Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Üniversite Öğrencilerinin Gelecekte Çocuk Sahibi Olmaya İlişkin Düşünceleri ve Etkileyen Faktörler

Yıl 2020, Cilt: 13 Sayı: 3, 148 - 159, 15.07.2020
https://doi.org/10.46483/deuhfed.675721

Öz

Giriş: Çocuk sahibi olmak sosyo-kültürel, psikolojik ve ekonomik boyutları olan çok yönlü toplumsal bir olgudur. Amaç: Araştırma, farklı sosyo-demografik özelliklere sahip üniversite öğrencilerinin gelecekte çocuk sahibi olma düşüncesi ve etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Tanımlayıcı olarak yapılan araştırmanın evrenini, Eskişehir’de bulunan bir üniversitede öğrenim gören 9.208, örneklemini ise 712 son sınıf öğrencisi oluşturdu. Veriler, Ocak–Şubat 2019 tarihleri arasında veri toplama formu ile toplanmıştır. Verilerin analizinde frekans, ortalama ve ki-kare testi kullanılmıştır. Bulgular: Öğrencilerin %77.9’unun ileride çocuk sahibi olmak istediği saptanmıştır. Öğrencilerin sahip olmak istediği çocuk sayısı ortalama 2.18’dir ve istenen çocuk sayısının cinsiyete göre farklılık göstermediği belirlenmiştir. Öğrencilerin gelecekte çocuk sahibi olma düşüncesini etkileyen faktörler arasında ilk üç sırada psikolojik iyilik, soyun devamı ve bireysel karar verme geldiği saptanmıştır. Öğrencilerin gelecekte çocuk sahibi olma düşüncesini etkileyen faktörler ile cinsiyet, aile tipi, en uzun süre yaşadıkları yer arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunurken; anne ve baba eğitim durumu ile fark bulunmamıştır. Sonuç: Öğrencilerin gelecekte çocuk sahibi olma düşüncesi üzerinde etkili olan faktörlerin başında çocuğun psikolojik yönü, soyun devamı ve kişilere ait bireysel tercihin geldiği saptanmıştır. Öğrencilerin büyük çoğunluğunun ekonomik özgürlüğe kavuşmadan çocuk sahibi olmak istemediği belirlendi. Geniş aile tipine sahip ve en uzun süre yaşadığı yer köy olan öğrencilerin daha fazla sayıda çocuk sahibi olmak istedikleri, erkek çocuk algısını daha yoğun yaşadıkları ve soyun devamı açısından çocuğun önemine daha çok inandıkları saptanmıştır. Çalışmada kır-kent ayrımı belirgin şekilde ortaya çıkarken, anne-baba eğitim durumlarının çocuk sahibi olma isteği üzerinde anlamlı etkisinin olmadığı belirlenmiştir.

