EDEBİYATTA SAVAŞ YARATMAK: POST APOKALİPTİK GELECEK SENARYOSU TEMELİNDE NİKOLAY LİPNİTSKİY’İN EVE GİDEN YOL ESERİNDE “III. DÜNYA SAVAŞI”

Yıl 2023, Cilt: 25 Sayı: 2, 529 - 555, 15.06.2023

Gülhanım Bihter Yetkin

https://doi.org/10.16953/deusosbil.1256643

Öz

1978 yılında SciFiNow dergisinde Amerikalı eleştirmen Alan Frank tarafından ortaya atılan post apokaliptik terimi, ilk olarak edebiyat yazarlarının olası küresel felaketin yalnızca nedenlerini değil, aynı zamanda sonuçlarını da kavrama konusundaki arzuları sonucu çıkar. Özellikle XXI. yüzyıl dünya edebiyatında geniş yer kaplayan bu terim, “post apokaliptik edebiyat” adı altında yeni bir nesir anlayışının doğuşuna zemin hazırlar. Fantastik yazın türünün bir kolu olarak hareket eden bu edebiyat, genel anlamda soğuk savaş, uzay araştırmaları, III. Dünya Savaşı tehdidi gibi konular çerçevesinde şekillenir. Nitekim bu çalışmada, XXI. yüzyılın öne çıkmaya başlayan Rus yazarlarından Nikolay Lipnitskiy’in Eve Giden Yol eserinde, geleceğe yönelik çalışmalar içerisinde bir hayli geniş yer kaplayan III. Dünya Savaşı’nın sonuçları post apokaliptik temelde çözümlenecektir. Her zamankinden farklı olarak yaşanan bir savaşın edebiyata yansımasının ele alınmadığı bu çalışmada, henüz gerçekleşmemiş bir savaşın, son derece canlı bir şekilde kurgulanışı ve aktarılışı betimleme yönteminden faydalanılarak gösterilmeye çalışılacaktır. Böylelikle Lipnitskiy’in yalın bir şekilde işlediği bu senaryosuyla aslında araştırmacılar tarafından oldukça ihtimal dâhilinde görülen III. Dünya Savaşı’nın gerçekleşmesi halinde olabileceklere yönelik vermek istediği önemli uyarısı ön plana çıkarılacaktır.

Anahtar Kelimeler

: Post Apokaliptik, Nükleer Savaş, III. Dünya Savaşı, Nikolay Lipnitskiy, Eve Giden Yol

Teşekkür

Sayın hocam, doçentlik başvurumu gerçekleştireceğimden bana süreç konusunda yardımcı olursanız çok sevinirim. teşekkür eder iyi çalışmalar dilerim.

CREATING WAR IN LITERATURE: ON THE BASIS OF THE POST APOCALYPTIC FUTURE SCENARIO IN ON THE WAY HOME OF NIKOLAI LIPNITSKY "WORLD WAR III"

Öz

The term post-apocalyptic, coined by the American critic Alan Frank in 1978 in the journal SciFiNow, firstly derives from the desire of literary writers to grasp not only the causes but also the consequences of possible global catastrophe. This term, which especially occupies a wide place in the world literature of the 21th century, paves the way for the birth of a new prose genre under the name of “post-apocalyptic literature”. This literature, which acts as a branch of the fantasy genre, generally is shaped around issues such as the cold war, space exploration and the threat of World War III. Indeed, in this study, in the work of Nikolai Lipnitsky, one of the Russian writers who started to come to the forefront of the 21th century, On The Way Home, the consequences of World War III will be analyzed on a post-apocalyptic basis. In this study, unlike usual, the reflection of a war in literature is not brought to the fore, it will be tried to show from a different point of view a very lively fictionalization and transmission of a war that has not yet taken place. Thus, it will be emphasized that this fiction of Lipnitsky, which he conveys in a simple way, is actually a warning to what might happen in the event of a war, which is highly probable by the researchers.

