BİLİŞSEL STİL İLE GİRİŞİMCİLİK EĞİLİMİ ARASINDAKİ İLİŞKİ: PAMUKKALE ÜNİVERSİTESİNDE BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2020, Cilt: 22 Sayı: 3, 1109 - 1124, 29.09.2020

Dilek Şenel , Kamil Orhan

https://doi.org/10.16953/deusosbil.555458

Öz

Girişimcilik kavramı,
literatürde ekonomik, sosyolojik, kültürel yönden incelenmiş, girişimcilerin kişilik
özellikleri, tercihleri, nitelikleri araştırılmış ancak, girişimcilerin
bilişsel yönü gözardı edilmiştir. Bu araştırmanın amacı; öğrencilerin bilişsel
stilleri ile girişimcilik eğilimleri arasındaki ilişkiyi tespit etmektir.
Araştırma, Pamukkale Üniversitesinde beş farklı akademik birimde gerçekleşmiştir.
Bu kapsamda önlisans ve lisans düzeyinde eğitim gören yükseköğretim
öğrencilerine anket uygulanmış ve 680 öğrenciye ulaşılmıştır. Araştırmanın
sonucunda; yükseköğretimde okuyan öğrencilerin bilişsel stilleri ile
girişimcilik eğilimleri arasında anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. Buna
göre, alan bağımsız bilişsel stil özelliklerine sahip öğrenciler, alan bağımlı
öğrencilerden daha fazla girişimcilik eğilimi sergilemektedir. Ayrıca, önlisans
eğitimi alan öğrencilerin bilişsel stilleri ile girişimcilik eğilimleri
arasında anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. Önlisans düzeyinde de alansız
bağımsız bilişsel stile sahip öğrenciler, alan bağımlı bilişsel stile sahip
öğrencilere nazaran daha girişimci oldukları saptanmaktadır. Ancak bu iki
değişken arasındaki anlamlı fark, lisans öğrencileri arasında bulunamamıştır.
Ayrıca, gelir seviyesi ile bilişsel stil arasında anlamlı bir ilişki tespit
edilmiştir. Araştırmada cinsiyet, bölüm, sınıf, daha önce bir işyerinde çalışma
durumu gibi değişkenlerle, girişimcilik değişkeni arasındaki ilişki de
incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Girişimcilik, Bilişsel Stil, Alan Bağımlı- Alan Bağımsız, Üniversite Öğrencileri

THE RELATIONSHIP BETWEEN COGNITIVE STYLE AND ENTREPRENEURSHIP TENDENCY: A PRACTICE IN PAMUKKALE UNIVERSITY

Öz

The concept of entrepreneurship is examined culturally, sociologically and economically in the literature and the characteristics, preferences and qualities of the entrepreneurs have been investigated, but the cognitive aspect of entrepreneurs has been ignored. The purpose of this research; to determine the relationship between cognitive styles and entrepreneurial tendencies of students. The research was carried out in five different academic units at Pamukkale University. In this context, a questionnaire was applied to associate degree and undergraduate students and 680 students were reached. As a result of the research; A significant relationship was found between the cognitive styles and entrepreneurship tendencies of the students studying in higher education. Accordingly, students with field-independent cognitive style characteristics show more entrepreneurship tendency than field-dependent students. In addition, a significant relationship was found between the cognitive styles and entrepreneurial tendencies of the students with associate degree. Students who have independent independent cognitive style at the associate level are found to be more entrepreneurial than the students with field dependent cognitive style. However, the significant difference between these two variables was not found among the undergraduate students. In addition, a significant relationship was found between income level and cognitive style.

