THE EARTHQUAKE PERCEPTION IN TURKISH SPORT NEWSPAPERS: THE CASE OF THE KAHRAMANMARAŞ EARTHQUAKE

Yıl 2023, Cilt: 25 Sayı: 2, 844 - 860, 15.06.2023

Ersin Afacan , Meltem Işık Afacan

https://doi.org/10.16953/deusosbil.1265541

Öz

On Monday, February 06, the earthquake, the centre of which is Kahramanmaras, caused severe loss of life and property in 10 provinces, including Osmaniye, Sanliurfa, Kilis, Adana, Diyarbakir, Adiyaman, Hatay, Malatya and Gaziantep. The Kahramanmaraş earthquake became one of the most severe natural and social disasters seen not only in the history of the Republic of Turkey but also in the history of Anatolia. Due to the fact that the earthquake affected a wide geography, there was more fear and anxiety among the people compared to other earthquakes experienced in the past. In a country like Turkey, where there are constant earthquakes, the relationship between earthquakes and the media is important in terms of understanding the chaos, uncertainty and reactions experienced due to the earthquake. Therefore, the purpose of this study is to examine the perception of earthquakes in Turkish sports newspapers, especially those experienced after the Kahramanmaraş earthquake. In line with the purpose of investigation, content analysis of the news published about the earthquake in the sports newspapers published in Turkey during the National Mourning period was carried out. While the front pages and headlines of sports newspapers were examined in the study, the sub-dimensions related to news values determined by Graeme Burton (1995) were taken into account. This study is important for understanding how a natural disaster such as an earthquake is transmitted and evaluated by sports media.

Anahtar Kelimeler

Earthquake, Kahramanmaraş Earthquake, Earthquake Perception, Sports Newspaper

TÜRK SPOR GAZETELERİNDE DEPREM ALGISI: 2023 KAHRAMANMARAŞ DEPREMİ ÖRNEĞİ

Öz

06 Şubat Pazartesi günü önce Kahramanmaraş ilinin Pazarcık ilçesinde 7,7 ve sonra Elbistan ilçesinde 7.6 büyüklüğünde 2 deprem meydana geldi. Bu iki deprem Kahramanmaraş, Osmaniye, Şanlıurfa, Kilis, Adana, Diyarbakır, Adıyaman, Hatay, Malatya ve Gaziantep olmak üzere 10 ilde çok ciddi can ve mal kaybına neden oldu. Bu nedenle Kahramanmaraş depremi sadece Türkiye Cumhuriyeti tarihinin değil, Anadolu tarihinin de gördüğü en ağır doğal ve toplumsal afetlerden biri oldu. Yukarıda adı geçen 10 il Güneydoğu ve Doğu Anadolu Bölgelerinin kentleşme ve sanayileşme açısından en yoğun illerdir. Depremin geniş bir coğrafyayı etkilemesi nedeniyle geçmişte yaşanan diğer depremlere göre halk arasında daha fazla korku ve kaygı meydana gelmiştir. Türkiye gibi sürekli depremlerin yaşandığı bir ülkede deprem ve medya ilişkisi, deprem nedeniyle yaşanılan kaosu, belirsizliği ve tepkileri anlamak açısından önemlidir. Dolayısıyla bu çalışmanın amacı, Kahramanmaraş depremi sonrası yaşanılanlar özelinde Türk spor gazetelerinde deprem algısını irdelemektir. İrdeleme amacı doğrultusunda deprem hakkında Türkiye’de yayımlanan spor gazetelerinde Milli Yas sürecinde çıkan haberlerin içerik analizi yapılmıştır. Çalışmada spor gazetelerinin ilk sayfaları ve manşetleri incelenirken, Graeme Burton’un (1995) yaptığı çalışmada belirlediği haber değerleri ile ilgili alt boyutlar dikkate alınmıştır. Bu alt boyutlar; olumsuzluk, yakınlık, popülerlik, devamlılık, basitlikle ilgili genel değerler, ünlüler ve otoritelerle ilgili içerik değerleri ve dramatize edilebilmesi, çatışma içermesi, insanlarla ilgili olması, gerçeklikle ilgili geliştirim değerleri olmak üzere üç temel başlık altında toplanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Deprem, Kahramanmaraş Depremi, Deprem Algısı, Spor Gazetesi

