KURUMSAL YÖNETİM VE FİRMA PERFORMANSI: TOPSIS YÖNTEMİ İLE BIST 30 FİRMALARI ÜZERİNE BİR UYGULAMA

Yıl 2017, Cilt: 19 Sayı: 1, 63 - 81, 07.07.2017

Ulaş Ünlü Neşe Yalçın İbrahim Yağlı

https://doi.org/10.16953/deusbed.09673

Cited By: 23

Öz

Son zamanlarda dünyanın önde gelen şirketlerinde yaşanan skandallar sonucunda meydana gelen finansal başarısızlıklar hem kurumsal yönetim kavramının hem de kurumsal yönetim ile firma performansı arasındaki ilişkinin araştırılmasının önemini arttırmıştır. Bu çalışmanın temeli, kurumsal yönetim endeksinde yer alan ve almayan firmaların finansal performanslarının çok kriterli karar verme (ÇKKV) yöntemine göre değerlendirilmesine dayanmaktadır. Bu doğrultuda Borsa İstanbul (BIST) 30 endeksinde yer alan firmalardan Borsa İstanbul Kurumsal Yönetim Endeksi (XKURY) kapsamında olan ve olmayan firmaların performansları değerlendirilmiştir. Firmaların finansal performans ölçümünde geleneksel performans ölçütleri (ROE, ROA, ROS, CF/TA) ile diğer çalışmalardan farklı olarak değere dayalı performans ölçütleri (MVA, CFROI, CVA) birlikte ele alınmıştır. Böylece çok sayıda kriterin dikkate alındığı problem yapısında firmaların performansı çok kriterli karar verme yaklaşımlarından biri olan TOPSIS yöntemi ile ölçülmüştür. TOPSIS yönteminde performans ölçütlerinin ağırlıklarının belirlenmesinde kriterler arasındaki korelasyon ilişkisini esas alan CRITIC objektif kriter ağırlıklandırma yöntemi kullanılmıştır. Çalışmada uygulama kapsamında BIST 30 endeksindeki 22 firmanın (10 firma kurumsal yönetim endeksinde yer almaktadır) 2014 yılındaki performans ölçütlerine ait verileri dikkate alınmış ve firmaların performans değerlendirmesiyle elde edilen sonuçları ile kurumsal yönetim endeksindeki durumları ilişkilendirilmeye çalışılmıştır. Sonuç olarak, kurumsal yönetim endeksinde yer alan ve almayan BIST 30 firmaları arasında finansal performans ve hissedar değeri yaratma açısından bir farklılık olmadığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler: Kurumsal Yönetim, XKURY, BIST 30, ÇKKV, TOPSIS, Objektif Ağırlıklandırma. 

CORPORATE GOVERNANCE AND FIRM PERFORMANCE: AN APPLICATION ON BIST 30 FIRMS WITH TOPSIS METHOD

Öz

Financial failures as a result of recent scandals in world prime firms have raised the significance of both corporate governance and investigation of the relation between corporate governance and firm performance. The present study is based upon the financial performance evaluation of the firms that both are and are not in Corporate Governance Index according to multi-criteria decision making method. Accordingly, firstly financial performance of Borsa Istanbul (BIST) 30 index firms that both are and are not in XKURY has been evaluated in here. Different from previous studies, not only traditional performance measures (ROE, ROA, ROS, CF/TA) but also value-based performance measures (MVA, CFROI, CVA) are employed together in the performance evaluation. Thus, the financial performance of firms is evaluated by using TOPSIS method, which is one of the MCDM approaches, in the defined problem structure which considers multiple criteria. To determine the weights of performance measures in TOPSIS, CRITIC objective criteria weighting method based on inter criteria correlation is used. In the empirical analysis of the study, 22 firms (10 of them are in XKURY) in BIST 30 index have been evaluated by using the 2014 year’s data of the performance measures and it is attempted to be associated with firms’ status in XKURY and their financial performance results. Consequently, it is revealed that there are no differences among BIST 30 firms that both are and are not in XKURY with regard to financial performance and shareholder value creation.

Keywords: Corporate Governance, XKURY, BIST 30, MCDM, TOPSIS, Objective Weighting.