Anahtar Kelimeler

Postapocalyptic, Nuclear War, World War III, Nikolai Lipnitsky, On The Way Home

Kaynakça

• Aladışkin, İ. V. (2015). Bez straha i upryoka. O voyne i neporoçnoy tehnike, Rossiya v globalnom mire. İzd. Politehniçeskogo universiteta, 15-32.
• Avramenko, Y. İ. (2009). Rol voynı v çeloveçeskom obşçestve. Mnogolikaya voyna v hudojestvennoy literature. Filologiçeskiye nauki. Voprosı teorii i praktiki, 2 (4), 21-23.
• Bayrau, D. (2007). Nauka, tehnika i obşçestvo v pervoy mirovoy voyne, nauka, tehnika i obşçestvo Rossii i Germanii vo vremya pervoy mirovoy voynı (Perevod c Nem. A. Dmitriyeva). Sankt-Peterburg: Nestor İstoriya, 25-31.
• Berezovskaya, L. S. & Demçenkov, S. A. (2016). Postapokaliptika kak janr nauçnoy/paranauçnoy fantastiki. Vestnik Omskogo gosudarstvennogo pedagogiçeskogo universiteta. Gumatinarnıye issledovaniya, 4 (13), 64-67.
• Bingöl, O. (2018). Üçüncü dünya savaşı tartışmaları ve gerçeklik, Merkez strateji enstitüsü, Güncel değerlendirme, 1-6.
• Can Emir, B. (2019). Rus edebiyatında birinci dünya savaşı (tarihsel perspektif ışığında). İstanbul: Değişim Yayınları.
• Çelik, R. (2020). İkinci dünya savaşı ve sovyet edebiyatı üzerine. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Çepaykin, R. N. & Husnullina, D. R. (2018). Atomnıye bombardirovki Hirosimı i Nagasaki v 1945 g.: Politika i pamyat, 100-letiye velikoy russkoy revolyutsii. Sbornik materialov vserossiyskih nauçno-praktiçeskih konferentsiy, İzdatelstvo: KNİTU-KAİ, 191-194.
• Çesnova, Ye. N., Mansurova, Ş. İ. & Snıtina, A. A. (2017). Filosofiya mirov postapokalipsisa v sovremennoy kulture. Gumanitarnıye vedomosti TGPU im. L. N. Tolstogo, 2 (22), 46-54.
• Çupriy, L. V. (2012). Yest li u çeloveçestva buduşçeye? Kniga 1. Znaki apokalipsisa. K.: Kafedra.
• Gadeyev, A. V. & Abdeminova, A. L. (2020). Kak London i Parij gotovili vtoruyu i tretyu mirovıye voynı, Rossiyskaya nauka i obrazonaviye segodnya: Problemı i perspektivı, 5 (36), 5-8.
• Gubaryov, V. S. (2017). Tsar-bomba. Taynı sozdaniya sovetskogo termoyadernogo orujiya. Moskva: Algoritm.
• Haskew, M. E. (2022). Can we prevent world war ııı? History of diplomacy and deterrence. Live Science, https://www.livescience.com/world-war-iii, (Erişim Tarihi: 14.02.2023).
• İlyin, Yu. V. (2015). Narkomatı oboronnoy promışlennosti v godı velikoy oteçestvennoy voynı. Vestnik MGİMO-Universiteta, 2 (41), 26-35, https://vestnik.mgimo.ru/jour/article/view/307, (Erişim Tarihi: 10.02.2023).
• İskovskih, Ya. V. (2018). Postapokalipsis kak janr massovoy kulturı. Universitetskiy kompleks kak regionalnıy tsentr obrazovaniya, nauki i kulturı, 1579-1582.
• Kayabaşı, O. A. (2016). Türk mitolojisinde eskatoloji mit. Folklor/edebiyat, 22 (86), 167-180.
• Komarov, S. (2020). Apokalipsis kak literaturnıy janr. Monastery.ru, https://monastery.ru/bog-i-chelovek/apokalipsis-kak-literaturnyy-zhanr/, (Erişim Tarihi: 09.02.2023).
• Kornilov, P. (2010). Obraz tretyey mirovoy voynı v diskursah rossiyskoy massovoy kommunikatsii, Vlast, (12), 75-78.
• Krılova, M. N. (2018). Sovremennıy oteçestvennıy zombi-apokalipsis: ştrihi k portretu novogo literaturnogo janra. Filologiya i çelovek, (2), 63-74.
