KAMU YATIRIMLARI VE EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİNE BİR BAKIŞ: TÜRKİYE, 1969-2003

Yıl 2010, Cilt 25, Sayı 1, 25 - 39, 25.07.2016

Bilge Köksel TAN Er MERT Zeynel Abidin ÖZDEMİR

Öz

Bu çalışmanın amacı, milli gelirden kamu harcamalarına doğru bir ilişkinin varlığını ifade eden Wagner Yasası ve kamu harcamalarından milli gelire doğru bir ilişkiyi ifade eden Keynes Hipotezi’ni Türkiye Ekonomisi için 1969-2003 döneminde test etmektir. Bu kapsamda, nedenselliğin yönünün test edilmesinde Gecikmesi-Genişletilmiş VAR modelleri çerçevesinde Toda-Yomamato’nun önerdiği Wald test istatistiği kullanılmıştır. Çalışmada kamu harcamaları; altyapı (enerji ve ulaştırma), eğitim ve sağlık harcamaları şeklinde kamu yatırımları olarak ele alınmıştır. Çalışmada altyapı harcamalarından gayrisafi yurtiçi hasılaya doğru bir nedensellik ilişkisinin varlığı saptanmıştır. Eğitim harcamaları ile gayrisafi yurtiçi hasıla arasında ise çift yönlü bir nedensellik ilişkisinin var olduğu gözlenmiştir. Sağlık harcamaları ile gayrisafi yurtiçi hasıla arasında ise nedensellik ilişkisine rastlanmamıştır.

Anahtar Kelimeler

Ekonomik Büyüme, Kamu Yatırımları, Granger-Nedensellik.

A LOOK AT ON THE RELATIONSHIP BETWEEN THE PUBLIC INVESTMENTS AND ECONOMIC GROWTH: TURKEY, 1969-2003

Öz

The aIm of thIs study Is to test the Wagner’s Law, I.e. natIonal Income causes publIc expendItures, and the Keynes HypothesIs, I.e. publIc expendItures cause natIonal Income, both for the TurkIsh economy durIng the 1969-2003 perIod. For thIs purpose, thIs paper uses a MWald test proposed by Toda-Yamamoto In the framework of lag-extended VAR models to test the dIrectIon of the causalIty. In thIs study, publIc expendItures have been taken In the form of publIc Investments as Infrastructure (energy and transportatIon), educatIon and health expendItures. BesIdes, It Is found that there Is; a causal relatIon from Infrastructure expendItures to gross domestIc product, a bI-dIrectIonal causalIty between educatIon expendItures and gross domestIc product, and no causal relatIon between health expendItures and gross domestIc product.

