FEMİNİST SANATIN KADIN ALGISI ÜZERİNE ETKİSİ

Yıl 2019, Sayı: 22, 109 - 117, 01.06.2019

Ufuk Bırcan

Öz

Kadına yönelik olan düşmanlık ve önyargı tekelinin kırılması için bir mücadele hareketi başlatan feminist hareket, kadının ikinci cins olmadığını ve erkeklerle eşit haklar ve özgürlüklere sahip olduğunu dile getirmek suretiyle kadınların her alanda haklarını arama çabasını dile getirmektedir. Kadına yönelik ötekileştirme ve önyargı ilkçağlardan modern zamanlara kadar her dönemde var olmuştur. Modern dönemde bunların aşılması için çaba harcayan feminist hareket, sanatta da kadın çalışmalarının gücünü gösterme ve kadın sanatçıların varlığını duyurma çabası içinde olan feminist sanat hareketiyle işbirliği içinde hareket etmiştir. Kadın çalışmalarının gücünü fırsat eşitliği için bir hak arama çabası olarak gören feminist sanat ve sanatçılar, kadın çalışmalarını duyurmak ve kadın emeğinin değerini göstermek için görsel, yazılı ve eylemsel hareketlerle seslerini duyurmaya ve sessiz kalan kadınların sesi olmaya çalışmışlardır. Bunun için şimdiye kadar üreten ve düşünen sanatçı, düşünür ve eleştirmen pek çok kadının eserlerini sergileme ve her alanda kadının da üretici, yaratıcı olduğunu gösterme çabasına girişmişlerdir. Birer düşünür olan Weil ve Murdoche, eserlerinde daha önceki paradigmaların erkek egemen olduğunu ve bu nedenle erkek aklın kadınları ötekileştirerek erkekleri egemen ve aşkın hale getirdiğini söylemişlerdir. Kadınlara yönelik güzellik, çirkinlik, aptallık, yücelik, kıskançlık gibi birtakım klişe kalıplandırmaların dışında, kadının üretken gücünün her şeyden bağımsızlığını göstermek temel amaçları, kadının ahlaksal, dinsel, mitsel gelenekten gelen önyargılara cesaretle karşı duruşu da hareketin itici güç ve motivasyonu olmuştur

Anahtar Kelimeler

Feminist Sanat, Güzel, Simone de Beauvoir, Virginia Woolf, Kadın Çalışmaları

THE EFFECT OF FEMINIST ART ON WOMEN PERCEPTION

Öz

The feminist movement, which initiated a struggle for the breaking of the monopoly of hostility and prejudice towards women, states the effort of searching for women's rights in every field by expressing that the woman is not the second sex and has equal rights and freedoms with the men. Women's marginalization and prejudice existed in all periods from the early ages to the modern times. The feminist movement, which strives to overcome them in the modern era, has worked in collaboration with the feminist art movement, which strives to show the power of women's work in art and to promote the existence of female artists. Feminist art and artists, who see the power of women's studies as a search for rights for equality of equality, tried to make their voices heard in visual, written and action movements and to be the voice of women who remain silent in order to announce women's work and to show the value of women's labor. To this end, the artist, thinker and critic who has been producing and thinking so far has attempted to exhibit the works of many women and to try to show that women are creative and creative in every field. Weil and Murdoche, one of the thinkers, stated that earlier paradigms were male-dominated in their works, and thus male mind alienated women, making men more dominant and transcendent. Apart from some stereotypical moldings such as beauty, ugliness, stupidity, exaltation, jealousy for women, the main aims of women's productive power to show the independence of all, the boldness of women against the prejudices of moral, religious and mythical tradition has been the driving force and motivation of the movement

Anahtar Kelimeler

Feminist Art, Beautiful, Simone de Beauvoir, Virginia Woolf, Women's Studies

Kaynakça

• Antmen, A. (2008). “Önsöz”, Sanat/Cinsiyet-Sanat Tarihi ve Feminist Eleştiri, Der. : Ahu Antmen, Çev.: Esin Soğancılar & Ahu Antmen, İletişim Yayıncılık, Ankara, ss. 7-12.
• Antmen, A. (2009). 20.Yüzyıl Batı Sanatında Akımlar, Sel Yayıncılık, İstanbul.
• Arat, N. (2010). Feminizmin ABC.si, Say Yayınevi,İstanbul.
• Beauvoir, S. de. (1989). Denemeler, Çev. : Asım Bezirci, Payel Yayınevi, İstanbul.
• Beauvoir, S. de. (1993). Kadın, “İkinci Cins”, Bağımsızlığa Doğru, Çev. : Bertan Onaran, Payel Yayınevi, İstanbul.
• Beauvoir, S. de. (2010). Kadın, “İkinci Cins”, Evlilik Çağı, Çev. : Bertan Onaran, Payel Yayınevi, İstanbul.
• Brand, P. Z. & Korsmeyer, C. (1995). Feminism and Tradition in Asthetics, The Pennsylvania State University Press, University Park, Pennsylvania.
• Çelikkan Gece, Ş. (2018). Modern ve Postmodern Dönemlerde Soyut Sanat Felsefesi, Cem Yayınevi, İzmir.
• Donovan, J. (2016). Feminist Teori Entelektüel Gelenekler, Çev. : Aksu Bora&Meltem Ağduk Gevrek& Fevziye Sayılan, İletişim Yayıncılık, İstanbul.
• Demir, Z. (1997). Modern ve Postmodern Feminizm, Sentez Yayıncılık, Bursa.
• Direk, Z. (2009). Simone de Beauvoir: Abjeksiyon ve Eros Etiği, Cogito, Feminizm Sayı: 58, Bahar Yapı Kredi Yayınları, ss. 11-39.
• Dowling, C. (2006). Sindrella Kompleksi: Çağdaş Kadının Bağımsızlık Korkusu, Çev.: Selçuk Budak, Öteki Yayınları, Ankara.
• Ecker, G. (1985). Feminist Aesthetics, Beacon Press, Boston.
• Benhabib S. & Butler J. & Cornell D. & Fraser, N. (2017). Çatışan Feminizmler Felsefi fikir Alışverişi, Nancy Fraser, Pragmatizm, Feminizm Ve Dilsel Dönemeç, Çev. : Feride Evren Sezer, Metis Yayınları, İstanbul, ss. 170-186.
• Gouma, T. & Mathews, P. P. (2008). “Sunuş/Sanat Tarihinin Feminist Eleştirisi”, Sanat/Cinsiyet- Sanat Tarihi ve Feminist Eleştiri, Der. : Ahu Antmen, Çev.: Esin Soğancılar & Ahu Antmen