Doğum Beklentileri ve Deneyimleri Ölçeği’nin Türkçe Formunun Geçerlilik Güvenirlik Çalışması

Yıl 2020, Cilt: 13 Sayı: 4, 231 - 244, 15.10.2020

Ayşegül Muslu Emre Yanıkkerem

https://doi.org/10.46483/deuhfed.577938

Cited By: 4

Öz

Giriş: Kadınların doğum memnuniyetlerinin arttırılmasında doğum beklentilerinin ve deneyimlerinin belirlenmesi çok önemlidir. Amaç: Bu çalışmanın amacı Doğum Beklentileri ve Deneyimleri Ölçeği’nin (DBDÖ) Türkçe formunun geçerlik ve güvenilirlik çalışmasının yapılmasıdır. Yöntem: Manisa’da bir hastaneye doğum için gelen, çalışmaya katılmayı kabul eden ve araştırma kriterlerine uyan 360 gebe ile yürütülmüştür. Tanglakmankhong tarafından 2008 yılında geliştirilen bu ölçek iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölüm DBDÖ- 1 doğum öncesinde doğuma ilişkin beklentileri değerlendirirken, DBDÖ-2 doğum gerçekleştikten sonra beklentilere ulaşma durumunu değerlendirmektedir. Analizler ölçeğin orjinalinde yapılanlar göz önünde bulundurularak yapılmış, geçerliliğinin sınanmasında dil, içerik ve yapı geçerliliği kullanılmıştır. Doğum öncesi/doğum sonrası beklentilerin uyma ve uymama yüzdeleri hesaplanarak memnuniyeti yüksek derece açıklıyor olması durumu regresyon analizi yapılarak değerlendirilmiştir. Bu ölçeğin ikinci bölümü ile doğumla ilgili memnuniyet arasındaki farkın hesaplanmasında bağımlı gruplarda Student T test kullanılmıştır. Güvenilirlik analizi için Cronbach alfa katsayısı hesaplanmıştır. Bulgular: Dil geçerliliği için 10 uzmandan İngilizce ölçek formunu Türkçe’ye çevirmeleri istenmiş ve beş öğretim üyesinin görüşleri doğrultusunda ifadelerin rafine edilmesi yoluna gidilerek içerik geçerliliği yapılmıştır. DBDÖ’nün Cronbach alpha değeri .891 bulunmuştur. Çalışmaya katılan kadınların beklentilerinin %81.7’i karşılanmış, olmasını %32.1 beklemediği durumlar gerçekleşmiştir. Sonuç: Bu araştırmada, DBDÖ’nün Türkçe formu geçerli ve güvenilir bulunmuş, Türk toplumu için uygulanabilir olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ölçek, doğum kliniklerinde kadınların beklentilerini saptamak ve bu beklentilerin karşılanma durumunu incelemek amacıyla kullanılabilir

Anahtar Kelimeler

Doğum, Doğum Sonrası, Geçerlilik, Güvenilirlik

Teşekkür

Bu araştırmanın istatistiksel analizlerini yapan Ege Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Bilgisayar Bilimleri Ana Bilim Dalında Araş. Gör. Hatice Uluer’e ve araştırmaya katılan tüm kadınlara teşekkür ederiz.

Turkish Form Validity and Reliability of the Childbirth Expectations and Experiences Scale

Öz

Background: It is very important to determine the expectations and experiences of birth in increasing the satisfaction of women. Objectives: The aim of this study was to perform the validity and reliability study of the Turkish form of the Childbirth Expectations and Experiences Scale (CEES). Methods: The study carried out 360 pregnant women who applied for giving birth to a hospital in Manisa, who had research criteria and agreed to participate in the study. This scale was developed in 2008 by Tanglakmankhong and consists of two parts. The first section (CEES-1) evaluates the expectations regarding delivery before birth, while (CEES-2) evaluates the situation of reaching expectations after delivery. Analyzes were done by taking into consideration the original scale of the scale, language, content and construct validity were used to test the validity of the scale. Student T test was used to calculate the difference between the second part of the scale and satisfaction with delivery. The reliability analysis of this scale was performed with the Cronbach alpha coefficient. Results: The language validity of this scale was requested by 10 experts to translate the English scale form into Turkish and the content validity was made by refining the expressions according to the opinions of the five associate professors. The Cronbach's alpha value of the CEES was found to be .891. Overall, 81.7% of the women who participated in the study were met and 32.1% of the expectations that they did not expected were met. Conclusion: In this study, Turkish form of CEES was found to be valid and reliable and it was found to be applicable for Turkish society. This scale can be used to determine the expectations of women in childbirth and to meet these expectations in birth clinics.