Kaynakça

• Aalianvari, A., Katibeh, H. Ve Sharifzadeh, M. (2012). Application Of Fuzzy Delphi Ahp Method For The Estimation And Classification Of Ghomrud Tunnel From Groundwater Flow Hazard. Arab Journal Of Geosciences, 5(2): 275–284.
• Aggarwal, P. (2013). Impact of Corporate Governance on Corporate Financial Performance. IOSR Journal of Business and Management (IOSR-JBM). 13(3): 01-05.
• Ahn, B. S. (2011). Compatible weighting method with rank order centroid: Maximum entropy ordered weighted averaging approach. European Journal of Operational Research, 212(3): 552–559.
• Aktaş, R., Doğanay, M., Murat, A., ve Başçı, E. S. (2013). Finansal Yönetim, Sakarya: Sakarya Üniversitesi Sürekli Eğitim Araştırma ve Uygulama Merkezi Yayınları.
• Akyüz, Y., Bozdoğan, T. ve Hantekin, E. (2011). TOPSIS Yöntemiyle Finansal Performansın Değerlendirilmesi ve Bir Uygulama. Afyon Kocatepe Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 13(1): 73-92.
• Al-Najjar, B. (2014). Corporate Governance, Tourism Growth and Firm Performance: Evidence from Publicly Listed Tourism Firms in Five Middle Eastern countries. Tourism Management, 42: 342-351.
• Alp, A., Demirgüneş, K. Ban, Ü. ve Öztürk, M. B. (2009). Ekonomik Katma Değer Bakış Açısıyla Finanslama Kararları. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(2): 59-82.
• Amba, S. M. (2014). Corporate Governance and Firms’ Financial Performance. Journal of Academic and Business Ethics, 8: 1-10.
• Black, B. S., Hasung, J. ve Woochan, K. (2003). Does Corporate Governance Affect Firm Value? Evidence from Korea, University of Chicago Law School, Law and Economics Workshop.
• Boston Consulting Group (2000). New Perspectives On Value Creation: A Study of the Worlds’ Top Performers. http:// www.bcg.com, (12.11.2015)
• Bottani, E. ve Rizzi, A. (2006). A Fuzzy TOPSIS Methodology to Support Outsourcing of Logistics Services. Supply Chain Management: An International Journal, 11(4): 294-308.
• Chandra, P. (2011). Financial Management: Theory and Practice, 8th Edition, McGraw Hill Education, India.
• Chen, M. F. ve Tzeng, G. H. (2004). Combing Grey Relation and TOPSIS Concepts for Selecting an Expatriate Host Country. Mathematical and Computer Modelling, 40: 1473-1490.
• Cheng, S., Chan, C. W. ve Huang, G. H. (2002). Using Multiple Criteria Decision Analysis for Supporting Decisions of Solid Waste Management. Journal of Environmental Science and Health, 37(6): 975-990.
• Cheung, Y. L., Thomas Connelly, J., Limpaphayom, P. ve Zhou, L. (2007). Do investors really value corporate governance? Evidence from the Hong Kong market. Journal of International Financial Management & Accounting, 18(2): 86-122.
• Chu, T. C. (2002). Facility Location Selection Using Fuzzy TOPSIS under Group Decisions. International Journal of Uncertainty, Fuzziness and Knowledge-Based Systems, 10: 687-701.
• Çonkar, K., Elitaş, Ç. ve Atar, G. (2011). İMKB Kurumsal Yönetim Endeksi’ndeki (XKURY) Firmaların Finansal Performanslarının TOPSIS Yöntemi ile Ölçümü ve Kurumsal Yönetim Notu ile Analizi. İktisat Fakültesi Mecmuası, 61(1): 81- 115.
• Damodaran, A. (1999). Value Creation and Enhancement: Back to the Future. Leonard N. Stern Business School Finance Department Working Paper, New York University.
• Deng, H., Yeh, C. H. ve Willis, R. J. (2000). Inter-Company Comparison Using Modified TOPSIS with Objective Weights. Computers & Operations Research, 27(10): 963-973.
• Deng, H.; Yeh, C. -H. ve Willis, R. J. (2000). Inter-company comparison using modified TOPSIS with objective weights. Computers & Operations Research, 27(10): 963–973.
• Diakoulaki, D., Mavrotas, G. ve Papayannakis, L. (1995). Determining objective weights in multiple criteria problems: The CRITIC method” Computers and Operations Resarch, 22(7): 763-70.
• Donaldson, L. ve Davis, J. H. (1991). Stewardship theory or agency theory: CEO governance and shareholder returns. Australian Journal of Management, 16(1): 49-64.
• Ertuğrul, M. (2005). Değer Tabanlı Yönetim: Finansal Performans Ölçütlerinin İMKB’de Test Edilmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Eskişehir, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Ertugrul, M. ve Hegde, S. (2009) “Corporate governance ratings and firm performance” Financial Management, 38(1): 139-160.
• Feng, C. M. ve Wang, R. T. (2000). Performance Evaluation for Airlines Including the Consideration of Financial Ratios. Journal of Air Transport Management, 6(3): 133-142.
• Gürbüz, A. O., Aybars, A. ve Kutlu, Ö. (2010). Corporate Governance and Financial Performance With A Perspective on Institutional Ownership: Empirical Evidence From Turkey. Journal of Applied Management Accounting Research, 8(2): 21–37.
• Gürsoy, C. T. (2007). Finansal Yönetim İlkeleri, 1. Baskı, İstanbul, Doğuş Üniversitesi Yayınları.
