Düzce Üniversitesi Kampüsünde Kuş Halkalama Metodu Uygulanarak Avifaunanın Belirlenmesi

Yıl 2022, Cilt: 5 Sayı: 1, 14 - 29, 21.10.2022

Leyla Özkan

Öz

Avifauna bakımından alanların yerli türler ile birlikte göçmen türler açısından durumlarının tespiti önem taşımaktadır. Bu doğrultuda kuş halkalama çalışmaları oldukça ön plana çıkan bir yöntemdir. Araştırmada Düzce Üniversitesi Konuralp Kampüsünde kuş halkalama çalışması yapılmıştır. Bu amaçla 30.03.2021-25.05.2021 tarihleri arasında, 9 metre uzunluğunda ve 3 metre yüksekliğinde toplam 3 adet japon sis ağı kurulmuştur. Yakalanan kuşlara halka takılarak, bazı morfometrik ölçümleri alınmıştır. İlkbahar dönemi kuş halkalama çalışmaları kapsamında, Passeriformes (Ötücüler) takımına ait göçmen ve yerli bireylerden oluşan 23 türden 81 birey yakalanarak halkalanmıştır. Ayrıca gözlemlerden elde edilen verilerle birlikte Konuralp kampüsünde 55 tür kaydedilmiştir. Kampüsün mevcut haline ek olarak yapılacak peyzaj düzenlemelerinde kuş türlerinin gereksinimi olan hem besin hem barınma hem de yuva yapmalarına imkan verecek örtü işlevi gören bitki kompozisyonuna uygun müdahaleler yapılarak kuşlar için daha da verimli bir konaklama ve üreme alanı olacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Düzce, Göç, halkalama, kampüs, kuşlar, üniversite

Destekleyen Kurum

Düzce Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinatörlüğü (BAP)

Proje Numarası

2020.02.04.1078

Teşekkür

Araştırmanın yürütülmesinde desteklerini esirgemeyen, Dr. Öğr. Üyesi Serkan Apay ve Hasan Bektaş’a teşekkürlerimi sunarım.