Anahtar Kelimeler

Entrepreneurship, Cognitive Style, Field-dependent Field-Independent, University Student

Kaynakça

• Akman, S.U., ve Bektaş, H. (2015). Üniversite öğrencilerinin girişimci özelliklerinin incelenmesi. Marmara Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Dergisi, 37(1), 217-232. http://dspace.marmara.edu.tr/handle/11424/5030 (Erişim Tarihi: 17.04.2019).
• Atasoy, B. (2004). Bilgisayar destekli öğretim ortamlarında farklı bilişsel stillere sahip öğrencilerin öğrenme stratejilerini kullanma durumlarının akademik başarılarına etkisi. (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Bacanlı, H. (2002). Gelişim ve öğrenme, Ankara, Nobel Yayınları.
• Bülbül, Y. (2010).Osmanlı’dan Cumhuriyet’e özel girişimciliğe yönelik Devlet politikaları, İstanbul Ticaret Odası, İstanbul.
• Cantner, U., Goethner, M., ve Silbereisen, R. K. (2017). “Schumpeter’s entrepreneur–A rare case”. Journal of Evolutionary Economics, 27(1), 187-214. https://link.springer.com/article/10.1007/s00191-016-0467-3 (Erişim Tarihi: 17.04.2019).
• Dees, J. G. (1998). The meaning of social entrepreneurship. http://www.redalmarza.cl/ing/pdf/TheMeaningofsocialEntrepreneurship.pdf (Erişim Tarihi: 14.08.2017).
• Dodson, S., Freund, L., ve Kopak, R. (2016). Effects of field dependence-independence and pre-existing highlighting on text comprehension. http://ikebarberlearningcentre3.sites.olt.ubc.ca/files/2016/02/Dodson.pdf (Erişim Tarihi: 17.04.2019).
• Erden, M.,ve Akman, Y. (2001). Gelişim ve öğrenme, Ankara, Arkadaş Yayınları.
• Guisande, M. A., Páramo, M. F., Tinajero, C., ve Almeida, L. S. (2007). Field dependence-independence (fdi) cognitive style: an analysis of attentional functioning. Psicothema, 19(4), 572-577. https://www.redalyc.org/html/727/72719405/ (Erişim Tarihi: 17.04.2019).
• Gülbahar, Y. (2005). Öğrenme stilleri ve teknoloji. Eğitim ve Bilim, 30(138). https://scholar.google.com.tr/scholar?hl=trveas_sdt=0%2C5veq=G%C3%BClbahar%2C+Y.+%282005%29.+%C3%96%C4%9Frenme+stilleri+ve+teknoloji.+E%C4%9Fitim+ve+Bilim%2C+30%28138%29.vebtnG= (Erişim Tarihi: 17.04.2019).
• Gümüşoğlu Ş., ve Karaöz B. (2013). Tarihsel süreçte girişimcilik: Muğla örneği, Uluslararası Girişimcilik ve Kariyer Sempozyumu Bildiriler Kitabı, 63-83.
• Gürbüz, S., ve Şahin, F. (2014). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık,.
• Hansen, J., ve Stansfield, C. (1980). The relationship of field-dependent-independent cognitive styles to foreign language achievement. https://eric.ed.gov/?id=ED196275 (Erişim Tarihi: 15.11.2017).
• Hedberg, J. G., ve McNamara, S. E. (1985). Matching feedback and cognitive style in visual cai tasks. https://eric.ed.gov/?id=ED260105 (Erişim Tarihi: 15.11.2017).
• İrmiş A., Durak İ.,veÖzdemir L. (2010). Girişimcilik kültürü, Bursa, Ekin Yayınları.
• Kanadlı, S. (2008). Lise 10. sınıf öğrencilerinin bilişsel stilleri arasındaki farklılıkların akademik başarı, eğitimsel uzmanlaşma alanı ve cinsiyet açısından değerlendirilmesi, Gaziantep İli Örneği, (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), Gaziantep Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gaziantep.
• Kayalar M., ve Ömürbek N. (2007). Girişimci adayların risk almaya yatkınlık özelliğinin cinsiyet bağlamında incelenmesi, İktisadi İdari Bilimler Dergisi, 21(1), 186-200. http://dergipark.gov.tr/atauniiibd/issue/2691/35403 (Erişim Tarihi: 17.04.2019).