Kaynakça

  • 1. Aluş Y, Selçukkaya S. Türk ailesinde mutluluk algısı ve değerleri. Sosyal ve Kültürel Araştırmalar Dergisi 2015;1(2):151-175.
  • 2. Günay G, Bener Ö. Gençlerin evlilik ve aile yaşamına ilişkin tutumları. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2013;3(1):1-16.
  • 3. Yapıcı Ş. Türk toplumunda aile ve eğitim ilişkisi. Turkish Studies Academik Journal 2010;5(4):1544-1570.
  • 4. Aydın M. Ailede çocuk ve ebeveynle ilişkisi. İçinde Aydın M, Sistematik aile sosyolojisi. 3. Basım. Konya Çizgi Kitabevi;2016.195-210.
  • 5. Aluş Y. Kültürel ve toplumsal gerçekliğimiz açısından aile anlayışlarının ve türk ailesinin değerlendirmesi. Pesa Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi 2015;1(1):15 24.
  • 6. Özbay F. Kadının statüsü ve doğurganlık: Türkiye’de kadın olgusu. İstanbul Say Yayınları. 1992;147-165.
  • 7. Taylan HH. Türkiye'de köy ailesinde aile içi ilişkiler. Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi 2009; 22:117-138.
  • 8. Inglehart RC, Haerpfer A, Moreno C, Welzel K, Kizilova J, Diezmedrano M, Lagos P, Norris E, Ponarin B, Puranen et al. (eds.) 2014; World values survey: round six -country-pooled datafile 2010-2014. http://www.worldvaluessurvey.org/wvs.jsp Madrid: JD Systems Institute.
  • 9. Erkut Z, Balcı S, Yıldız S. Tarihsel süreç içinde çocuk. Çocuk ve Medeniyet Dergisi 2017;2(3):17-28.
  • 10. Behjati-Ardakani Z, Navabakhsh M, Hosseini SH. Sociological study on the transformation of fertility and childbearing concept in ıran. Journal of Reproduction & İnfertility 2017;18(1):153–161.
  • 11. Kağıtçıbaşı Ç. Çocuğun Değeri: Türkiye'de değerler ve doğurganlık. İstanbul Boğaziçi Üniversitesi, İdari Bilimler Fakültesi. 1981;72-126.
  • 12.Türk Dil Kurumu. Çocuk kavramının tanımı. Erişim Tarihi: 25.03.2019 Erişim Adresi: https://sozluk.gov.tr/?kelime=V%09EK%C4%B0L
  • 13. Kağıtçıbaşı Ç. Benlik, aile ve insan gelişimi: Kültürel Psikoloji. 5. Basım. İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları; Eylül 2019.180-375.
  • 14. Turgut M, Feyzioğlu S. Türkiye aile yapısı araştırması: tespitler, öneriler. Tc Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Araştırma ve Sosyal Politika Serisi, Ankara; 2014.150-183.
  • 15. Aşcı Ö, Gökdemir F, Altuntaş G. Hemşirelik öğrencilerinin çocuk sahibi olmaya yönelik görüşleri ve çocuk sevme durumları. Uluslararası Hakemli Hemşirelik Araştırmaları Dergisi 2017;(10):18-35. Doi:10.17371/Uhd2017.2.02
  • 16. Dinç Kahraman S. Kadınların toplumsal cinsiyet eşitsizliğine yönelik görüşlerinin belirlenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi 2010;3(1):30-35.
  • 17. Gücük S, Arıca SG, Akan Z, Arıca V, Alkan S. Van ilindeki çok eşlilik oranları ve etkileyen faktörler: kesitsel çalışma. Kartal Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıp Dergisi 2010;21(3):127-133.
  • 18. İçli G.Yaşlılar ve yaşlılığın değerlendirilmesi: Denizli ili üzerine niteliksel bir araştırma. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi 2010;3(1-2):1-13.
  • 19. Kağıtçıbaşı Ç, Ataca B. Value of children, family change, and implications for the care of the elderly. Cross-Cultural Research 2015;49(4):374-392.
  • 20. Özerdoğan N, Yılmaz B. Turkish university seniors’ knowledge of and opinions on fertility and expectations of having children. African Health Sciences 2018;18(1):172-179.
  • 21. Nouri K, Huber D, Walch K, Promberger R, Buerkle B, Ott J et al. Fertility awareness among medical and non- medical students:a case-control study. Reproductive Biology and Endocrinology 2014; 12(1):94.
  • 22. Mogilevkina I, Stern J, Melnik D, Getsko E, Tydén T. Ukrainian medical students’ attitudes to parenthood and knowledge of fertility. The European Journal of Contraception & Reproductive Health Care, 2016;21(2):189-194.
  • 23. Ekelin M, Akesson C, Angerud M, Kvist LJ. Swedish high school students' knowledge and attitudes regarding fertility and family building. Reproductive Health 2012;9(6):1-8.
  • 24. Lampic C, Svanberg AS, Karlström P, Tyden T. Fertility awareness, intentions concerning childbearing and attitudes towards parenthood among female and male academics. Human Reproduction 2005; 21(2):558-564.
  • 25. Vassard D, Lallemant C, Nyboe Andersen A, Macklon N, Schmidt L. a Population-Based Survey on Family intentions and fertility awareness in women and men in the united kingdom and denmark. Upsala Journal of Medical Sciences 2016;121(4):244-251.
  • 26. Virtala A, Vilska S, Huttunen T, Kunttu K. Childbearing the desire to have children and awareness about the impact of age on female fertility among finnish university students. The European Journal of Contraception & Reproductive Health Care; 2011;16(2):108-115.
  • 27. Türkiye İstatistik Kurumu 2017. Doğum istatistikleri 2016. Türkiye İstatistik Kurumu Haber Bülteni, 27588. Erişim Adresi: http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=27588 Erişim Tarihi: 25.03.2019.
  • 28. Türkiye İstatistik Kurumu 2018. Doğum istatistikleri 2017. Türkiye İstatistik Kurumu Haber Bülteni, 30696. Erişim Tarihi: 25.03.2019 Erişim Adres: http://tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do;jsessionid=ZtCppXBSRXGP7mFgPn8XQ20KXxNpk2tgNp8r6whdPbbj9d1QFKCS!1206792011?id=30696
  • 29. Kaya V, Yalçınkaya Ö. Nüfus ekonomik büyüme kaynağı olabilir mi ? “En az üç çocuk” politikasına tarihsel bakış. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 2014;28(1):165-198.
  • 30. Türkiye İstatistik Kurumu 2009. Doğum istatistikleri 2001-2008 Yılı Sonuçları. Türkiye İstatistik Kurumu Haber Bülteni. 180. Erişim Tarihi: 25.03.2019 Erişim Adresi: http://tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=6164
  • 31. Kağıtçıbaşı Ç, Ataca B. Value of children and family change: a three‐decade portrait from Turkey. Applied Psychology 2005;54(3):317-337.
  • 32. Duman M. Çocuğun değeri: Adana araştırması, Yüksek Lisans Tezi, Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin 2016.
  • 33. Kır İ, Bülbül Ö. İslâhiye ilçesinde boşanma olgusu üzerine sosyolojik bir inceleme. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 2012;9(2):99-122.
  • 34. Karadeniz H. Kadın ve aile hayatı. 1.basım. Nazım Elmas. Ankara: Pegem Akademi; Ağustos 2017. 181-220.
  • 35. Karaoğlan S, Duman MZ. Dini inanç ve tutumların doğurganlık üzerindeki etkileri (van ili örneği). Journal of International Social Researc 2017;10(50):391-404.
  • 36. Karakaya E, Coşkun AM, Özerdoğan N, Yakıt E. Suriyeli mülteci kadınların doğurganlık özellikleri ve etkileyen faktörler: kalitatif bir çalışma. Journal of International Social Research 2017;10(48):417-428.
  • 37. Uğur SB. Geçmişten günümüze şekillenen çocukluk algısı ve çocuk yetiştirme pratikleri. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi 2018;1(45):227-247.

