MERYEM SÛRESİNDE YER ALAN KIRAATLERİN TEFSİRE KATKISI

Yıl 2021, Cilt: 24 Sayı: 1, 20 - 34, 22.01.2022

Rıfat Ablay

Öz

Kıraat ilmi, Kur’ân kelimelerinin eda tarzlarıyla, bunların çeşitlerini incelemektedir. Kıraat farklılıkları; anlama etki edenler ve anlama herhangi bir etkisi olmayanlar şeklinde iki kısma ayrılmaktadır. Anlama etki etmeyen kıraat farklılıkları, ses ve telaffuz farklılıkları olup Kur’ân’ın nasıl eda edileceğine dairdir. Bunların Kur’ân’ı tefsir etmeye bir etkisi yoktur. Anlama etki eden kıraat farklılıkları ise ayetlere yorum zenginliğini kazandırmakta, yer yer de hükümlerde farklılığa sebep olmaktadır. Nitekim farklı okunabilen bir metnin farklı şekillerde yorumlanması mümkündür. Çalışmada Meryem sûresi kıraat farklılıkları açısından incelemektedir. Barındırdığı hükümler itibariyle, zengin bir içeriğe sahip olan bu sûre; tevhit, nübüvvet ve kıyamete dair önemli bilgiler içermektedir. Bu çalışmada Meryem sûresi hakkında kısa bilgi verildikten sonra, sûrede yer alan bazı kıraat farklılıkları üzerinde durularak bu kıraatlerin anlama nasıl bir katkı sunduğu ve müfessirlerin bunları nasıl değerlendirdiği hususu ele alınmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Kur’ân , Tefsir , Kıraat , Meryem Suresi

Kaynakça

• ALÛSÎ, Ebü’s-Senâ Mahmûd b. Abdullah b. Mahmûd, Ruhü’l-Me’âni fî Tefsiri’l-Kur’âni’l-Azim ve’s-Seb’i’l-Mesânî, Dârü İhyâi’t-Turasi’l-Arabî, Beyrût, tsz,
• BEYDÂVÎ, Ebû Said Nasirüddin Abdullah b. Ömer b. Muhammed Envarü't-Tenzîl ve Esrârü't-Te'vîl, Dârü İhyai Turasi’l-Arabî, Beyrût1997.
• DÂNÎ, Ebû Amr Osman b. Said b. Amr el-Emevi, Et-Teysîr fi’l-Kırâati’s-seb‘, Mektebetü’r-Rüşd, Riyâd 2011.
• ___Câmiü’l-Beyân, Dârü İhyai Turasi’l-Arabî, Beyrût 2009.
• EBÛ HAYYÂN, Esirüddîn Muhammed b. Yusuf El-Endelüsî, Tefsîrü’l-Bahri'l-Muhît, Dârü’l-Fikr, Beyrût 1999.
• EZHERÎ, Ebû Mansur Muhammed b. Ahmed, Kitâbu Me’ani’l- Kırâat, Dârü'l-Kütübi'l-İlmiyye Beyrût 1999.
• FARİSÎ, Ebû Ali Hasan b. Ahmet b. Abdulğaffar, el-Hüccet fi İleli’l-Kırâati’s-Sab’, Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrût 2007.
• FERRÂ, Ebû Zekeriyyâ Yahya b. Ziyâd, Me’âni’l-Kur’ân, Âlemü’l-Kütüb, Beyrût 1983.
• İBN CİNNÎ, Ebü’l-Feth Osman, el-Muhteseb fi Tebyîn Vücûhi Şevazzi’l-Kırâat ve’l-İzâhi anha, Darü’l-Kütübi’l-İlmiye, Beyrût 2010
• İBN HALEVEY, Ebû Abdullah Hüseyn b. Ahmed, el-Hüccet fi’l-Kırâati‘s-Seb’a, Darü’ş-Şürûk, Beyrût 1979.
• İBN HALEVEY, Ebû Abdullah Hüseyn b. Ahmed, İ’rabü’l-Kırâati’s-Sab’i ve İleliha, Mektebetü’l-Hanci, Kâhire 1992
• İBN MANZUR, Lisanü’l-Arab, Darü’l-Maarif, Kâhire 1708.
• İBNÜ’L-CEZERÎ, Ebü’l-Hayr Şemsuddin Muhammed b. Muhammed, en-Neşr, mektebetü’r-Riyâd el-hadisiyye, Riyâd tsz.
• İSFAHANÎ, Rağıb, Müfredât Elfazi’l-Kur’ân, Dârü’l-Kalem, Beyrût 2011.
• KADÎ, Abdu’l-Fettâh Abdü’l-Ğani, el-Büdûrü’z-Zâhire, Darü’s-Selam, Mısır 2010.
• KARAMAN, Hayreddin, Mustafa ÇAĞRICI, İbrahim Kafi DÖNMEZ, Sadrettin GÜMÜŞ, Kur’ân Yolu Türkçe Meal ve Tefsir, Dib. Yayınları, Ankara 2006. MEKKÎ, Ebû Muhammed b. Ebi Talib el-Kays, el-Keşfu an Vücuhi’l-Kırâati’Sebʿi ve İleliha ve Hiceciha, Müessesetü’r-Risâle, Beyrût 1997.
• MUTÇALI, Serdar, el-Muʿcamu’l-Arabîyyi’l-Hadîs, Dağarcık yay. İstanbul 1995.
• RÂZÎ, Fahreddin, Mefâtîhü’l-Gayb, Darü’l-Fikr, Beyrût 1981.
• SA’LEBÎ, Ebû İshak Ahmed b. Muhammed b. İbrahim en-Nisaburî, Tefsîru’s-Sa’lebî, Daru İhyâi’t-Turasi’l- Arabî, Beyrût 2002.
• SABÛNÎ, Muhammed Ali, Safvetü’t-Tefâsîr, Dârü’l-Fikr, Beyrût 2001.
• ŞEVKÂNÎ, Muhammed b. Ali b. Muhammed, Fethü’l-Kadîr, Dârü İbn Kesîr; Dârü’l-Kelimü’t-Tayyib, Dimeşk-Beyrût 1994.
• ŞİNKİTÎ, Muhammed Emin b. Muhammed Muhtâr Cekeni, Edvaü'l-Beyân fî İzâhi'l-Kur'ân bi’l-Kur'ân, Darü’l-Fikr, Beyrût 1995.