YUNUS EMRE’DE MİSTİK DÜŞÜNCE VE ANADOLU AHLAKI: NURETTİN TOPÇU’NUN FİKİRLERİ ÇERÇEVESİNDE

Yıl 2021, TÜRK KÜLTÜRÜNÜ MAYALAYANLAR: YUNUS EMRE, HACI BEKTAŞ VELİ, AHÎ EVRAN ÖZEL SAYISI, 261 - 274, 31.12.2021

Ali Gül

https://doi.org/10.21054/deuifd.1051826

Öz

Nurettin Topçu, yakın tarihimizde milli kültür tabanlı felsefe ile tasavvufu birlikte yorumlamayı başaran önemli mütefekkirlerimizden biridir. O, milli özellikteki Türk gençliğinin Yarınki Türkiye’nin yükselişini sağlayacağına emindir. Topçu, Anadolu’nun ve Anadolu insanının kendine mahsus yükselişinde, ahlaki özelliklerinde, karakter yapısında önemli bir yere sahip olan Anadolu mistikleri olarak tanımladığı uluları zikretmektedir. Yunus Emre, bu ulu zatların en başında gelmektedir. Nurettin Topçu, Yunus’u Anadolu’nun şekillenmesinde ciddi katkıya sahip, gönüller fatihi, ilahi neşvenin terennümcüsü, din velisi ve aşkın üstadı olarak tanımlar. O, Hz. Muhammed’den günümüze kadar intikal ederek gelen, değerleri aktarmayı başaran, Anadolu insanına büyük ruh kazandıran silsilenin önemli bir halkasıdır. Topçu, Yunus Emre’nin görüşlerinin mistik düşünce, milli kültür, sanat ve ahlak alanında Anadolu insanını dün olduğu gibi bugün de diri tutacağına, yarının insanlığını kurtaracak biricik ümit olduğuna dair görüşleriyle O’nu müstesna bir yere koyar. Yunus Emre üzerine çok sayıda araştırma yapılmış olsa da Yunus Emre’ye dair görüşlerin bu yönüyle ele alınmamış olması bu çalışmaya başlangıç noktası teşkil etmektedir. Bu araştırma ile Yunus Emre’nin mistisizm düşüncesi ve ahlak anlayışı Nurettin Topçu’nun tanımlamasıyla anlaşılmaya çalışılacaktır. Böylece Yunus Emre’nin çağları aşıp günümüze kadar gelen ve Anadolu gençliğine hayat veren görüşlerinin yeni bir anlam kazanması beklenmektedir. Bu çalışmanın Yunus Emre’yi farklı bir üslup ile anlamanın yanı sıra, gençliğin manevi güçlenişi, Anadolu kültür bilincinin gelişmesi ve ahlaki değerleri kuşanması için yol gösterici olması hedeflenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Yunus Emre, Nurettin Topçu, Mistisizm, Ahlaki Değer

Kaynakça

• Balın, Ali İhsan. “Kaybettiğimiz İdealist Topçu”. Fikir ve Sanatta Hareket Dergisi 112 (1976), 48–49.
• Bilgin, Azmi. “Yunus Emre Hayatı ve Sanatı”. İst., Bilge Kültür Sanat Yayınevi.
• Cebecioğlu, Ethem. “Vahdet-i Vücud”. Tasavvuf Terimleri ve Deyimleri Sözlüğü. Ağaç Yayınları Kitabevi, 2004.
• Elibol, Sadettin. “Muhalif Bir Düşünce Okulu: Hareket Dergisi”. Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce 4 (2004).
• Gökalp, Mehmet. “Büyük Dava Adamı Nurettin Topçu”. Hareket Dergisi 119/ (1976).
• Türkmen, Hamza. “Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce”. Hareket Dergisi 6 (2004), 715.
• Işık, Emin. “Nurettin Topçu Ve Din Adamları”. Hareket Dergisi.
• Kara, Mustafa. “Yunus Emre’nin Tasavvufi Kavramlar Dünyası”. Yunus Emre. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı, 2012.
• Karaman, Hüseyin. Nurettin Topçu. İstanbul: Kaynak Yayınları, 2010.
• Karamustafa, Ahmet T. “İslam Tasavvuf Düşüncesinde Yunus Emre’nin Yeri”. Yunus Emre. ed. Ahmet Yaşar Ocak. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı, 2012.
• Kartal, Ahmet. “Yunus Emre’nin Anadolu’sunda Kültürel ve Entelektüel Hayat”. Yunus Emre. ed. Ahmet Yaşar Ocak. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı, 2012.