Thoughts of University Students on Having Children in the Future and Affecting Factors

Yıl 2020, Cilt: 13 Sayı: 3, 148 - 159, 15.07.2020
https://doi.org/10.46483/deuhfed.675721

Öz

Background: Having children is a multifaceted social phenomenon with socio-cultural, psychological and economic dimensions. Aim: The research was carried out to determine the future thinking of university students with different socio-demographic characteristics and the factors affecting them. Method: While the universe of this descriptive study consisted of 9208 students studying at a university in Eskisehir, the sample of the study consisted of 712 senior students. Data were collected between January-February 2019 using a data collection form. Frequency, mean and chi-square testing were used in the analysis of the data. Results: It was found that 77.9% of students wanted to have children in the future. The average number of children that the students wanted to have was 2.18 and it was determined that the desired number of children did not differ by the gender. Psychological well-being, the continuation of lineage, and individual decision making were the top three factors among the factors affecting students' the idea to have children in future. While there was a statistically significant relationship between the factors affecting students' the idea to have children in future and gender, family type, place of residence for the longest period, no significant difference was found between these factors and the education level of the mother and father. Conclusion: The psychological aspect of the child, the continuation of lineage, and the individual-social preference of individuals were found to be the major factors affecting students' the idea to have children in future. It was found that the majority of students did not want to have children before becoming self-supporting. It was found that the students who had large families and who lived in the village for the longest period in their lives wanted to have more children, they had the perception of a son more intensively, and they believed about the importance of the child more for the continuation of the lineage. In the study, while the distinction between the rural and urban areas was revealed, it was determined that the educational status of parents did not have a significant effect on the desire to have children.

