YUNUS EMRE’NİN RİSALETÜ’N NUSHİYYE ADLI ESERİNDE KONUŞAN VARLIK OLARAK İNSAN

Yıl 2021, TÜRK KÜLTÜRÜNÜ MAYALAYANLAR: YUNUS EMRE, HACI BEKTAŞ VELİ, AHÎ EVRAN ÖZEL SAYISI, 89 - 104, 31.12.2021

Cem Tuna

https://doi.org/10.21054/deuifd.1051789

Öz

Yunus Emre’nin bilinen iki eserinden biri Risâletü’n-Nushiyye’dir. Eser, müritlere ve okuyuculara yönelik öğretici bir eser, eğitim kitabı olarak değerlendirilebilir. Eserde işlenen konulardan biri gıybet ve yalan başlığı altında yer alır. Bu çalışmada Yunus Emre’nin Risâletü’n-Nushiyye adlı eserinde sağlıklı birey ve sağlıklı toplumda bulunmaması gereken dedikodu ve yalan kişilik özellikleri incelenmiştir. Çalışmada Mustafa Tatçı tarafından hazırlanan 2020 yılında H Yayınları’nca yayınlanan “Yunus Emre’den Yolcuya Öğütler” temel alınmıştır. Çalışma, nitel araştırma yöntemlerinden dokuman incelemesine dayalıdır.
Bulgular ve sonuç olarak; eserde dedikodu ve yalanın insanın içinde olan iki huy olduğu, bunların sonradan öğrenildiği açıklanır. İnsan bununla mücadele etmelidir. Öncelikle insan mevcut durumu ortaya koymalı, düşünmeli ve analiz etmelidir. İçteki kötü huylar temizlenerek yerine iyi huylar konulmalıdır. Bu çaba zaman alır, emek ister, insan aşama aşama olgunlaşır. Dedikodu, kin, kıskançlık insanı strese sokar, insan bunalıma girer, insanın içi kararır, sanki gündüzü gece gibidir. Bu insan eleştiri kabul etmez, gerçekleri görmez, ham insandır. Bu aşamada gerçekleri görmede göz önemlidir, gözlem yapma ve araştırma önemlidir. İnsan boş söz söylememeli, daima doğruyu söylemeli, başkalarının ayıbı ile değil, kendi ile ilgilenmelidir. Akıl bu konuda en büyük yardımcıdır. Dedikodu ve yalan zehir, doğruluk ise panzehirdir. Doğruluk ölçüt olduğunda, bütün kötü davranışlar insandan çıkar gider. Doğruluk çırası yanınca, dedikodu ve yalan karanlığı yok olur. Doğruluk çırası insan için iyi bir yol göstericidir. İnsan, doğru konuşarak ve dosdoğru yaşayarak insan olur.
Sonuç bölümünde Yunus Emre’nin görüşleri günümüz doğruluk ve dürüstlük değerleri açısından karşılaştırma yapılmıştır. 2021 Yunus Emre ve Türkçe yılında “Bizim Yunus”umuzun görüşlerinin günümüze yansımaları önem arz etmektedir.

Anahtar Kelimeler

Yunus Emre, Risâletü’n-Nushiyye, Konuşma, Doğruluk, Dedikodu

Kaynakça

• Akyüz, E. (2020). Çocuk Hukuku. Ankara: PegemA Yayınları.
• Avşar, Z. (2013). Nasihatler kitabı. Ankara: Eskişehir 2013 Türk Dünyası Kültür Başkenti Ajansı.
• Burger, J. M. (2006). Kişilik. (Çev. İ. D. E. Sarıoğlu). İstanbul Kaknüs Yayınları.
• Butcher, J.N., Mineka, S. ve Hooley, J.M. (2013). Anormal psikoloji. (Çev. O. Gündüz). İstanbul Kaknüs Yayınları.
• Çocuk ve Aile Eğitim Komisyonu. (2018). Aile İçi İletişim. İstanbul: Nev Yayınları.
• Demirci, M. (2008). Yunus’ta hak ve halk sevgisi. İstanbul: H. Yayınları.
• Işık, Ş. (2018). Kişilik gelişimi, Ş. Işık (Ed.), Eğitim psikolojisi içinde (142-174). Ankara: PegemA Yayınları.
• Kandemir, M. (2018). Bilişsel gelişim, Ş. Işık (Ed.), Eğitim psikolojisi içinde (81-138). Ankara: PegemA Yayınları.
• Karagöz, İ. (2010). Dini kavramlar sözlüğü. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı.
• Şentürk, L. ve Yazıcı, S. (2019). İslam ilmihali. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı.