DETERMINATION OF RESERVOIR CAPACITY WITH CRITICAL PERIOD METHODS

Yıl 2004, Cilt: 6 Sayı: 1, 99 - 113, 01.01.2004

Erkan Halden Sevinç Özkul

Öz

When the required diversion rate from a river exceeds the natural flow rate, the excess demand
can only be met from an alternative supply (e.g. groundwater) or from surface storage. In most
instances, the appropriate response is the construction of a single reservoir, followed later by
additional reservoirs as the demand continues to grow. The storage required on a river to meet a
specific demand depends primarily on such factors as the magnitude and the variability of the river
flows, the size of the demand, and the degree of reliability of this demand being met.
A large number of procedures have been proposed to estimate storage requirements. In the
presented study, reservoir capacity-yield-reliability relationships are investigated for a single
reservoir by using monthly and annual mean flow data of EIE-Yiğitler (525) streamgauging station on
Yiğitler Creek in Gediz Basin. This data is observed for a period of 19 years between 1976 and 1994.
The reason why the Yiğitler sub-basin has been selected is that there is a dam project with a capacity
of 25.42 106m3planned by DSİ. The required reservoir capacity is estimated by using mass curve,
residual mass curve, minimum flow, Alexander, Dincer, Gould’s Gamma, and behaviour analysis
methods, and the obtained results are compared with the planned reservoir capacity of Yiğitler Dam.

Anahtar Kelimeler

Low flow hydrology, Critical period, Reservoir capacity-Yield-Reliability relationships, Yiğitler creek

KRİTİK DÖNEM YÖNTEMLERİ İLE HAZNE HACMİNİN BELİRLENMESİ

Öz

Bir akarsudan çevrilmesi gereken su, doğal akış miktarını aştığında, artan talep ancak başka bir su
kaynağından (yani yeraltısuyu) ya da yüzeysel bir biriktirme haznesinden sağlanabilir. Çoğu durumda
da uygun çözüm, tek bir haznenin oluşturulması ve artan ihtiyaca bağlı olarak yeni haznelerin ilave
edilmesidir. Bir akarsudan belirli bir ihtiyacı karşılamak üzere gerekli depolama hacmi, akımların
büyüklüğüne ve değişkenliğine, ihtiyaca ve bu ihtiyacın karşılanmasındaki güvenilirlik derecesine
bağlıdır.
Biriktirme hazneleri tasarımında çok sayıda yöntem kullanılmaktadır. Sunulan çalışmada, DSİ
tarafından planlanan 25.42 10 m3 hacimli bir baraj projesi nedeniyle, Yiğitler alt havzası uygulama
alanı olarak seçilmiş ve tek biriktirme haznesi için kapasite-verim–risk ilişkisi araştırılmıştır. Bu
amaçla, Gediz havzası Yiğitler çayı üzerinde bulunan EİE-Yiğitler (525) akım gözlem istasyonunda
gözlenmiş 19 yıllık (1976–1994) aylık ve yıllık ortalama akım verileri kullanılarak, eklenik akımlar,
eklenik farklar, ardışık tepeler, minimum akım, Alexander, Dincer, Gould Gamma ve aylık su bütçesi
yöntemleri ile hazne kapasitesi hesaplanmış ve elde edilen sonuçlar Yiğitler Barajının planlanan hazne
kapasitesi ile karşılaştırılarak irdelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Düşük akım hidrolojisi, Kritik dönem, Hazne kapasitesi-Verim-Risk ilişkisi, Yiğitler çayı