The Extent to which Nurses Knowledge and Apply the Nursing Process When Giving Care

Yıl 2019, Cilt: 12 Sayı: 1, 3 - 14, 15.01.2019

Dilek Olmaz Papatya Karakurt

Öz

Background: Nursing process is a systematic and method used to determine one’s care needs and to answer them. Objectives: This study was conducted to determine the extent to which nurses know and apply the nursing process when giving care. Methods: This descriptive study was consisted of 151 nurses and the sample consisted of 131 nurses. The data were collected using a personal information form and a Nursing Process Knowledge Assessment Questionnaire.The data were analyzed using numbers, percentages, Kruskal-Wallis Variance Analysis, Mann-Whitney U test and Correlation analysis. Results: From the nurses included in the study, 77.9% stated that they found themselves competent in the nursing process and 94.7% that they considered it necessary to utilize the nursing process while giving care to patients in the clinic. The nurses experienced problems mostly in the data collection (36.6%) stage of the nursing process. It was found that average score obtained from questions that were correctly answered and addressed nurses’ the oretical knowledge about nursing process was 80.09±14.10 while average score obtained from questions that were correctly answered and addressed their practical knowledge through 3 sample cases was 78.30±23.31. Besides; it was noted that there was a positive but weak correlation between correctly answered the oretical questions and correctly answered practical questions (p < 0.05). Conclusion: It was identified that knowledge level and implementation level of nursing process of nearly all the nurses were satisfactory but they experienced difficulties during data collection phase most. In line with these results; it may be recommended that importance of nursing process should be emphasized during nursing education and reinforced during professional career through on the job trainings.

Anahtar Kelimeler

Nurse, Nursing Process, Knowing the Process, Applying the Process

Hemşirelerin Bakım Verirken Hemşirelik Sürecini Bilme ve Uygulama Durumları

Öz

Giriş: Hemşirelik süreci bireyin bakım gereksinimlerinin belirlenmesi ve çözüme ulaştırılmasında kullanılan sistematik bir yöntemdir. Amaç: Bu araştırma hemşirelerin, bakım verirken hemşirelik sürecini bilme ve uygulama durumlarının belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Tanımlayıcı türde olan bu araştırmanın evrenini, 151 hemşire, örneklemini ise 131 hemşire oluşturmuştur. Veriler "Kişisel Bilgi Formu" ve "Hemşirelik Süreci Bilgi ve Uygulama Düzeyi Belirleme Formu" kullanılarak toplanmıştır. Verilerin analizinde; sayı, yüzde, ortalama, Kruskal-Wallis Varyans, Mann-Whitney U ve Korelasyon analizleri kullanılmıştır. Bulgular: Araştırma kapsamına alınan hemşirelerden %77.9’unun hemşirelik sürecinde kendisini yeterli bulduğu, %94.7’sinin klinikte hastaya bakım verirken hemşirelik sürecini kullanmayı gerekli gördüğü belirlenmiştir. Hemşirelerin en çok hemşirelik sürecinin veri toplama (%36.6) aşamasında, en az ise değerlendirme (%8.5) aşamasında sorun yaşadıkları bulunmuştur. Hemşirelerin hemşirelik süreci ile ilgili teorik bilgilerine yönelik sorulara verdikleri doğru cevap ortalaması 80.09±14.10, uygulamaya yönelik hazırlanan 3 örnek vakaya ait sorulara verdikleri doğru cevap ortalaması 78.30±23.31 olarak bulunmuştur. Ayrıca hemşirelerin bilgi sorularına verdikleri cevapların doğru düzeyi ile uygulama soruları doğru düzeyleri arasında pozitif yönlü zayıf bir ilişki (p<0,05) olduğu saptanmıştır. Sonuç: Hemşirelerin tamamına yakınının süreci bilme ve uygulama durumlarının yeterli olduğu fakat sürecin en çok veri toplama aşamasında sorun yaşadıkları belirlenmiştir. Bu sonuçlar doğrultusunda öğrenim süresince hemşirelik eğitiminde hemşirelik sürecinin önemi vurgulanmalı ve meslek hayatında hizmet içi eğitimlerle desteklenmesi önerilebilir.

