TÜRKİYE’DE ÖZEL SAĞLIK SİGORTASI TALEBİNİN İKİLİ LOJİSTİK REGRESYON YÖNTEMİYLE ANALİZİ

Yıl 2022, Cilt: 24 Sayı: 2, 595 - 618, 30.06.2022

Rüştü Yayar , Berrak Tekgün

https://doi.org/10.16953/deusosbil.1088228

Cited By: 1

Öz

Bireylerin hayatlarında karşılarına çıkabilecek olumsuzluklar karşısında önlem alarak kendilerini güvende hissetme ihtiyacı bulunmaktadır. İnsanların daha sağlıklı bir yaşam sürme gayesi beraberinde özel sağlık sigortalarına olan ilgiyi de artırmıştır. Özel sağlık sigortalarının gelişimi bireylerin yaşamlarına pozitif katkılar sağlamaktadır. Aynı zamanda devletin de hem yükünü hafifletmekte hem de istihdamın gelişimine olumlu katkılar sunmaktadır. Bu yönleriyle değerlendirildiğinde bireylerin özel sağlık sigortası talebini etkileyen faktörlerin araştırılması önemlidir. Bu çalışmada, Türkiye’de özel sağlık sigortası talebini etkileyen faktörleri belirlemek amaçlanmaktadır. Bu amaç doğrultusunda örneklem olarak 2019 Türkiye İstatistik Kurumu Hanehalkı Bütçe Anketi veri seti kullanılmıştır. Çalışmanın ekonometrik analizinde, ikili lojistik regresyon yöntemi uygulanmıştır. Çalışmada elde edilen bulgulara göre, özel sağlık sigortası sahipliğini etkileyen değişkenler arasında cinsiyet, yaş, medeni durum, eğitim ve aylık gelir değişkenleri ile birçok meslek gruplarına ait parametrelerde anlamlı sonuçlar elde edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Sigorta, Özel Sağlık Sigortası, İkili Lojistik Regresyon, Türkiye

ANALYSIS OF PRIVATE HEALTH INSURANCE DEMAND IN TURKEY WITH BINARY LOGISTIC REGRESSION METHOD

Öz

Individuals need to feel safe by taking precautions against the negativities they may encounter in their lives. The aim of people to lead a healthier life has also increased the interest in private health insurance. The development of private health insurance provides positive contributions to the lives of individuals. At the same time, it both alleviates the burden of the state and makes positive contributions to the development of employment. Considering these aspects, it is important to investigate the factors affecting the private health insurance demand of individuals. In this study, it is aimed to determine the factors affecting the demand for private health insurance in Turkey. For this purpose, the 2019 Turkish Statistical Institute Household Budget Survey data set was used as a sample. In the econometric analysis of the study, binary logistic regression method was applied. According to the findings obtained in the study, significant results were obtained in the variables of gender, age, marital status, education and monthly income among the variables affecting the ownership of private health insurance, and in the parameters of many occupational groups.