Anahtar Kelimeler

Labor, Postpartum, Validity, Reliability

Kaynakça

• 1. Yanıkkerem E, Sevil Ü, Yüksel D, Kitapçıoğlu G. Gebe bir kadının hissettikleri “Korkuyorum”. Jinekoloji ve Obstetrik Dergisi 2007;21(2):109-111.
• 2. Başgöl Ş, Oskay Ü. Ana çocuk sağlığı hizmetlerinin geliştirilmesinde anne dostu hastane modeli. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2014;17(2):125-129.
• 3. Ergöl Ş, Kürtüncü M. Kadınların sezaryen doğum tercihlerini etkileyen faktörler. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi 2014;1(3):26-34.
• 4. Størksen TH, Niegel SG, Samantha S, Vangen S, Gran ME. Fear of childbirth and elective caesarean section: A population-based study. BMC Pregnancy and Childbirth 2015;15:221.
• 5. Doğaner G, Doğaner A, Duran Ö, Tuna M, Tezcan Ş, Turan G. Sağlık bilimlerinde okuyan öğrencilerin doğum şekli tercihlerine yönelik düşüncelerin belirlenmesi. Türk Jinekoloji ve Obstetrik Derneği Dergisi 2013;10(1):31-66.
• 6. Iravani M, Janghorbani M, Bahrami M. Women’s needs and expectations during normal labor and delivery. J Educ Health Promot 2015;4(6):31-37.
• 7. Kitapçıoğlu G, Yanıkkerem E, Sevil Ü,Yüksel D. Gebelerde doğum ve postpartum döneme ilişkin endişeler; bir ölçek geliştirme ve validasyon çalışması. Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2008;9(1):47-54.
• 8. Tatarlar A, Tokat MA. Vajinal doğum sırasında yaşanan korkunun laktasyona, emme davranışına ve ilk emzirme sonuçlarına etkisi. Türk Silahlı Kuvvetleri Koruyucu Hekim Bülteni 2016;15(2):83-91.
• 9. Coşar F, Demirci N. Lamaze felsefesine dayalı doğuma hazırlık eğitiminin doğum algısı ve doğuma uyum sürecine etkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi Sağlık Enstitüsü Dergisi 2012;3(1):18-30.
• 10. Nilsson C, Bondas T, Lundgren I. Previous birth experience in women with intense fear of childbirth. JOGNN 2010;39:298-309.
• 11. Hildingsson I, Nilson C, Karlstörm A, Lundgren I. A longitudunal survey of childbirth related fear and associated factors. JOGNN 2012;91(1):87-88.
• 12. Fenwick J, Gamble J, Creddy DK, Buist A, Turkstra E, Sneddon A and et al. Study protocol for reducing childbirth fear: A midwife-led psycho-education intervention. BMC Pregnancy Childbirth 2013;13:190-199.
• 13. Körükçü Ö, Deliktaş A, Aydın R, Kabukçuoğlu K. Gebelikte psikososyal sağlık durumu ile doğum korkusu arasındaki ilişkinin incelenmesi. Clin Exp Health Sci 2017;7:139-145.
• 14. Eroğlu K, Gözükara F. Sezaryen doğum artışını önlemenin bir yolu: “Bir kez sezaryen hep sezaryen” yaklaşımı yerine sezaryen sonrası vajinal doğum ve hemşirenin rolleri. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi 2012;19(1):89-100. 15. Tabaghdehi MH, Kolahdozan S, Keramat A, Shahhossein Z, Moosazadeh M, Motaghi Z. Prevalence and factors affecting the negative childbirth experiences: A systematic review. J Matern Fetal Neonatal Med 2019;12:1-8.
• 16. Dönmez S, Yeniel AÖ, Kavlak O. Vajinal doğum ve sezaryen doğum yapan gebelerin durumluk kaygı düzeylerinin karşılaştırılması. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2014;3(3):908-920.
• 17. Çakmak B, Arslan S, Nacar MC. Kadınların isteğe bağlı sezaryen konusundaki görüşleri. Fırat Tıp Dergisi 2014;19(3):122-125.
• 18. Yanıkkerem E, Çimen E. Hemşirelerin doğum sonu yöntemleri ve sezaryen sonrası vajinal doğuma bakış açıları. Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi 2017;4(1):533-541.
• 19. Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması 2018. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, [online]. URL: http://www.hips.hacettepe.edu.tr/tnsa2018/ 17 Aralık 2019
• 20. Taheri Z, Mazaheri MA, Koharsandi M, Hassanzadeh A, Amiri M. Effect of educational intervention on self-efficacy for choosing delivery method among pregnant women in 2013. Int J Prev Med 2014;5(10):1247-1254.