Anahtar Kelimeler

Hemşire, Hemşirelik Süreci, Süreci Bilme, Süreci Uygulama

Kaynakça

• Alcan, Z., Aksoy, A., Civil, B.,Tekin, D. E., Ekim, R., Civil, S. Ö., ve ark. (2011). Hemşirelik hizmetleri ışığında hastane süreçleri (1. Baskı, ss.1-50). İstanbul: Nobel Tıp Kitapevi. Ltd. Şti.
• Andsoy, I. I., Güngör, T., Dikmen, Y., & Nabel, E. B. (2013). Hemşirelerin bakım planını kullanırken yaşadıkları güçlükler. Journal of Contemporary Medicine, 3, 88-94.
• Aştı, T. A., & Karadağ, A. (2011). Klinik uygulama becerileri ve yöntemleri. (ss.51-52). Adana: Nobel Tıp Kitabevi Yayın Dağıtım ve Pazarlama Ltd. Şti.
• Avşar, G., Öğünç, A. E., Taşkın, M., & Burkay, Ö. F. (2014). Hemşirelerin hasta bakımında kullandıkları hemşirelik süreci uygulamalarının değerlendirilmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 17, 216-221.
• Axelsson, L., Bjorvell, C., Mattiasson, A. C., & Randers, I. (2005). Swedish registered nurses’ incentive to use nursing diagnosis in clinical practice. Journal of Clinical Nursing, 15, 936-45.
• Ay, F. A. (2008). Mesleki temel kavramlar. İçinde Ay, F. A. (Ed.), Sağlık uygulamalarında temel kavramlar ve beceriler (3.Baskı, ss:2-28) İstanbul: Medikal Yayıncılık Ltd Şti.
• Bayık, A. (2002). Hemşirelik disiplini ve araştırma. İçinde Erefe İ. (Ed.), Hemşirelikte araştırma ilke süreç ve yöntemleri. İstanbul: Odak Ofset.
• Berman, A., Synder, J.S., Kozier, B., & Erb, G. (2008). Fundamentals of nursing concepts, process and practice. (8th ed.). New Jersey: Pearson International Edition.
• Birol, L. (2007). Hemşirelik süreci (8. Baskı, ss:21-28 ). İzmir: Etki Matbaacılık Yayıncılık Ltd. Şti.
• Birol, L. (2013). Hemşirelik süreci: Hemşirelik bakımında sistematik yaklaşım. (10. Baskı). İzmir: Berke Ofset Matbaacılık.
• Carpenito-Moyet, L. J. (2005). Hand book of nursing diagnosis (çev:Erdemir F.), (2. Baskı) İstanbul: Nobel Tıp Kitabevi.
• Craven, R. F, & Hirnle, C. J. (2010). Fundamentals of nursing. human health and function. (4rd Edition pp.126-137). Lippincott. Philedelphia: Williams andWillkins.
• Çoban, G.İ, & Kaşıkçı, M. (2008). Hastaların hemşirelik bakımını algılayışları. İstanbul Üniversitesi Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi, 16, 165-171.
• DeLaune, C. S.,& Ladner, P. K. (2010). Fundamentals of nursing standards & practice. (4rd ed.). Canada: Thomson Delmar Learning.
• Dikmen, Y., Ak, B., & Yorgun, S. (2015). Teorikten pratiğe: Bilgisayar destekli hemşirelik süreci uygulaması. Journal of Human Rhythm, 4:162-167.
• Erer, M. T., Akbaş, M., & Yıldırım G. (2017). Hemşirelik sürecinin evrimsel gelişimi hemşirelik süreci. Lokman Hekim Dergisi, 7, 1-5.
• Fesci, H., Doğan, N., & Pınar, G. (2008). İç hastalıkları kliniklerinde çalışan hemşirelerin hasta bakımında karşılaştıkları güçlükler ve çözüm önerilerinin belirlenmesi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 11, 40-50.
• Fesler-Birch, D.M. (2005). Critical thinking and patient outcomes: a review. Nursing Outlook, 53 (2), 59-65.
• Gallager-Lepak, S. (2018). Hemşirelik tanısının temelleri. İçinde Herdman, T. H., Kamitsuru, S. (Ed.). Acaroğlu R, Kaya H. (Çeviri Ed.). NANDA International hemşirelik tanıları tanımlar ve sınıflandırma 2015-2017. (ss.17-30). İstanbul: Nobel Tıp Kitabevleri.
• Green, C. (2018). Using instrumentation in psychiatric nursing to assess documentation of the nursing process for emergentnon-psychiatric patient events. Archives of Psychiatric Nursing, 32, 702-706.
• Güner, P., & Terakye, G. (2000). Hemşirelik yüksekokulu son sınıf öğrencilerinin hemşirelik tanılarını belirleyebilme düzeyleri. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 4, 9-15.
• Hao, A. T. H., Wu, L. P., Kumar, A., Jian, W. S., Huang, L. F., Kao, C. C., et al. (2013). Nursing process decision support system for urology ward. International Journal of Medical Informatics, 8, 604–612.
• Hedberg, B., & Satterlund, U. L. (2003). Observations, confirmations and strategies-useful tools in the desicion making process for nurses in practice. Journal of Clinical Nursing, 12, 215-222.