Anahtar Kelimeler

Economic Growth, Public Investments, Granger-Causality

Kaynakça

• Arısoy, İ. (2005), “Türkiye’de Kamu Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi (1950-2003), Türkiye Ekonomi Kurumu Tartışma Metni 2005/15.
• Artan, S. ve M. Berber, (2004), “Kamu Kesimi Büyüklüğü ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Çoklu Ko-entegrasyon Analizi”, Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5 (2), 13-25.
• Akitoby, B., B. Clements, S. Gupta, ve G. Inchauste (2006), “Public Spending, Voracity, and Wagner’s Law in Developing Countries”, European Journal of Political Economy, 22, 908– 924.
• Ansari, M. I., D. V. Gordon, ve C. Akuamoah, (1997), “Keynes versus Wagner: Public Expenditure and National Income for Three African Countries”, Applied Economics, 27, 543-557.
• Campbell, J. ve P. Perron (1991), “Pitfalls and Opportunities: What Macroeconomists Should Know about Unit Roots”, In Blanchard, O.J., Fischer, S. (Eds.), NBER Macroeconomics Annual 1991, MIT Press, Cambridge, MA, 141–201.
• Dickey, D. A. ve W. A. Fuller (1979), “Distribution of the Estimators for Autoregressive Time Series with a Unit Root”, Journal of the American Statistical Association, 74, 427–431.
• Demirbaş, S. (1999), “Cointegration Analysis-Causality Testing and Wagner’s Law: The Case of Turkey, 1950-1990”, University Of Leicester Department http://www.le.ac.uk/economics/research/RePEc/lec/leecon/econ99-3.pdf, (Erişim Tarihi: 14.08.2006, 16:13:54). Discussion Papers,
• Günalp, B. ve T. H. Gür, (2002), “Government Expenditures and Economic Growth in Developing Countries: Evidence From A Panel Data Analysis”, METU Studies in Development, 29 (3-4), 311-332.
• Granger, C. W. J (1969) “Investigating Causal Relations by Econometrics Models and Cross Spectral Methods”, Econometrica, 37, 424-438.
• Günaydın, İ. (2000), “Türkiye İçin Wagner ve Keynes Hipotezlerinin Testi”, İktisat İşletme ve Finans Dergisi, Ekim, 71-86.
• Huang, C. J. (2006), “Government Expenditures in China and Taiwan:
• Do They Follow Wagner’s Law?”, Journal of Economic Development, 31 (2), 139-148.
• Işık, N. ve M. Alagöz, (2005), “Kamu Harcamaları ve Büyüme Arasındaki İlişki”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı 24, Ocak- Haziran, 63-75.
• Johansen, S. J. (1988), “Statistical Analysis of Cointegration Vectors”, Journal of Economic Dynamics and Control, 12, 231–254.
• Kar, M. ve S. Taban (2003), “Kamu Harcama Çeşitlerinin Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkileri”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 58 (3), Temmuz-Eylül 2003,145-169.
• Koop, G. ve D. J. Poirier (1995), “An Empirical Investigation of Wagner’s Hypothesis by Using a Model Occurrence Framework”, Journal of Royal Statistical Society A, 158, Part 1, 123-141.
• Narayan, P. K., A. Prasad, ve B. Singh (2007), “A Test of the Wagner’s Hypothesis for the Fiji Islands”, Applied Economics, November, 1-9.
• Ram, R. (1986), “Government Size and Economic Growth: A New Framework and Some Evidence from Cross-Section and Time-Series Data”, The American Economic Review, 76 (1), 191-203.
• Ram, R. (1987), “Wagner’s Hypothesis in Time Series and Cross- Section Perspectives: Evidence From “Real” Data for 115 Countries”, The Review Of Economics and Statistics, 69 (2), 194-204.
• Said, S. ve D. A. Dickey (1984), “Testing for Unit Roots in Autoregressive-Moving Average Models of Unknown Order”, Biometrika, 71, 599–607.
• Sims, C.A., J. H. Stock ve M. W. Watson (1990) “Inference in Linear Time Series Models with Some Unit Roots”, Econometrica, 58, 113-144.
• Terzi, H. (1998), “Kamu Harcamaları ve Ekonomik Kalkınma İlişkisi Üzerine Ekonometrik Bir İnceleme”, İşletme İktisat ve Finans Dergisi, Ocak, 67-78.
• Toda, H. Y. ve T. Yamamoto, (1995), “Statistical Inference in Vector Autoregressions with Possibly Integrated Processes”, Econometrics, 66, 225-250. Journal of
• Ulutürk, S. (2001), “Kamu Harcamalarının Ekonomik Büyüme Üzerine Etkisi”, Akdeniz Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 1 (1), 131-139.
• Uzay, N. (2002), “Kamu Büyüklüğü ve Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkileri: Türkiye Örneği (1970-1999)”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19, 151-172.
• Yamak, R. ve A. Zengin, (1997), “Kalman Filtre Yöntemi ve Wagner Yasası: Türkiye Örneği, 1950-1994”, İktisat İşletme ve Finans Dergisi, Nisan, 33-43.