Kaynakça

• Afacan, M. I. & Yurtdaş, Ş.Ş. (2022). Tokyo 2020 paralimpik oyunlarının Türk medyasındaki yerine ilişkin bir analiz. Namlı K.A., Bingölbalı A. (Ed). Beden Eğitimi ve Spor Araştırmaları. (ss.212-227). İstanbul: Efe Akademi.
• Aydın, N. & Ergün, E. (2018). 1924 Erzurum depremi ve Gazi Mustafa Kemal Paşa. Atatürk ve Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Dergisi, 1 (2), 145-168.
• Barbarosoğlu, G., Özdamar, L. & Cevik, A. (2002). An interactive approach for hierarchical analysis of helicopter logistics in disaster relief operations. European Journal of Operational Research, 140 (1), 118-133.
• Baytiyeh, H. (2018). Online learning during post-earthquake school closures. Disaster Prevention and Management, 215-227.
• Berger, A. A. (2007). Media and society: A critical perspective, Lanham: Rowman and Littlefield Publishers.
• Bilgin, N. (2000). İçerik analizi, İzmir: Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları.
• Bodur, F. (1997) Yerel basında yönetim ve örgüt yapısı, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayını.
• Boholm, M. (2009). Risk and causality in newspaper reporting. Risk Analysis: An International Journal, 29 (11), 1566-1577.
• Boyle R. (2017). The written press and social/new media perspectives. (1st Edition) In Routledge handbook of sports event management. London: Routledge.
• Burton, G. (1995) Medya analizlerine giriş: Görünenden fazlası, Çev: Nefin Dinç, İstanbul: Alan Yayını.
• Flanagan, B. E., Gregory, E. W., Hallisey, E. J., Heitgerd, J. L. & Lewis, B. (2011). A social vulnerability index for disaster management, Journal of Homeland Security and Emergency Management, 8 (1), 1-22.
• Hoggart, R. (2005). Mass media in a mass society: Myth and Reality, New York: Continuum.
• Koç, H. (2013). Türk basınının doğal afetlere ilişkin bakış açısını belirlemeye yönelik bir inceleme. Journal of World of Turks (ZfWT), 5 (2),121-137.
• Kolukırık, S. & Tuna, M. (2009). Türk medyasında deprem algısı: Marmara depremi örneği. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 8 (28), 286-298.
• Kümbetoğlu, B. (2001). Deprem sonrası bir kent (Adapazarı) ve bir kadın projesi, 21. Yüzyıl Karşısında Kent ve İnsan, (içinde), Derleyen: Firdevs Gümüşoğlu, (ss. 263-274). İstanbul: Bağlam Yayınları.
• Levy, M. & Salvari, M. (1995). Deprem kuşağı deprem nedir? Ne değildir? Çev: Turgut Gürer, İstanbul: Doğan Kitabevi.
• Lewis, A. & Weaver, J. (2015). More than a game: Sports media framing effects on attitudes, intentions, and enjoy mentnicky, Communication & Sport, 3 (2).
• Long, D. & Wong, Y. L. R. (2012). Time bound: The timescape of secondary trauma of the surviving teachers of the Wenchuan Earthquake. American Journal of Orthopsychiatry, 241–250.
• Mahruki, A. N. (2008). Deprem eğitimi el kitabı, İstanbul: Akut Arama Kurtarma Derneği Yayınları.
• Stone, P. J., Dunphy, D. C. & Smith, M. S. (1966). The General inquirer: A computer approach to content analysis. The M.I.T. Press, Massachusetts.
• Solmaz, G. & Özel, A. (2012). Türkiye’de deprem tekrarlanma zamanının tahmini ve neotektonik bölgelere göre depremselliğin markov zinciri ile incelenmesi. Çankaya University Journal of Science and Engineering, 9 (2), 2.
• O'brien, G., O'keefe, P., Rose, J. & Wisner, B. (2006). Climate change and disaster management, Disasters, 30 (1), 64-80.
• Özmen, B. (2012). Türkiye deprem bölgeleri haritalarının tarihsel gelişimi, Türkiye Jeoloji Bülteni, 55 (1).
• Özsoy, S. (2011). Türkiye'de bilişim teknolojisi ile değişen spor gazeteciliği. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, (41), 81-102.
• Vincent J. & Crossman, J. (2007). Champions, a celebrity crossover, and a capitulator: The construction of gender in broadsheet newspaper’s narratives about selected competitors at Wimbledon. International Journal of Sport Communication, 1 (1), 78-102
• Yıldız, F. & Dursun, O. (2021). ‘Milli bir felaket’ ve yaraları sarma çabasında bir basın gazetelerde 1939 Erzincan depremi ve ulusal dayanışmanın inşası. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, (54), 49-76. doi: 10.47998/ikad.875256
• Yılmaz, A., Kokmaz, S. Z. & Korur, S. (2011). Depremler ve sonrasında karşılaşılan çevre sorunları. Engineering Sciences, 6 (4), 1212-1223.
• AFAD (2022). https://www.afad.gov.tr/afad-hakkinda/ (Erişim Tarihi: 09.02.2023).
• TBMM (2023). TBMM’deki ‘Milli egemenliği’nin simgesi olan Türk bayrağı dışındaki bayraklar yarıya indirildi. https : // www . tbmm . gov .tr / Haber /Detay?Id=ea2196c5-81b5-4578-8e36-0186284da8c2) (Erişim Tarihi: 07.02.2023).