• 21. Özkan S, Sakallı FN, Avcı E, Civil EF, Tunca MZ. Kadınların doğum yöntemi tercihleri ve ilişkili faktörler. Türkiye Halk Sağlığı Dergisi 2013;11(2):59-71.
• 22. Yanıkkerem E, Göker A, Piro N. Sezeryen doğum yapan kadınların doğum yöntemleri hakkında düşünceleri ve aldıkları bakım memnuniyeti. Selçuk Tıp Dergisi 2013;29(2):75-81.
• 23. Aslan Ş, Okumuş F. Primipar kadınların doğum deneyim algıları üzerine doğum beklentilerinin etkisi. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi 2017;4(1):32-40.
• 24. Gözükara F, Eroğlu K. İlk doğumunu yapmış kadınların (primipar) doğum şekline yönelik tercihlerini etkileyen faktörler. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi 2008;15(1):32-46.
• 25. Ayers S, Pickering AD. Women's expectations and experience of birth. Psychology and Health 2015;20(1):79-92.
• 26. Özcan Ş, Aslan E. Normal doğum ve sezaryen doğumda anne memnuniyetinin belirlenmesi. Florance Nigtingale Hemşirelik Dergisi 2015;23(1):41-48.
• 27. Çatala P, Peñacoba C, Carmona J, Marin D. Do maternal personality variables influence childbirth satisfaction? A longitudinal study in low-risk pregnancies. Women & Health 2019;13:1-15.
• 28. Gözüm S, Aksayan S. Kültürlerarası ölçek uyarlaması için rehber II: Psikometrik özellikler ve kültürlerarası karşılaştırma. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi 2003;1:3-14.
• 29. Tanglakmankhong, K. Childbirth expectations and childbirth experiences among Thai pregnant women. Oregon Health & Science University, School of Nursing. [online]. 2010. URL:https://scholararchive.ohsu.edu/concern/etds/0p0966902?locale=en. 14 Haziran 2019
• 30. Yılmaz FA, Başer M. Normal doğumda öğrenci hemşireler ve klinik hemşireler tarafından verilen bakımın anne memnuniyetine etkisi. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2017;(1):24-28.
• 31. Hauck Y, Fenwick J, Downie J, Butt J. The influence of childbirth expectations on Western Australian women’s perceptions of their birth experience. Midwifery 2007;23(3):235-47.
• 32. Fabian HM, Radestad IJ, Waldenström U. Childbirth and parenthood education classes in Sweden. Women’s opinion and possible outcomes. Acta Obstet Gynecol Scand 2005;84:436-443.
• 33. Serçekuş P, Mete S. Effects of antenatal education on maternal prenatal and postpartum adaptation. J Adv Nurs 2010;66(5):999-1010.
• 34. Spinelli A, Baglio G, Donati S, Grandolfo ME, Osborn J. Do antenatal classes benefit the mother an her baby? J Matern Fetal Neonatal Med 2003: 13;94-101.
• 35. Okumuş H, Mete S, Aytur T, Yenal K, Demir N. Doğuma hazırlık sınıfının doğum sürecine etkisi. Klinik Bilimler ve Doktor Dergisi 2002;8(6):771-775.
• 36. Hodnett ED, Gates S, Hofmeyr GJ, Sakala C, Weston J. Continuous support for women during childbirth. Cochrane Database Syst Rev 2011;2:46-98.
• 37. Uzel HY, Yanıkkerem, E. İntrapartum dönemde kanıta dayalı uygulamalar: Doğum yapan kadınların tercihleri. DEUHFED [online]. 2018;11(1):26-34. URL: http://www.deuhyoedergi.org/index.php/DEUHYOED/article/view/469. 14 Haziran 2019.
• 38. Kyaddondo D, Mugerwa K, Byamugisha J, Oladopa OT, Bohren MA. Expectations and needs of Ugandan women for improved quality of childbirth care in health facilities: A qualitative study. Int J Gynecol Obstet 2017;139(1):38-36.
• 39. Yanıkkerem UE, Kitapçıoğlu G, Karadeniz G. Kadınların doğum yöntemlerine bakış açısı, deneyim ve memnuniyetleri. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi 2010;5(13):107-123.
• 40. Okumuş F. Birth experiences of primiparous Turkish women: Public and private hospitals. Journal of Asian Midwives 2017;4(1):35-49.
• 41. Christiaens W, Verhaeghe M, Bracke P. Childbirth expectations and experiences in Belgian and Dutch models of maternity care. J Reprod Infant Psychol 2008;26(4):309-322.