THE NEOTECTONIC STRUCTURE OF THE GÜLBAHÇE BAY

Yıl 2000, Cilt: 2 Sayı: 2, 27 - 38, 01.05.2000

Erdeniz Özel Cem Günay

Öz

Gülbahçe Bay is situated at the cross - sections of the fractures and depressions trending in the N-S and
NNE-SSW produced by the dominant N-S trending compression that was tectonically effective before the
miocene in the Aegean, and the fractures and depressions presently still effective in the E-W direction produced
again by the same extensional regime. This region, which is under the influence of the block rotations of Western
Turkey and Aegean, serves as the stepping segment between the Karaburun uplift and the Foça depression
within the rift system forming the Central East Aegean depression.
This situation was observed as the highs and lows which are separated from each other with normal faults, in
the gravity evaluation of the E-W section along Karaburun to Yamanlar. Sediments together with water column
reach to the depths of 200 - 250 m in the Gülbahçe depression. According to the seismic evaluations, there are
two seismic layer packages in the Bay as the top Quaternary sediments and the Neogene volcanites below
perturbances and foldings are produced by the silty - clayey layers within the quaternary sediments due to the
accumulation of methane at the surface and the geothermal activity. These were observed on the 3.5 kHz high
resolution seismics and as well as on the side scan sonar records

Anahtar Kelimeler

Gülbahçe, Neotectonics, Graben, Gas, High Resolution Seismics, Side Scan Sonar

GÜLBAHÇE KÖRFEZİ'NİN NEOTEKTONİK YAPISI

Öz

Gülbahçe Körfezi, tektonik olarak Miosen öncesi Ege’de egemen kuzey-güney (KG) doğrultulu sıkışma
sonucu oluşmuş (KG), (KKD) ve (GGB) doğrultulu kırık ve çöküntülerin, bugün süren aynı doğrultudaki açılma
sonucu meydana gelen (DB) doğrultulu kırık ve çöküntülerin kesim bölgesinde yer almaktadır. Bu bölge Batı
Anadolu ve Ege'de ki blok rotasyonun etkisinde kalmakta olup, Orta Doğu Ege çöküntüsünü oluşturan yükselti
ve çöküntü (Horst-Graben) sisteminde Karaburun yükseltisi ile Foça çöküntüsü arasında eşik görevi görmektedir.
Bölgedeki bu durum yapılan gravite değerlendirmelerinde Batı-Doğu doğrultulu Karaburun-Yamanlar hattında
birbirlerinden normal atımlı faylarla ayrılmış yükselti ve çukurlar ile geçiş eşikleri izlenmektedir. Gülbahçe
çukurundaki sedimentler, su katmanları ile beraber 200 - 250 m kalınlığa ulaşmaktadır. Sismik
değerlendirmelerde körfezde üstte Kuvaterner sedimentler onun altında ise Neojen volkanitlerden oluşan iki
sismik tabaka paketi bulunmaktadır. İnce milli - killi seviyeler içeren kuvarterner sedimentleri, metan gazlarını
yüzeye çıkaramayışı ve jeotermal etkinlikten dolayı yer yer şişme ve kıvrımlara neden olmaktadır. Bu durum 3.5
kHz yüksek ayrımlı sismik ve yanal taramalı sonar kayıtlarında izlenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Gülbahçe, Neotektonik, Graben, Gaz, Yüksek Ayrımlı Sismik, Yanal Tarama Sonarı

Kaynakça

• Devwey J.F., Şengör A.M.C., (1979): “Aegean and Surrounding Regions: Complex Multiplate and Continium Tectonics in a Convergent Zone”, Geol. Soc. America Bull., Part 90, 84-92.
• Eftelioğlu M., (1983): “Gülbahçe Körfezi Sedimantolojisi ve Dinamiği”, DEÜ DBTE-DJJ Yüksek Lisans Tezi), 111s..
• Günay C.I., (1990): “Karaburun Yarımadasının Batı Kıyısında yapılan deniz sismik çalışmalarının bölge jeolojisine olan katkıları”, DEÜ DBTE-DJJ Yüksek Lisans Tezi, 92s.. Günay C.I., (1998): “Batı Anadolu-Ege Denizi neotektoniğinin jeofizik yöntemlerle incelenmesi", DEÜ DBTE-DJJ Doktora Tezi, 150s..
• Kaya O., (1979)): “Ortadoğu Ege çöküntüsünün(Neojen) stratigrafisi ve tektoniği”, Türkiye Jeoloji Kurultayı Bülteni, 22, 233-274..
• Ketin I., (1948): “Über die tektonisch-mechanischen folge rungen aus den grossen Anatolischen erdebeben des letzten dezenniums”, Geol. Rundsch., 36, 77-83.
• Kissel C., Laj C., Poisson A., Savaşçın Y., Simeakis K., Mercier J.L., (1986): “Paleomagnetic Evidence for Neogene Rotational Deformations in the Aegean Domain Tectonics”, v.5, No 5, 783-795.