AİLE İÇİ İLETİŞİMDE TARAFLARIN BİRBİRLERİNİ DİNLEME VE ANLAMA TAHAMMÜLÜNDE HZ. PEYGAMBER’İN ÖRNEKLİĞİ

Yıl 2020, Sayı: 25, 169 - 182, 19.10.2020

Abdulkerim Öner

Öz

Hz. Peygamber, aile fertlerinden her biriyle ayrı ayrı görüşmüş ve onların dertleriyle hemhal olmuştur. Yeri geldiğinde sıkıntı içerisinde bulunan eşlerini teselli etmiş ve onları rahatlatıcı ifadeler kullanmıştır. Öte yandan çocuklarını karşısına almış, onları dinlemiş ve sıkıntılarını gidermeye çalışmıştır. Ayrıca çocuklarının geleceği ile ilgili bir mesele olduğunda onlardan habersiz hareket etmemiş ve onların da fikirlerini alarak karar vermiştir. Beşer olması hasebiyle Allah Resulü’nün de zaman zaman sıkıntıları olmuştur. Böyle bir ortamda ailesinin desteğini almayı ihmal etmemiştir. Öyle dönemler olmuştur ki Allah Resulü, sıkıntılar içerisinde ne yapacağını bilememiş, çaresiz bir vaziyette kalmıştır. Bu durumda hanımlarıyla istişarede bulunmuş ve onların telkiniyle sağlıklı bir karara varmıştır. Hz. Peygamber, hanımlarından memnun olmayan erkeklere, hanımlarıyla konuşmalarını ve onları anlamaya çalışmalarını tavsiye etmiştir. Konuşmanın fayda vermediği durumlarda tarafların birbirlerinden ayrılmalarını önermiştir. Bunun dışında üçüncü bir seçenek olan şiddete başvurmayı ise yasaklamıştır. Bu çalışma ile aile içi iletişimde, tarafların birbirlerini dinleme ve anlama kültürünü oluşturarak ailede meydana gelen problemleri, Hz. Peygamber’in örnekliğinde çözmeye çalışmaktır

Anahtar Kelimeler

Aile, Hz. Peygamber, Müslüman, İletişim, Problem

THE EXAMPLE OF THE PROPHET IN TOLERANCE OF LISTENING AND UNDERSTANDING EACH OTHER IN THE FAMILY COMMUNICATION

Öz

s The Prophet met with each of the family members individually and interested with their troubles. In case of need, he comforted his wife, who was in distress and used comforting expressions. On the other hand, he took his children, listened to them and tried to eliminate their troubles. In addition, when there was an issue regarding the future of their children, he did not act unaware of them and decided by taking their opinions. Due to being a human, the Messenger of Allah also had problems from time to time. There have been such periods that the Messenger of Allah did not know what to do in distress and remained in a desperate situation. In this case, he consulted with his wives and made a healthy decision with their suggestions. The Prophet advised men who are not satisfied with their wives to talk to their wives and try to understand them. He suggested that the parties should separate from each other in cases where the speech was not beneficial. The Prophet, on the other hand, has forbidden to use violence, which is a third option. With this study, it is to try to solve the problems that occur in the family by creating a culture of listening and understanding of each other in the family communication, in the example of the Prophet