Kaynakça

• Bairlein, F. Kaiser, A. and Jenni, L. (1995). Manual of Field Methods, European Science Foundation.
• Balbotin, J. Moller, A.P. Hermosell, I.G. Marzal, A. Reviriego, M. and de Lope, F. 2009. Individual responses in spring arrival date to ecological conditions during winter and migration in a migratory bird. Journal of animal ecology, 78: 981-989, https://doi.org/10.1111/j.1365-2656.2009.01573.x
• Berthold, P. (2000). Vogelzug, Eine aktuelle Gesamtübersicht. Neil McBeath.
• Birdlife. (2021). Ibas. 12/12/2021, https://www.birdlife.org/worldwide/programme-additional-info/important-bird-and-biodiversity-areas-ibas.
• Da Silva, L. P. Coutinho, A.P. Heleno, R.H. Tenreiro, P.Q. and Ramos, J.A. (2016). Dispersal of fungi spores by non-specialized flower-visiting birds. Journal of Avian Biology, 47:438-442, https://doi.org/10.1111/jav.00806.
• Eken, G. Bozdoğan, M. İsfendiyaroğlu, S. Kılıç, D.T. ve Lise, Y. (2006). Türkiye’nin Önemli Doğa Alanları. Doğa Derneği, 639.
• Erdoğan, A. Albayrak, T. Sert, H. Aslan, A. ve Tunç, M.R. (2002). Boğazkent Kocagöl ve Çevresi Kuş Envanteri, 253.
• Erdoğan, A. Karaardıç, H. Özkan, L. ve Korkmaz, R. (2009). Belek Özel Çevre Koruma Bölgesi Boğazkent Beldesi Kocagöl Mevkiinde göçmen kuş türlerinin sonbahar göç hareketleri ve göç zamanlarının kuş halkalama metodu uygulanarak belirlenmesi, 67.
• Erdoğan, A. Karaardıç, H. Ateş, A. ve Simsar, H. (2010). Akdeniz Üniversitesi Kampüs Kuşları. Tabiat ve İnsan-Nature and Man, 44(2): 22-32.
• Euring, Co-ordinating bird ringing throughout Europe 2021. 12/12/2021 https://euring.org/.
• Evcimen, E. B. Kabasakal, B. ve Erdoğan, E. (2015). Karatavuk (Turdus merula L.)’un Akdeniz Üniversitesi Kampüsündeki Üreme Biyolojisinin Belirlenmesi. Tabiat ve İnsan-Nature and Man, 49(3): 27-32.
• Heinzel, H. Fitter, R. ve Parslow, J. (2001). Türkiye ve Avrupa’nın Kuşları, Çeviri: Kerem Ali Boyla, Doğal Hayatı Koruma Derneği, İstanbul.
• IUCN (2021). Red list, 12/11/2021 https://www.iucnredlist.org/
• IUCN(2021).taksonomies,12/12/2021 https://www.iucnredlist.org/search?taxonomies=22672813&searchType=species
• IUCN (2021).vertebrate,https://www.iucnredlist.org/search?query=wertebrate&searchType=species
• Jones, T. and Cresswell, W. (2010). The phenology mismatch hypothesis: are declines of migrant birds linked to uneven global climate change? Journal of animal ecology, 79: 98-108, https://doi.org/10.1111/j.1365-2656.2009.01610.x.
• Kaiser, A. (1993). A new multi-category classification of subcutaneus fat deposits of songbirds. Journal of field ornithology, 64: 246- 255.
• Kiziroğlu, İ. (2008). The Birds of Türkiye (Species List of Red Data Book). Desen matbaası.
• Kiziroğlu İ. (2015). Türkiye Kuşları Cep Kitabı (The pocket book for birds of Turkey). İnkılap Kitabevi.
• Lincoln, F.C. Steven R.P. and Zimmerman, J.L. (1998). Migration of birds. U.S. Department of the Interior, U.S. Fish and Wildlife Service.
• OGM, (2020). Türkiye Ulusal Halkalama Çalışmaları Raporu, T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü, Ankara, https://www.tarimorman.gov.tr/DKMP/Belgeler/YABAN%20HAYATI/Halkalama_Raporu_2020.pdf
• Oruç, S. ve Kırlangıç, K. (2014). ODTÜ’nün Kuşları. Simurg Yayınevi.
• Özkan, L. ve Keten, A. (2019). Düzce Üniversitesi Konuralp Yerleşkesi Kuşları ve Diğer Yaban Hayatı Elemanları. Journal of Forestry,16(1): 62-72.
• RioConference,(1992).BiologicalDiversity.https://www.un.org/en/conferences/environment/rio1992.
• Schmaljohann, H. and Dierschke, V. (2005). Optimal bird migration and predation risk: a field experiment with northern wheatears Oenanthe oenanthe. Journal of Animal Ecology, 74: 131-138, https://doi.org/10.1111/j.1365-2656.2004.00905.x.
• Scott, J.M. (2008). Slides: Threats to Biological Diversity: Global, Continental, Local. Shifting Baselines and New Meridians: Water, Resources, Landscapes, and the Transformation of the American West, Summer Conference, June 4-6, Colorado, United States of America.
• Sevil, Y. (2020). Düzce Üniversitesi Konuralp Yerleşkesi Kuşları. Bitirme Tezi, Düzce Üniversitesi Orman Fakültesi, Düzce.
• Svensson, L. (1992). Identification guide to European passerines. British Trust for Ornithology.
• Svensson, L. (2009). Collins bird guide second edition. Harper Collins.
• Totzke, U. Hubinger, A. and Bairlein, F. (1997). A Role for Pancreatic Hormones in the Regulation of Autumnal Fat Deposition of the Garden Warbler (Sylvia borin). General and Comparative Endocrinology, 107: 166-171, https://doi.org/10.1006/gcen.1997.6909.
• Turan, L. (2009). Ankara-Esenboğa Havaalanı Yaban Hayatı ve Kuşla Mücadele Haritalama Çalışması, Inforama.
• Wenny, D.G. Devault, T.L. Johnson, M.D. Kelly, D. Sekercıoglu, C.H. Tomback, D.F. and Whelan, C.J. (2011). The Need to Quantify Ecosystem Services Provided By Birds, The Auk, 128(1): 1-14, https://doi.org/10.1525/auk.2011.10248.