• Kirby, P.,ve Ashley, W. L. (1979). Cognitive style, learning style, and transfer skill acquisition. National Center for Research in Vocational Education, Ohio State University. https://www.voced.edu.au/content/ngv:29464 (Erişim Tarihi: 17.04.2019).
• Knockaert, M., Der Foo, M., ve Erikson, T. (2011). Determinants of entrepreneurs’ growth ıntentions. a cognitive style perspective (No. 11/720). Ghent University, Faculty of Economics and Business Administration.
• Miyake, A., Witzki, A. H., ve Emerson, M. J. (2001). Field dependence–ındependence from a working memory perspective: a dual-task ınvestigation of the hidden figures test. Memory, 9(4-6), 445-457. https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/09658210143000029 (Erişim Tarihi: 17.04.2019).
• Müftüoğlu T., Ürper Y., Başar M., ve Tosunoğlu B.T., (2004).Girişimcilik, Eskişehir, Anadolu Üniversitesi Yayınları. Eskişehir.
• Okman, F. G. (1979). Saklı şekiller grup testi, İstanbul, Boğaziçi Üniversitesi Yayınları. İstanbul
• Onyekuru, B. U. (2015). Field dependence-field ındependence cognitive style, gender, career choice and academic achievement of secondary school students in emohua local government area of rivers state, Journal Of Education And Practice, 6(10), 76-85. https://eric.ed.gov/?id=EJ1081668 (Erişim Tarihi: 17.04.2019).
• Öztuna, S. (2013). Bilişsel biçem ile öğrenme biçemi arasındaki ilişki, Ekev Akademi Dergisi, 17(56). http://www.acarindex.com/dosyalar/makale/acarindex-1423877817.pdf (Erişim Tarihi: 17.04.2019).
• Somyürek, S., ve Yalın, H. İ. (2007). Bilgisayar destekli eğitim yazılımlarında kullanılan ön örgütleyicilerin alan bağımlı ve alan bağımsız öğrencilerin akademik başarılarına etkisi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(4), 587-607. http://dergipark.gov.tr/tebd/issue/26114/275121 (Erişim Tarihi: 17.04.2019).
• Şimşek, A. (2006). Öğrenme biçimi, Yıldız Kugun, Deniz Deryakulu (Ed.). Eğitimde bireysel farklılıklar, (ss. 97-138). Ankara, Nobel Yayınları.
• Witkin, H. A. (1973). The role of cognitive style in academic performance and in teacher‐student relations., ETS Research Report Series, 1973(1). https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1002/j.2333-8504.1973.tb00450.x (Erişim Tarihi: 17.04.2019).
• Witkin, H. A., ve Moore, C. A. (1974). Cognitive style and the teaching learning process. https://eric.ed.gov/?id=ED097356 (Erişim Tarihi: 08.08.2017).
• Witkin, H. A., Moore, C. A., Goodenough, D. R., veCox, P. W. (1975). Field‐dependent and field‐independent cognitive styles and their educational implications, ETS Research Report Series, 1975(2), 1-64. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1002/j.2333-8504.1975.tb01065.x (Erişim Tarihi: 17.04.2019).
• Yıldırım, Y.T. (2013). Girişim, Girişimci, Girişimcilik ve Risk Yönetimi Kavramları. Nazan Yelkikalan (Ed.). Girişimcilik. (ss. 26-38). İstanbul, Beta Yayınları.
• Yılmaz, E., ve Sünbül, A. M. (2009). Üniversite öğrencilerine yönelik girişimcilik ölçeğinin geliştirilmesi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(2), 195-203. http://dergisosyalbil.selcuk.edu.tr/susbed/article/view/318 (Erişim Tarihi: 17.04.2019).
• Zhang, L. F. (2004). Field-dependence/ındependence: cognitive style or perceptual ability?––validating against thinking styles and academic achievement, Personality and Individual Differences, 37(6), 1295-1311. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0191886903004811 (Erişim Tarihi: 17.04.2019).