. Process and Practice for PromotingHealth. (3rd ed., pp. 513-521). St.Louis: Mosby Year Book.Magnussen, L., Ishida, D., & Itano, J. (2000). The impact of the use of inquiry - based learning as a teaching methodology on the development of critical thinking. Nursing Education, 39 (8): 360 - 364.
• Long, J. D., Stevens, K. R., (2004). Using tecnology to promote self-efficacy for healthy eating in adolescents. Journal Nursing Scholarship. 36:134-139.
• Mayer, B., Kim, U. (2000). The inter-relationships among German adolescent’ self-efficacy, perception of home and school environment, and health, Poster at the 15th International http://www.unikonstanz.de/ZE/RZ/statistik/wnagl/Abstracts_PDFs/Pultusk200 0.pdf
• Ögel, K., Çorapçıoğlu, A., Sır, A., Tamar, M., Tot, Ş., (2004). Dokuz İlde İlk ve Ortaöğretim Öğrencilerinde Tütün ve Madde Kullanım Yaygınlığı, Türk Psikiyatri Dergisi, 15 ( 2), 112-118.
• Öztürk, F., Şahin, S. K. (2007). Spor Yapan ve Yapmayan 9–13 Yaş Grubu Bireylerin Sosyal Yetkinlik Beklentisi Puanlarının Karşılaştırılması. İlköğretim Online. 6(3), 469–479.
• Ryan, J.G., Dwewaltowski, D. (2002). Comparing the relationships between different types of self- efficacy and phsical activity in youth. Health and Behavior, 29:491.
• Suldo, S. M., & Shaffer, E. J. (2007). Evaluation of the selfefficacy questionnaire for children in two samples of American adolescents. Journal of Psychoeducational Assessment, 25, 341–355.
• Telef, B.B., Karaca, R. (2011). Ergenlerin Öz-Yeterliklerinin Ve Psikolojik Semptomlarının İncelenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 8 (16), 499-518
• Türkiye İstatistik Kurumu. ( 2010) Türkiyede Sağlık Araştırması. Erişim Tarihi: 06.12.2012 http://www.tuik.gov.tr
• Vardarlı, G. (2005). İlköğretim II. Kademe Öğrencilerinin Genel Özyeterlik Düzeylerinin Yordanması, Yayımlanmamıs Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İzmir, Türkiye
• Willemse, M. (2008). Exporing the Relationship Betwen SelfEfficacy and Aggressıon in a Group of Adolescents in The Peri-Urban Town of Worcester. Unpublısh Master of Art Thesis. University of Stellenbosch. South Africa.
• Yardımcı, F., Başbakkal, Z. (2011). Ortaokul Öz-Yeterlilik Ölçeğinin geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi, 27 (2), 19-33.
• Zajacova, A., Lynch, S. M., & Espenshade, T. J. (2005). Selfefficacy, stress, and academic success in college. Research in Higher Education, 46 (6), 667–706.