• Izumi, S., Konishi, E., Yhiro, M., & Kodama, M. (2006). Japanese patient’ descriptions of “The good nurse” personel involvement and professionalism. Advances in Nursing Science. 29, 14-26.
• Karabulut, N., & Çetinkaya, F. (2011). Cerrahi kliniklerinde çalışan hemşirelerin hasta bakımında karşılaştıkları güçlükler ve motivasyon düzeyleri. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 14, 14-23.
• Karadağ, S., & Taşçı, S. (2005). Kayseri devlet hastanesinde çalışan hemşirelerin verdiği hemşirelik bakımı ve bakımı etkileyen faktörler. Sağlık Bilimleri Dergisi, 14, 13-21.
• Kaya, H. (2012). Uygulama ve değerlendirme. İçinde Aşti T. A., Karadağ A. (Ed.). Hemşirelik esasları, hemşirelik bilimi ve sanatı. (ss. 201-209). İstanbul: Akademi Basın ve Yayıncılık.
• Kaya, N., Babadağ, K., Yeşiltepe, Kaçar, G., & Uygur, E. (2010). Hemşirelerin hemşirelik model/kuramlarını, hemşirelik sürecini ve sınıflama sistemlerini bilme ve uygulama durumları. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 3, 24-33.
• Kaya, N. (2008). Yaşam modeli. İçinde Babadağ K, Aştı T. (Ed.). Hemşirelik esasları uygulama rehberi, (ss.1-7). İstanbul: İstanbul Medikal Yayıncılık Ltd Şti.
• Kaya, N. (2010). Onkoloji hemşireliği ve hemşirelik tanıları. İçinde Can, G. (Ed.). Onkoloji hemşireliğinde kanıta dayalı bakım. (ss.3-10). İstanbul: Nobel Tıp Kitabevleri Ltd. Şti.
• Kaya, N. (2013). Hemşirelik süreci. İçinde Aştı T. A., Karadağ A. (Ed.). Hemşirelik Esasları. İstanbul: Esen Ofset.
• Kelleci, M., & Gölbaşı, Z. (2004). Bir üniversite hastanesinde çalışan hemşirelerin problem çözme becerilerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 8, 1-8.
• Keski, Ç. (2009). Son sınıf hemşirelik öğrencilerinin hemşirelik süreci hakkında bilgi düzeylerinin incelenmesi. Hemşirelik Programı Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Ankara, Türkiye.
• Özbıçakçı, Ş. (2009). Hemşirelik uygulamalarında bilişimin yeri. 12.Ulusal “Uluslararası Katılımlı” Hemşirelik Kongresi (Kongre Kitabı). Sivas. 20-24 Ekim, 87-89.
• Özcan, A. (2006). Hemşire-hasta ilişkisi ve iletişim.(2.Basım). Ankara: Sistem Ofset Bas. Yay. San. Tic. Ltd. Şti.
• Pettigrew, A. C., & King, M. O. (1993). A comparison between scores on Kirtons’ inventory for nursing students and a general student population. The Journal Psychological Research, 73, 339-345.
• Stuart, G.W. (1998). Implementing the nursing process: standards of care. principles practice psychiatric nursing. (6th Edit. pp.177- 191). St. Louis Missouri: Mosby.
• T.C Sağlık Bakanlığı, Hemşirelik Yönetmeliği. (08.03.2010). (Erişim: 10 Kasım 2012). http://www.saglik.gov.tr/TR/belge/1-10070/hemsirelik-kanununun-4-uncu-maddesine-dayanilarak-hazir-.html.
• Turaç, N., İpek, S., & Şahin, E. (2015). Hemşirelerin hemşirelik sürecine ilişkin bilgi ve görüşlerinin incelenmesi. 15.Ulusal Hemşirelik Kongresi (Kongre Kitabı). Erzurum. 10-12 Eylül, 274.
• TURDEP II Sonuçları. (2010, Ekim). Erişim: 31.05.2016. http://www.turkendokrin.org/files/file/TURDEP_II_2011.pdf.
• Türk Hemşireler Derneği. Hemşirelik Kanunu. (02.05.2007). Erişim: 11.08.2014. http://www.turkhemsirelerdernegi.org.tr/tr/yasa-ve-yonetmelikler/yasa/hemsirelik-kanunu.aspx.
• Wagoro, M. C. A., & Rakuom, C. P. (2015). Main streaming Kenya-Nursing Process in clinical settings: The case of Kenya. International Journal of Africa Nursing Sciences, 3, 31-39.
• World Health Organization. (2009). Lemon Learning Material on Nursing. Chapter 4: Nursing Process and Documentation. Erişim: 10.03.2016. http://www.who.int/topics/nursing/en/.
• Yıldırım, A. (1988). Yataklı tedavi kurumlarında çalışan hemşirelerin hizmetlerinde yer alması gereken hemşirelik işlevleri hakkında bilgi düzeylerinin araştırılması. Hemşirelik Programı Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. İstanbul, Türkiye.
• Yılmaz, N. (2000). Hemşirelerin hemşirelik sürecine ilişkin bilgi ve görüşlerinin incelenmesi. Hemşirelik Programı Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. İstanbul, Türkiye.
• Zaybak, A., İsmailoğlu, E. G., & Özdemir, H. (2015). Hemşirelerin hemşirelik süreci uygulamasında yaşadıkları güçlüklerin incelenmesi. 15.Ulusal Hemşirelik Kongresi (Kongre Kitabı). Erzurum. 10-12 Eylül, 63.