• Güzeldere, H. (2014). Kurumsal Şeffaflık, Firma Değeri ve Firma Performansları İlişkisi: BİST İncelemesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Hodgson, A., Lhaopadchan, S. ve Buakes, S. (2011). How informative is the Thai corporate governance index? A financial approach.” International Journal of Accounting and Information Management, 19(1): 53-79.
• http://www.spk.gov.tr/indexcont.aspx?action=showpage&menuid=10&pid0.(09.11.2015)
• http://www.tkyd.org/files/downloads/faaliyet_alanlari/yayinlarimiz/tkyd_yayinlari/oecd2004.pdf, (10.11.2015)
• Hwang, C. L. ve Yoon, K. (1981). Multiple Attributes Decision Making Methods and Applications, 1st Edition, Springer-Verlag, Berlin, Heidelberg.
• Işıklar, G. ve Büyüközkan, G. (2007). Using a Multi-Criteria Decision Making Approach to Evaluate Mobile Phone Alternatives. Computer Standards & Interfaces, 29(2): 265–274.
• Jahan, A., Mustapha, F., Sapuan, S. M., Ismail, M. Y. ve Bahraminasab, M. (2012). A framework for weighting of criteria in ranking stage of material selection process. The International Journal of Advanced Manufacturing Technology, 58(1-4): 411–420.
• Karamustafa, O., Varıcı, İ. ve Er, B. (2009). Kurumsal Yönetim ve Firma Performansı: İMKB Kurumsal Yönetim Endeksi Kapsamındaki Firmalar Üzerinde Bir Uygulama. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(1): 100-119.
• Mahmoodzadeh S., Shahrabi, J., Pariazar, M. ve Zaeri, M. S. (2007). Project Selection by Using Fuzzy AHP and TOPSIS Technique. World Academy of Science, Engineering and Technology, 30: 333-338.
• Mohanty, P. (2003). Institutional investors and corporate governance in India. National Stock Exchange of India Research Initiative Paper, 15.
• Ottoson, E. ve Weissenrieder, F. (1999). CVA: Cash Value Added‐ A New Method For Measuring Financial Performance. Gothenburg Studies in Financial Economics, Working Paper.
• Sakarya, Ş. (2011). İMKB Kurumsal Yönetim Endeksi Kapsamındaki Şirketlerin Kurumsal Yönetim Derecelendirme Notu Ve Hisse Senedi Getirileri Arasındaki İlişkinin Olay Çalışması (event study) Yöntemi ile Analizi. ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 7(13): 147-162.
• Shahanaghi, K. ve Yazdian, S. A. (2009). Vendor Selection Using a New Fuzzy Group TOPSIS Approach. Journal of Uncertain Systems, 3(3): 221-231.
• Shih H. S., Shyurb, H. J. ve Lee, E. S. (2007). An extension of TOPSIS for group decision making. Mathematical and Computer Modelling, 45(7-8): 801–813.
• Stewart, G. Bennett, III. (1991). The Quest for Value – The EVA Management Guide, Harper Business School Press, New York.
• Triantaphyllou, E., Shu, B., Sanchez, S. N. ve Ray, T. (1998) “Multi-Criteria Decision Making: An Operations Research Approach. Webster J. G. (ed.) Encyclopedia of Electrical and Electronics Engineering, New York, John Wiley & Sons, 15: 175-186.
• Tzeng, G. H., Chen, T. Y. ve Wang, J. C. (1998). A weight-assessing method with habitual domains. European Journal of Operational Research, 110(2): 342–367.
• Uygurtürk, H. ve Korkmaz, T. (2012). Finansal Performansın TOPSIS Çok Kriterli Karar Verme Yöntemi İle Belirlenmesi: Ana Metal Sanayi İşletmeleri Üzerine Bir Uygulama. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 7(2): 95-115.
• Wang, J. J., Jing, Y. Y., Zhang, C. F. ve Zhao, J. H. (2009). Review on multi-criteria decision aid in sustainable energy decision-making. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 13(9): 2263–2278.
• Wang, Y. J. (2008). Applying FMCDM to Evaluate Financial Performance of Domestic Airlines in Taiwan. Expert Systems with Applications, 34(3): 1837-1845.
• Yalçın, N., Bayrakdaroğlu, A. ve Kahraman, C. (2012). Application of fuzzy multi-criteria decision making methods for financial performance evaluation of Turkish manufacturing ındustries. Expert Systems with Applications, 39(1): 350-364.
• Yu, V. F. ve Hu, K. J. (2010). An integrated fuzzy multi-criteria approach for the performance evaluation of multiple manufacturing plants. Computers & Industrial Engineering, 58(2): 269–277.
• Yurdakul, M. ve İç Y. T. (2003). Türk Otomotiv Firmalarının Performans Ölçümü ve Analizine Yönelik TOPSIS Yöntemini Kullanan Bir Örnek Çalışma. Gazi Üniversitesi Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi Dergisi, 18(1): 1-18.
• Yurdakul, M. ve İç, Y. T. (2009). Analysis of The Benefit Generated by Using Fuzzy Numbers in a TOPSIS Model Developed for Machine Tool Selection Problems. Journal of Materials Processing Technology, 209(1): 310-317.
• Zavadskas, E. K. ve Turskis, Z. (2011). Multiple criteria decision making (MCDM) methods in economics: An overview. Technological and Economic Development of Economy, 17(2): 397–427.
• Zelenyuk, V. ve Zheka, V. (2006). Corporate governance and firm’s efficiency: the case of a transitional country, Ukraine. Journal of Productivity Analysis, 25(1-2), 143-157.