• Kvasnikov, S. V. (2022). Zarojdeniye i rasvitiye drevneevreyskoy apokaliptiki, Teologiçeskoye obrazovaniye v usloviyah tsifrovizatsii: vızovı, smıslı, praktiki, Sbornik materialov regionalnogo etapa V vserossiyskoy nauçno-praktiçeskoy konferentsii (Red. N. A. Dyaçkovaya), Yekaterinburg, 186-190.
• Lipnitskiy, N. İ. (2018). Doroga domoy. LitRes: Samizdat.
• Menglinova, L. B. (2007). Apokaliptiçeskiy mif v proze M. A. Bulgakova. Tomsk: İzd. Tomskogo Universiteta.
• Monmaney, T. (2010). George Friedman on World War III. Smithsonian Magazine, https://www.smithsonianmag.com/history/george-friedman-on-world-war-iii-776748/, (Erişim Tarihi: 14.02.2023).
• Pamukoğlu, O. (2019). III. Dünya savaşı ne zaman çıkacak ve kimler arasında olacak. İstanbul: İnkılap Kitabevi.
• Papşeva, G. O. (2010). Eshatologiçeskiye motivı v romane M. Osorgina Sivtsev vrajek. Vestnik VGU, (1), 75-78.
• Polçasa tretyey mirovoy voynı (1998), Jurnal Kommersant Vlast, https://www.kommersant.ru/doc/14772, (Erişim Tarihi: 07.02.2023).
• Putseta, S. A. (2018). Voyna motorov: orujiye krasnoy armii pered naçalom velikoy oteçestvennoy voynı. Mejdunarodnıy studençeskoy nauçno-praktiçeskoy konferentsii, (Red. R. K. Yeritsyan), Minsk: БГУ, 72-77.
• Rogalskiy, S. G. (2012). Osobennosti tolkovaniya knigi apokalipsis. Skrijali, Minsk: Kovçeg. http://elib.minda.by/bitstream/123456789/450/1/_Skrizhali_4_88-96.pdf, (Erişim Tarihi: 29.03.2023).
• Rubin zayavil o naçale tretyey mirovoy voynı. Gazeta Vedomosti, https://www.vedomosti.ru/politics/news/2022/10/29/947984-rubini, (Erişim Tarihi: 14.02.2023).
• Savin, G. A. (2015). Apokalipsisı i apokaliptiçeskiye reçeniya: janrovıye harakteristiki i osobennosti. Vestnik MBS EHB, (4), 41-65.
• Sever, A. (1997). Yeni bulgular ışığında 1962 Küba krizi ve Türkiye. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 52 (01), DOI: 10.1501/SBFder_0000002004.
• Şnirelman, V. A. (2014). Konets sveta ili naçalo novogo tsikla? Predstavleniya o kontse vremyon v hristianstve i ezoterike. Antropologiçeskiy forum, (23), 140-164.
• Tekeli, S. (2022). Rus edebiyatında Büyük Vatan Savaşı (1941-1945) ve bir cephe yazarı: Leonid Leonov. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (31), 374-396.
• Timofeyev, A. V. (t. y.). Opıt voennoy mobilizatsii: Boevaya tehnika 1941-1945 gg. https://angtu.ru/universitet/Nauchny_polk/Timofeev.pdf, (Erişim Tarihi: 12.02.2023).
• Yağcı, Ö. (2004). Savaş ve edebiyat. İstanbul: Toplumsal Dönüşüm Yayınları.
• Yerkina, V. İ. (2017). Tretya mirovaya voyna v romane a. varlamova mıslennıy volk, Sinergiya nauk, (18), 1741-1745, http://synergy-journal.ru/archive/article1542, (Erişim Tarihi: 10.02.2023).
• Yetkin, G. B. (2022). Sovyet edebiyatına II. Dünya savaşının yansımaları. Çanakkale: Paradigma Akademi.
• Yetkin, G. B. (2021). Sovyet-Alman yazar H. Wormsbecher’in kaleminden II. Dünya Savaşı Avlumuz ve Zafer İsim Getirecek. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (22), 918-933.
• Zaytseva, İ. A. & Samsonova, İ. V. (2015). Apokaliptiçeskiye motivı i obrazı v russkoy literature XIX veka. Nauçnıy poisk, (3), 60-63.
• https://litportal.ru/avtory/nikolay-ivanovich-lipnickiy/, (Erişim Tarihi: 29.03.2023).
• https://www.livelib.ru/selection/16948-postapokalipticheskie-knigi, (Erişim Tarihi:15.02.2023).
• https://mybook.ru/tags/tretya-mirovaya-vojna-2/, (Erişim Tarihi: 17.02.2023).