Kaynakça

  • 1. Aluş Y, Selçukkaya S. Türk ailesinde mutluluk algısı ve değerleri. Sosyal ve Kültürel Araştırmalar Dergisi 2015;1(2):151-175.
  • 2. Günay G, Bener Ö. Gençlerin evlilik ve aile yaşamına ilişkin tutumları. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2013;3(1):1-16.
  • 3. Yapıcı Ş. Türk toplumunda aile ve eğitim ilişkisi. Turkish Studies Academik Journal 2010;5(4):1544-1570.
  • 4. Aydın M. Ailede çocuk ve ebeveynle ilişkisi. İçinde Aydın M, Sistematik aile sosyolojisi. 3. Basım. Konya Çizgi Kitabevi;2016.195-210.
  • 5. Aluş Y. Kültürel ve toplumsal gerçekliğimiz açısından aile anlayışlarının ve türk ailesinin değerlendirmesi. Pesa Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi 2015;1(1):15 24.
  • 6. Özbay F. Kadının statüsü ve doğurganlık: Türkiye’de kadın olgusu. İstanbul Say Yayınları. 1992;147-165.
  • 7. Taylan HH. Türkiye'de köy ailesinde aile içi ilişkiler. Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi 2009; 22:117-138.
  • 8. Inglehart RC, Haerpfer A, Moreno C, Welzel K, Kizilova J, Diezmedrano M, Lagos P, Norris E, Ponarin B, Puranen et al. (eds.) 2014; World values survey: round six -country-pooled datafile 2010-2014. http://www.worldvaluessurvey.org/wvs.jsp Madrid: JD Systems Institute.
  • 9. Erkut Z, Balcı S, Yıldız S. Tarihsel süreç içinde çocuk. Çocuk ve Medeniyet Dergisi 2017;2(3):17-28.
  • 10. Behjati-Ardakani Z, Navabakhsh M, Hosseini SH. Sociological study on the transformation of fertility and childbearing concept in ıran. Journal of Reproduction & İnfertility 2017;18(1):153–161.
  • 11. Kağıtçıbaşı Ç. Çocuğun Değeri: Türkiye'de değerler ve doğurganlık. İstanbul Boğaziçi Üniversitesi, İdari Bilimler Fakültesi. 1981;72-126.
  • 12.Türk Dil Kurumu. Çocuk kavramının tanımı. Erişim Tarihi: 25.03.2019 Erişim Adresi: https://sozluk.gov.tr/?kelime=V%09EK%C4%B0L
  • 13. Kağıtçıbaşı Ç. Benlik, aile ve insan gelişimi: Kültürel Psikoloji. 5. Basım. İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları; Eylül 2019.180-375.
  • 14. Turgut M, Feyzioğlu S. Türkiye aile yapısı araştırması: tespitler, öneriler. Tc Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Araştırma ve Sosyal Politika Serisi, Ankara; 2014.150-183.
  • 15. Aşcı Ö, Gökdemir F, Altuntaş G. Hemşirelik öğrencilerinin çocuk sahibi olmaya yönelik görüşleri ve çocuk sevme durumları. Uluslararası Hakemli Hemşirelik Araştırmaları Dergisi 2017;(10):18-35. Doi:10.17371/Uhd2017.2.02
  • 16. Dinç Kahraman S. Kadınların toplumsal cinsiyet eşitsizliğine yönelik görüşlerinin belirlenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi 2010;3(1):30-35.
  • 17. Gücük S, Arıca SG, Akan Z, Arıca V, Alkan S. Van ilindeki çok eşlilik oranları ve etkileyen faktörler: kesitsel çalışma. Kartal Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıp Dergisi 2010;21(3):127-133.
  • 18. İçli G.Yaşlılar ve yaşlılığın değerlendirilmesi: Denizli ili üzerine niteliksel bir araştırma. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi 2010;3(1-2):1-13.
  • 19. Kağıtçıbaşı Ç, Ataca B. Value of children, family change, and implications for the care of the elderly. Cross-Cultural Research 2015;49(4):374-392.
  • 20. Özerdoğan N, Yılmaz B. Turkish university seniors’ knowledge of and opinions on fertility and expectations of having children. African Health Sciences 2018;18(1):172-179.
  • 21. Nouri K, Huber D, Walch K, Promberger R, Buerkle B, Ott J et al. Fertility awareness among medical and non- medical students:a case-control study. Reproductive Biology and Endocrinology 2014; 12(1):94.
  • 22. Mogilevkina I, Stern J, Melnik D, Getsko E, Tydén T. Ukrainian medical students’ attitudes to parenthood and knowledge of fertility. The European Journal of Contraception & Reproductive Health Care, 2016;21(2):189-194.
  • 23. Ekelin M, Akesson C, Angerud M, Kvist LJ. Swedish high school students' knowledge and attitudes regarding fertility and family building. Reproductive Health 2012;9(6):1-8.
