DİN EĞİTİMİ AÇISINDAN AHİRET İNANCININ İNSAN DAVRANIŞLARI ÜZERİNDEKİ ETKİSİ

Yıl 2023, Cilt: 26 Sayı: 1 - DİCLE İLAHİYAT DERGİSİ 2023/1 SAYI: 26, 29 - 45, 05.07.2023

Ali İlhan , Davud Işıkdoğan

https://doi.org/10.58852/dicd.1290028

Öz

Ahiret hayatı, dünya hayatından sonra başlayan sonsuz bir yaşamı ifade etmektedir. İmanın temel esaslarından biri olan ahirete iman prensibinin dünya yaşamı ile yakın bir ilişkisi vardır. Dünya hayatına oranla ahiret hayatı, esas yaşanacak kalıcı bir yurt olarak kabul edilmiştir. İslama göre ahiret yaşamı, dünya hayatının bir devamıdır. Burada görülmeyen hesapların görüleceği, dünyada verilmeyen mükâfatların alınacağı bir yer olarak kabul edilmektedir. Ahiret inancı, müminin günlük yaşamdaki davranışlarını sorumluluk altına alan bir anlayış geliştirmektedir. Günlük yaşam içerisindeki ibadetlerde olduğu gibi ahlakî davranışlarda da mümine bir takım görevler yüklemektedir. Ölümden sonraki diriliş, kıyamet saatine kadar sürecek berzah âlemi, kıyametten sonra gerçekleşecek olan mizan, cennet ve cehenneme duyulan inanç, müminlere kendi davranışlarını kontrol edebilme imkanı sağlamakta ve onlara yaptıkları her iyi veya kötü amelin hesabının verileceği bilincini kazandırmaktadır. Ahiret hayatının gerçekleşeceğine duyulan inancın, mümine kazandırdığı bu bilinç hâli, davranışlarda olumlu yönde gelişmelere vesile olduğu gibi kötü huylardan da sakınmaya yardımcı olmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Ahiret, Ahlak, Davranış, Ödül, Ceza

Kaynakça

• Altın, Hamza. “Osmanlı Pedagoglarında Di̇si̇pli̇n, Ödül ve Ceza Fi̇ki̇rleri̇ne Dai̇r Örnekler”. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi 57 (15 Eylül 2016), 1869-1884. https://doi.org/10.14222/Turkiyat1596
• Başaran, İbrahim Ethem. Eğitim Psikolojisi. Ankara: Gül Yayınevi, 1996.
• Bayraklı, Bayraktar. İslam’da Eğitim Anlayışı. İstanbul: İFAV Yayınları, 1997. https://www.kitapyurdu.com/kitap/islamda-egitim/319809.html
• Buhari, Ebu Abdullah Muhammed b.İsmail. Sahih-i Buhari. ed. Muhammed Züheyr b. Nâsır en-Nasır. Dımaşk: Daru Tavki’n-Necat, 1422.
• Bulut, Nurgül. Allah İnancı-Ahlak İli̇şki̇si̇: Di̇n Eği̇ti̇mi̇ Bağlamında Bi̇r İnceleme. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Felsefe ve Din Bilimleri Anabilim Dalı, Doktora Tezi, 2020.
• Çelebi, İlyas - Topaloğlu, Bekir. Kelam Terimleri Sözlüğü. Ankara: İsam / İslam Araştırmaları Merkezi, 2019.
• Çeli̇k, Ahmet. “Kur’âna Göre Ahiret Inancının Bireysel ve Toplumsal Yönü”. Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 16 (30 Aralık 2001).
• Gökçe, Cüneyt. “Berzah”. TDV İslam Ansiklopedisi. C. 5. İstanbul: TDV Yayınları, 1992.
• Güler, İlhami. Kur’an’a Göre Allah ve Ahiret İnancının Ahlak ile İlişkisi. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kelam ve İslam Felsefesi Anabilim Dalı, Doktora Tezi, 1990.
• Gürer, Banu. Din Eğitimi ve Öğretimi Açısından Ahiret Bilinci. İstanbul: Çamlıca Yayınları, 2020.
• İṣfahânî, Râġıb el-. el-Müfredât fî Garîbi’l-Kurʾân. Riyad: Mektebetu Nizâr Mustafa el-Bâz, ts.
• Kahveci̇, Nuri. “Hukuk Açısından Ceza Vermeni̇n Teleoloji̇k Boyutu”. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 2 (01 Aralık 2003), 21-36.
• Karaman, Hayreddin. Anahatlarıyla İslam Hukuku-1. Ensar Neşriyat, 1993.
• Karan, Mehmet Akif. Yaşlılık Dönemi ve Problemleri. ed. M. Faruk Bayraktar. İstanbul: Ensar Neşriyat, 2007.
• Kaya, Murat. “Gençliğin Sosyal Problemleri Çerçevesinde Hz. Peygamber’in Eğitim Anlayışı ve Uygulama Örnekleri”. HADITH 2 (31 Temmuz 2019), 7-40. https://doi.org/10.5281/zenodo.3326714
• Müslim el-Kuşeyrî, Ebü’l-Hüseyn Müslim b. el-Haccâc b. el-Câmiʿu’s-Sahîh. ed. Muhammed Fuad Abdulbaki. Beyrut: Dar’ül İhya et-Turas el-Arabî, ts.
• Nursi, Said. İşaratül İcaz. İstanbul: Zehra Yayıncılık, 2007.
• Nursi, Said. Şualar. İstanbul: Zehra Yayıncılık, 2005.
• Schunk, Dale H. Eğitimsel Bir Bakışla Öğrenme Teorileri. ed. Muzaffer Şahin. çev. Mahmut Yasin Demir. Ankara: Nobel Yayınları, 2014.
• Senemoğlu, Nuray. Gelişim Öğrenme ve Öğretim. Ankara: Pegem Akademi Yayınları, 2010.
• Soysaldı, Mehmet. “Kur’an·ı Kerim’e Göre Ahiret İnancı”. Fırat Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 1 (30 Haziran 1996), 43-66.
• Terry, W. Scott. Öğrenme ve Bellek: Temel İlkeler, Süreçler ve İşlemler. çev. Banu Cangöz. Ankara: Anı Yayıncılık, 2012.
• Tirmizî, Ebû Îsâ Muhammed b. Îsâ b. Sevre (Yezîd) et-. el-Câmiʿu’s-Sahîh. Beyrut: Dâru’l-Garbi’l-İslamî, 1998.
• Tirmizî, Ebû Îsâ Muhammed b. Îsâ b. Sevre (Yezîd) et-. Süneni’t-Tirmizî. ed. Beşşar Avvâd Ma’rûf. Beyrut: Darü’l-Garbi’l-İslamî, 1988.
• Topaloğlu, Bekir. “Ahiret”. TDV İslam Ansiklopedisi. C. 1. İstanbul: TDV Yayınları, 1988.
• Topaloğlu, Bekir. “Cehennem”. TDV İslam Ansiklopedisi. 7/227-233. İstanbul, 1993.
• Topaloğlu, Bekir. “Cennet”. TDV İslam Ansiklopedisi. C. 7. İstanbul: TDV Yayınları, 1993.
• Tümer, Günay - Küçük, Abdurrahman. Dinler Tarihi. Ankara: Ocak Yayınları, 1997.
• Uludağ, Süleyman. “Amel”. TDV İslam Ansiklopedisi. C. 3, 1991.
• Yazır, Elmalılı M. Hamdi. Hak Dini Kur’an Dili. 10 Cilt. İstanbul: Zehraveyn, 2015.