Öz
Liberty, happiness and democracy are the key terms of
John Stuart Mill’s political philosophy. Mill evaluates liberty, he accepts as the most important problem of the future, in three stages as freedom of thought, freedom of
action and freedom of aggregation. According to Mill, any restriction of
freedom of thought could not be accepted in any case because all kinds of
thought include truth as potential. Freedom of action and freedom of
aggregation could be restricted just by relying on harm principle that means
someone is free in his action as soon as he does not harm other people. Mill,
while accepting the aim of life as happiness, avoids describing happiness as
the sum of pleasures. Happiness,
according to Mill, is not the happiness of individuals but the happiness of
everyone related with the action. The regime of a society is directly related
with the character of society. Hence, Mill is in favor of searching for a
regime compatible with the society rather than ideal regime for all societies.
In political philosophy of Mill, the mere
administration fulfils the necessary needs of society is the administration
whole community participated. The higher developmental degree a society has,
the compatibility of the democracy for the related society is higher, as well.
Mill discriminates between true and false democracy. In true democracy of Mill,
the important factor is not the selection of majority but the property. By this
way, he aims to increase the moral and intellectual capacity of the society.
Anahtar Kelimeler
Political Philosophy Liberty Happiness Democracy Utilitarianism
Kaynakça
- Çaha, Ö. (2014). John Stuart Mill üzerine bir değerlendirme. M. Osman Dostel (Çev.), Hürriyet üstüne içinde (ss. 11-29). Ankara: Liberte Yayınları.
- Dahl, R. A. (1993). Demokrasi ve eleştirileri. Levent Köker (Çev.). Ankara: Türk Siyasî İlimler Derneği ve Türk Demokrasi Vakfı Ortak Yayını.
- Halliday, R. J. (2004). John Stuart Mill. Geraint Parry (Ed.). Political Thinkers içinde. London: Routledge.
- Hamburger, J. (1999). John Stuart Mill on liberty and control. New Jersey: Princeton University Press.
- Heywood, A. (2007). Siyasî ideolojiler. A. K. Bayram, Ö. Tüfekçi, H. İnanç vd. (Çev.). Ankara: Adres Yayınları.
- Mill, J. S. (2009). Autobiography of John Stuart Mill. Auckland: The Floating Press.
- Mill, J. S. (2014). Hürriyet üstüne. M. Osman Dostel (Çev.). Ankara: Liberte Yayınları.
- Mill, J. S. (2017a). Faydacılık. Selin Aktuyun (Çev.). İstanbul: Alfa Yayınları.
- Mill, J. S. (2017b). Demokratik yönetim üzerine düşünceler. Özgüç Orhan (Çev.). İstanbul: Pinhan Yayınları.
Öz
Özgürlük, mutluluk
ve demokrasi Mill’i bir siyaset felsefecisi olarak değerlendirirken üzerinde
durulması gereken anahtar kavramlardır. Mill, geleceğin en büyük sorunu olarak
gördüğü özgürlüğü düşünce özgürlüğü, eylem özgürlüğü ve bir araya gelme
özgürlüğü olmak üzere üç aşamada değerlendirmektedir. Düşünce özgürlüğü için
hiçbir sınır koymayan Mill’e göre hiçbir düşünce susturulmamalıdır; zira her
düşünce potansiyel olarak bir hakikat barındırmaktadır. Bireylerin her türlü eylem
ve bir araya gelme özgürlükleri ise başkalarının refah ve huzuruna zarar
verilmediği sürece bakidir. Mill yaşamın amacını mutluluk olarak görürken,
mutluluğu birbiri ardına yaşanan hazlar şeklinde tanımlamaktan kaçınmaktadır.
Onun ima ettiği mutluluk yalnızca bireyin kendi mutluluğu değil, eylemle ilgili
olan herkesin mutluluğudur. Mill’e göre bir toplumun nasıl yönetileceği o
toplumun karakteri ile doğrudan ilintilidir. Dolayısıyla Mill ideal bir yönetim
şekli iddiasından ziyade toplumun yapısıyla uyumlu bir yönetim şeklinin
aranması taraftarıdır. Mill’in siyaset felsefesinde toplumun tüm zorunlu
ihtiyaçlarını bütünüyle karşılayacak tek yönetim tüm halkın katıldığı
yönetimdir. Toplumun gelişim düzeyi ne kadar yüksekse demokratik yönetimin o
toplum için uygunluğu da o derece yüksek olacaktır. Mill demokrasinin
çoğunluğun tiranlığına dönüşmesinin engellenmesi gerektiğini savunurken doğru
ve yanlış demokrasi arasında ayrım yapmaktadır. Eşit oy hakkı Mill’e göre
yanlış bir demokrasi uygulamasıdır. Onun doğru demokrasisinde çoğunluk değil
nitelik öncelenmekte ve bu yolla sistemin topluma ahlâkî ve entelektüel açıdan
faydalı olması hedeflenmektedir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Çaha, Ö. (2014). John Stuart Mill üzerine bir değerlendirme. M. Osman Dostel (Çev.), Hürriyet üstüne içinde (ss. 11-29). Ankara: Liberte Yayınları.
- Dahl, R. A. (1993). Demokrasi ve eleştirileri. Levent Köker (Çev.). Ankara: Türk Siyasî İlimler Derneği ve Türk Demokrasi Vakfı Ortak Yayını.
- Halliday, R. J. (2004). John Stuart Mill. Geraint Parry (Ed.). Political Thinkers içinde. London: Routledge.
- Hamburger, J. (1999). John Stuart Mill on liberty and control. New Jersey: Princeton University Press.
- Heywood, A. (2007). Siyasî ideolojiler. A. K. Bayram, Ö. Tüfekçi, H. İnanç vd. (Çev.). Ankara: Adres Yayınları.
- Mill, J. S. (2009). Autobiography of John Stuart Mill. Auckland: The Floating Press.
- Mill, J. S. (2014). Hürriyet üstüne. M. Osman Dostel (Çev.). Ankara: Liberte Yayınları.
- Mill, J. S. (2017a). Faydacılık. Selin Aktuyun (Çev.). İstanbul: Alfa Yayınları.
- Mill, J. S. (2017b). Demokratik yönetim üzerine düşünceler. Özgüç Orhan (Çev.). İstanbul: Pinhan Yayınları.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 26 Aralık 2018 |
| Gönderilme Tarihi | 15 Ekim 2018 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2018 Cilt: 20 Sayı: 4 |