  • 24. Lampic C, Svanberg AS, Karlström P, Tyden T. Fertility awareness, intentions concerning childbearing and attitudes towards parenthood among female and male academics. Human Reproduction 2005; 21(2):558-564.
  • 25. Vassard D, Lallemant C, Nyboe Andersen A, Macklon N, Schmidt L. a Population-Based Survey on Family intentions and fertility awareness in women and men in the united kingdom and denmark. Upsala Journal of Medical Sciences 2016;121(4):244-251.
  • 26. Virtala A, Vilska S, Huttunen T, Kunttu K. Childbearing the desire to have children and awareness about the impact of age on female fertility among finnish university students. The European Journal of Contraception & Reproductive Health Care; 2011;16(2):108-115.
  • 27. Türkiye İstatistik Kurumu 2017. Doğum istatistikleri 2016. Türkiye İstatistik Kurumu Haber Bülteni, 27588. Erişim Adresi: http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=27588 Erişim Tarihi: 25.03.2019.
  • 28. Türkiye İstatistik Kurumu 2018. Doğum istatistikleri 2017. Türkiye İstatistik Kurumu Haber Bülteni, 30696. Erişim Tarihi: 25.03.2019 Erişim Adres: http://tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do;jsessionid=ZtCppXBSRXGP7mFgPn8XQ20KXxNpk2tgNp8r6whdPbbj9d1QFKCS!1206792011?id=30696
  • 29. Kaya V, Yalçınkaya Ö. Nüfus ekonomik büyüme kaynağı olabilir mi ? “En az üç çocuk” politikasına tarihsel bakış. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 2014;28(1):165-198.
  • 30. Türkiye İstatistik Kurumu 2009. Doğum istatistikleri 2001-2008 Yılı Sonuçları. Türkiye İstatistik Kurumu Haber Bülteni. 180. Erişim Tarihi: 25.03.2019 Erişim Adresi: http://tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=6164
  • 31. Kağıtçıbaşı Ç, Ataca B. Value of children and family change: a three‐decade portrait from Turkey. Applied Psychology 2005;54(3):317-337.
  • 32. Duman M. Çocuğun değeri: Adana araştırması, Yüksek Lisans Tezi, Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin 2016.
  • 33. Kır İ, Bülbül Ö. İslâhiye ilçesinde boşanma olgusu üzerine sosyolojik bir inceleme. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 2012;9(2):99-122.
  • 34. Karadeniz H. Kadın ve aile hayatı. 1.basım. Nazım Elmas. Ankara: Pegem Akademi; Ağustos 2017. 181-220.
  • 35. Karaoğlan S, Duman MZ. Dini inanç ve tutumların doğurganlık üzerindeki etkileri (van ili örneği). Journal of International Social Researc 2017;10(50):391-404.
  • 36. Karakaya E, Coşkun AM, Özerdoğan N, Yakıt E. Suriyeli mülteci kadınların doğurganlık özellikleri ve etkileyen faktörler: kalitatif bir çalışma. Journal of International Social Research 2017;10(48):417-428.
  • 37. Uğur SB. Geçmişten günümüze şekillenen çocukluk algısı ve çocuk yetiştirme pratikleri. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi 2018;1(45):227-247.
Toplam 37 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Hemşirelik
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Nurgül Şimal 0000-0002-0817-0640

Elif Gursoy 0000-0003-0147-8682

Yayımlanma Tarihi 15 Temmuz 2020
Yayımlandığı Sayı Yıl 2020 Cilt: 13 Sayı: 3

Kaynak Göster

APA Şimal, N., & Gursoy, E. (2020). Üniversite Öğrencilerinin Gelecekte Çocuk Sahibi Olmaya İlişkin Düşünceleri ve Etkileyen Faktörler. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 13(3), 148-159. https://doi.org/10.46483/deuhfed.675721

Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi ULAKBİM Türk Tıp Dizini, Türk Medline, Türkiye Atıf Dizini, Şubat 2021 tarihinden beri EBSCO Host ve 26 Ekim 2021 tarihinden itibaren DOAJ ve 18 Ocak 2022 tarihinden beri Index Copernicus tarafından indekslenmektedir.

349202.svg        14839           wp-logo.png          ici2.png           Scopus_logo.svg 

       

      

Creative Commons License
Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ile lisanslanmıştır.