Anahtar Kelimeler

Insurance, Private Health Insurance, Binary Logistic Regression, Turkey

Kaynakça

• Agresti, A. (1996). An ıntroduction to categorical data analysis. (Vol. 1350), New York: Wiley.
• Akın F. & Ece, N. (2010). Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde sigortacılık sektörü: Türk sigorta sektörü üzerine bir değerlendirme. Anadolu Bil Meslek Yüksekokulu Dergisi, 18, 69-81.
• Aslan, H. (2015). Türkiye’de tekafül (islami sigorta) uygulamaları: Problemler ve çözüm önerileri. International Journal of Islamic Economics and Finance Studies, 1(1), 93-117.
• Altan, M. S. (2010). Türk sigorta sektöründe etkinlik: Veri zarflama analizi ile bir uygulama. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi. 12(1), 185-204.
• Alpar, R. & Karabulut, E. (2017). Uygulamalı çok değişkenli istatistiksel yöntemler. 5.Baskı, Detay Yayıncılık, Ankara.
• Avşar, N. (2010). Türkiye’de özel sağlık sigortası ve sağlık sistemi. Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Yönetimi Anabilim Dalı. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul.
• Balta, S.G.İ. (1997). Türkiye’de sigorta sektörünün gelişimi, ekonomideki yeri ve önemi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi. Ankara.
• Camino-Mogroa, S., G. Armijos-Bravoc, G. & Cornejo-Marcos (2019). Competition in the insurance industry in ecuador: an econometricanalysis in life and non-life markets. The Quarterly Review of Economics and Finance, 71, 291-302.
• Coşkun, S., Kartal, M., Coşkun, A. & Bircan, H. (2004). Lojistik regresyon analizinin incelenmesi ve diş hekimliğinde bir uygulaması. Cumhuriyet Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi, 7(1), 41-50.
• Çakır, S. (2016). Türk sigortacılık sektöründe çok kriterli karar verme teknikleri (ÇKKV) ile performans ölçümü: BİST uygulaması. Çukurova üniversitesi İİBF Dergisi, 20(1), 127-147.
• Çetintaş, H. & Biçen, Ö.F. (2012). Türkiye’de sigortacılık sektörünün etkinlik analizi. Tisk Akademi, 2, 124-154.
• Çipil M. (2013). Risk yönetimi ve sigortacılık. 2. Baskı, Ankara, Nobel Yayıncılık.
• Çipil, M. (2003). Türk sigortacılık sektörünün pazarlama karması. Hazine Dergisi, 16, 61-88.
• Eralp, A. (2008). Hayat sigortası ve gelir esnekliği. G.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi. Ankara.
• Erdoğan, E. (2013). Dünya’da ve Türkiye’de ekonomik büyümenin sigortacılık sektörüne etkisi. Hitit Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi.
• Eser, F. (2019). Türkiye’deki temel makroekonomik değişkenlerin sigortacılık sektörü üzerindeki etkileri. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, Doktora Tezi.
• Gujarati, D. N. (2010). Temel ekonometri. (Çev. Ü. Şenesen ve G.G. Şenesen), Literatür Yayıncılık, İstanbul.
• Güriş, S. & Çağlayan. E. (2010). Ekonometri temel kavramlar. DER Yayınları, İstanbul.
• İnal, E., Topuz, D. & Uçan, O. (2006). Doğrusal olasılık ve logit modelleri ile parametre tahmini. Sosyoekonomi, 1, 47-72.
• Kalaycı, Ş. (2010). SPSS Uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. 5.Baskı, Asil Yayın Dağıtım, Ankara.
• Karabulut, M. (1988). Sigorta pazarlaması. İstanbul Üniversitesi, İşletme Fakültesi Yayınları, Yayın No:196.
• Karaman, D. (2018). Sigortacılık sektörünün güncel sorunlarının belirlenmesi: Alanya’da bir araştırma. Uluslararası Yönetim ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(10), 29- 37.
• Kayalı, A.C (2007). 2000-2006 Döneminde Türkiye’de faaliyet gösteren sigorta şirketlerinin etkinlik değerlendirmesi. Yönetim ve Ekonomi, 14(2), 103-115.
• Kender, R. (1985). Türkiye’de hususi sigorta hukuku: Sigorta müessesesi – sigorta mukavelesi. 3. Baskı, İstanbul: Filiz Kitabevi.
• Kılıçkaplan, S. & Başturk, F.H. (2005). Tobit modeli kullanılarak Türk sigorta sektöründe etkinlik değişmesinin ölçülmesi. Mevzuat Dergisi, 88, 1-9.
• Killins R. N. (2020). Firm specific, industry-specific and macroeconomic factors of life ınsurers’ profitability: Evidence from canada. North American Journal of Economics and Finance (basım aşamasında).
• Koç, F. (2015). Sigortacılık sektöründe kurumsal itibar ve tüketici güveni. Yönetim Bilimleri Dergisi, 13(26), 63-84.
• Oral, A.İ. (2002). Dünyada ve Türkiye’de Sosyal Sigortalar Kapsamında Sağlık Sigortası Uygulamaları. Anadolu Üniversitesi Yayınları, No:1331, Eskişehir.
• Okunakul, Ö. (2005). Hayat sigortacılığı deneyimi ışığında Türkiye’deki bireysel emeklilik sisteminin ve ekonomik katkılarının değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Oktay, E. & Orçanlı, K. (2014). Atatürk Üniversitesinde internet bankacılığının kullanımını etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi,18,57-91.
• Peker, İ. & Baki, B. (2011). Gri ilişkisel analiz yöntemiyle Türk sigortacılık sektöründe performans ölçümü. International Journal of Economic and Administrative Studies, 10(3), 1-17.
• Sayın, H.O. (2008). Türkiye’de sigorta sektörünün gelişimi açısından vergilendirmenin rolü ve önemi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi. İzmir.
• Salimi Altan, M. (2010). Türk sigortacılık sektöründe etkinlik: Veri zarflama analizi yöntemi ile bir uygulama. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 12(1), 185-204.
• Saka, E. (2017). Dünyada ve Türkiye’de bankaların sigortacılık uygulamaları. Marmara Üniversitesi, Bankacılık Sigortacılık Enstitüsü, Bankacılık Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi. İstanbul.
• Sevim, E. & Nal, M. (2021). Türkiye’de özel sağlık sigortacılığı sisteminin mevcut durum analizi. Sosyal Güvenlik Dergisi. 11(1), 157-174.
• Targan, Ü. (1994). Sigorta sektörünün ekonomik işlevi ve fon yaratma kapasitesi, İstanbul Ticaret Odası Yayınları.
• Tarım, M. & Güdük, Ö. (2019). Türkiye’de bireylerin özel sağlık sigortası tercihini etkileyen nedenler ve bilgi düzeyleri. Sağlık Akademisyenleri Dergisi. 6(3), 196-200.
• Tıraş H. H. (2013). Sağlık ekonomisi: Teorik bir inceleme. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 9(1). 125-152.
• Tiryaki D. & Tatar M. (2000). Sağlık sigortası: Teori ve uygulama. H.Ü. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi. 5(4), 122-138.
• Tatlıdil H. (2002). Uygulamalı çok değişkenli istatistiksel analiz. Ankara, Ziraat Matbaacılık, Ankara.
• Tunay, N. & Tunay, B. (2013). Finansal krizler ve sigortacılık: Deneysel bulguların ışığında türk sigorta sektörüne dair değerlendirmeler. Marmara Üniversitesi İ.İ.B. Dergisi, 35(2), 81-104. Doi No: 10.14780/iibdergi.201324460.
• Umar İ.K. & Bashir S. (2019) Investigation of the factors contributing to truck driver’s involvement in an injuty accident. Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi. 26(3), 402 – 408.
• Uralcan, G. Ş. (2011), Temel sigorta bilgileri ve sigorta sektörünün yapısal analizi, 3. Baskı.
• Yayla, Ş.O. (2019). Sigortacılık ve Türkiye’de sigorta sektörünün durumu. Liberal Düşünce Dergisi, 24(94), 107-125.
• Yayar, R. & Daşçı, A.N. (2020). Özel sağlık sigortası talebini etkileyen faktörlerin ikili lojistik regresyon yöntemiyle analizi: İstanbul örneği. Sosyal Güvenlik Dergisi. 10(1), 19-40.
• Zengin, H. (2015). Özel sağlık sigortalarının özel hastanelerde hizmet sunumuna etkisi ve hastaneye yararları. Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul.