Dikotik dinleme testi; işitsel sistemdeki fonetik işlemlemenin asimetrisi çalışmalarında
kullanılan girişimsel olmayan, uygulaması kolay ve düşük maliyetli bir yöntemdir.
Sessiz-sesli harflerden oluşan hecelerin (consonant-vowel/CV) aynı anda, iki farklı
kulaktan dinletilmesiyle yapılan testte, katılımcılar duydukları hece için yanıtlarını
verirler. Klasik dikotik dinleme testi sonucunda sağlıklı kişilerin %65-90’nında sağ kulak
tercih edilir. Kulak tercihi mekanizmasını açıklamak için anatomik bağlantılara dayanan
duyusal (aşağıdan yukarıya işlemleme/bottom up processing) ve kortikal kontrolün
(yukarıdan aşağıya kontrol/top down control) rol aldığı dikkate bağlı iki ana model ileri
sürülmüştür. Bazı patolojik durumlarda yapılan çeşitli dikotik dinleme testi araştırmalarında,
bu testin sol hemisferdeki merkezlerin normal çalışıp çalışmadığının belirlenmesi,
dikkat eksikliğinin tespiti, kallozal transfer fonksiyonunun tayininde kullanılabileceği
önerilmektedir.
Amaç: Konuşma heceleri uygulanan sağlıklı gönüllülerde işitsel sistemde baskın hemisferin
tayin edilmesi ve dikkat yönergesinin bu asimetrik yapıya etkisinin araştırılması-
dır. Ayrıca dikotik dinleme testinin Türk toplumu için geçerliliğinin değerlendirilmesidir.
Gereç ve yöntem: 20 sağlıklı gönüllüye (20 sağlak, 12 erkek) 36 adet CV dikotik
hece, dikkat hiçbir kulağa yönlendirilmeden (non-forced/NF), dikkat sağ kulağa (forced
right ear attention/FR) ve sol kulağa (forced left ear attention/FL) yönlendirilerek
uygulandı. Kişilerin verdiği yanıtlar yeni geliştirilen elektronik bir sistemle değerlendirildi.
İstatistiksel analizde yineleyen ölçümlerde ANOVA testi kullanıldı.
Bulgular: NF durumda ortalama %53,95 sağ kulak tercihi (REA), FR durumda
%61,23 REA ve FL durumda %37,72 REA bulundu. FL durumda ise sol kulak tercihi
%47,19 olup, NF ve FR durumundan yüksekti.
Sonuç: Sağlıklı bireylerde sol hemisfer üstünlüğü bulunmaktadır. Yukarıdan aşağıya
kontrol mekanizmasıyla kulak tercihi değiştirilebilmektedir. Burada uygulanan dikotik
dinleme testleri Kulak Burun Boğaz, Odyoloji, Nöroloji, Psikiyatri ve ilgili diğer bilim
dallarının işbirliğiyle geliştirilerek işitme merkezi hasarı ve dikkat bozukluğu hastalıklarının
tayininde ve ayrıca bu hastalıkların tedavilerinin izleminde kullanılabilir.
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Bölüm | Makaleler |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 1 Ağustos 2008 |
Gönderilme Tarihi | 11 Ağustos 2015 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2008 Cilt: 22 Sayı: 2 |