Anahtar Kelimeler

Family, Prophet, Muslim, Communication, Problem

Kaynakça

• Abdürrezzâk, Ebû Bekr Abdürrezzâk b. Hemmâm b. Nâfi‘ es-San‘ânî el-Himyerî (1972), el- Musannef, thk. Habibu’r-Rahman el-Azmî. Meclisu’l-İlmî, Beyrut.
• Afzalur Rahman (1996), Sîret Ansiklopedisi. çev. Komisyon, İnkılâb Yayınları, İstanbul.
• Ahmed b. Hanbel, Ebû Abdillâh Ahmed b. Muhammed b. Hanbel eş-Şeybânî (1995), Musned, Dâru’l-Hadis, Kahire.
• Ahmed Cevdet Paşa (t.y.), Kısas-ı Enbiya ve Tevârih-i Hulefâ, (çev. Metin Muhsin Bozkurt), Çile Yayınları, İstanbul.
• Ahmed Nedvi-Said Sahib Ansarî (1985), Asrı Saâdet Peygamberimiz ve Ashabı, çev. Ali Genceli, Şamil Yayınları, İstanbul.
• Akgün, İbrahim (2016), “Aile İçi Eğitim Perspektifinden Hilm (Yumuşaklık)”, Iğdır, s. 179-194
• Apak, Âdem (2016), İslam’ın Örnek Şahsiyetleri Ashab-ı Kiram, Ensar Neşriyat, İstanbul.
• Aybey, Salih (2017), “Aile İçi İletişim Problemlerinde Dini Danışmanlığın Önemi (Diyanet İşleri Başkanlığı Örneği)”. Bülent Ecevit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi S. 4/1 s. 19-33.
• Bayar, Mesut (2011), “İslam Aile Hukukunda Karı-Koca Arasında Meydana Gelen Anlaşmazlıklara Önerilen Çözümler”, e-Şarkiyat İlmi Araştırmalar Dergisi, S. 5, s. 87-111.
• Belâzurî, Ahmed b. Yahya b. Câbir b. Davud (1996), Ensâbu’l-eşrâf, Dâru’l-Fikr, Beyrut.
• Belâzurî, Ahmed b. Yahya b. Câbir b. Davud (1987), Fütûhu’l-büldân, Mektebetü’l-Meârif, Beyrut.
• Buhârî, Ebû Abdullah Muhammed b. İsmail el- Buhârî (2003), el-Câmiʿu’s-sahîh, Dâru İbn Kesîr, Beyrut.
• Çetinkaya, Bayram Ali (2006), “Küresel Şiddet Karşısında Sevgi Peygamberi ve İdeal İnsan Hz. Muhammed”, Diyanet İlmi Dergi, S. 42/2, s. 25-68.
• Dölek, Âdem (2008), “Sünnet Işığında Aile İçi İletişiminde Hz. Peygamber’in Örnekliği (I)”, Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S. 1/2, s. 201-232.
• Ebû Dâvûd, Süleyman b. Eş’as es-Sicistâni el-Ezdî (2009), Sünenu Ebî Dâvud, Dâru’r- Risâletu’l-Âlemiye, Beyrut.
• Haklı, Mehmet Yusuf (2019) “Hucurât Sûresindeki Ahlâki İlkeler Doğrultusunda Evlat Terbiyesi, II. Uluslararası Mevlid-i Nebi Sempozyumu Hz. Peygamber ve Aile, s, 332-342.
• Heysemî, Ebü’l-Hasen Nûrüddîn Alî b. Ebî Bekr b. Süleymân el-Heysemî (t.y.), Mecmaʿu’z- zevâʾid ve menbaʿu’l-fevâʾid, Daru’l-Kutubi’l-İlmiyye, Beyrut.
• Hökelekli, Hayati (2004), “Aile Psikolojisi ve Aile içi İletişim”, Diyanet İlmi Dergi, S. 40/2, s. 41-60.
• İbn Habib, Ebû Ca‘fer Muhammed b. Habîb b. Ümeyye b. Amr el-Hâşimî (2018), el- Muhabber, çev. Âdem Âpak-İsmail Güler, Ankara Okulu Yayınları, Ankara.
• İbn Hacer, Ebu’l-Fadl Ahmed b. Ali b. Muhammed b. Ahmed b. Hacer el-Askalânî (1415), el- İsâbe fi temyizi’s-sahabe, Daru’l-Kutubi’l-İlmiyye, Beyrut.
• İbn Hişam, Ebû Muhammed Cemâlüddîn Abdulmelik (1990), es-Sîretu’n-nebeviyye, Dâru’l- Kitabu’l-Arabî, Beyrut.
• İbn İshâk, Muhammed b. İshâk b. Yesâr (1981), Sîretu İbn İshâk, thk. Muhammed Hamidullah, Hayra Hizmet Vakfı Neşriyat, Konya.
• İbn Kayyim el-Cevziyye, Muhammed b. Ebi Bekir b. Eyyub b. Sa’d Şemsuddin (1994), Zâdu’l-meâd fi hedyi hayri’l-ibâd, Müessesetu’r- Risale, Beyrut.
• İbn Kesîr, Ebu’l-Fida İsmail b. Ömer (1976), es-Sîretu’n-nebeviyye, Dâru’l-Marife, Beyrut.
• İbn Mâce, Ebû Abdillâh Muhammed b. Yezîd Mâce el-Kazvînî, (t.y.), Sünenu İbn Mâce, Mektebetü’l-Meârif, Riyad.
• İbn Sa’d, Muhammed b. Sa’d b. Menî ez-Zührî (2001), Kitâbü’t-tabakâti’l-kebîr, Mektebetü’l-Hâncî, Kahire.
• İbn Zebâle, Ebü’l-Hasen Muhammed b. el-Hasen b. Zebâle el-Medenî el-Mahzûmî (2018), Ahbâru’l-Medine, çev. Fatih Mehmet Yılmaz, Ankara Okulu Yayınları, Ankara.
• İbnü’l-Esîr, İzzuddin Ebü’l Hasan Ali b. Muhammed (1417), el-Kâmil fi’t-târih, thk. Ömer Abdusselam et-Tedmirî, Dârü’l Kitâbi’l Arabiyye, Beyrut.
• İbnü’l-Esîr, İzzuddin Ebü’l Hasan Ali b. Muhammed İbnü’l-Esîr (1994), Üsdü’l-ğabe fi marifeti’s-sahabe, Darü’l Kütübi’l İlmiyye, Beyrut.
• Karan, Cuma (2020), “Modern Ailenin Çıkmazları ve İslam Ailesi”, İlahiyat Akademi Dergisi, S. 11, s. 125-157.
• Muhammed Hamidullah (2003), İslam Peygamberi (Hayatı ve Faaliyeti), çev. Salih Tuğ, İmaj Yayınevi, İstanbul.
• Muslim, Ebu’l Huseyn el-Haccâc el-Kuşeyrî en-Nîsâbûrî (2006), Sahîh’u-Muslim, Dâr’u- Taybe, Riyad.
• Nesâî, Ebû Abdirrahmân Ahmed b. Şuayb b. Alî en-Nesâî, (t.y.), es-Sünen, Beytü’l-Efkâr, Lübnan.
• Savaş, Rıza (2017), İslâm’ın İlk Asrında Kadın, Siyer Yayınları, İstanbul.
• Taberî, Ebu Ca’fer Muhammed b. Cerîr, (t.y.), Târîhu’r-rusûl ve’l-mulûk, thk. Muhammed Ebû’l-Fadl İbrahim, Dâru’l-Meârif, Kahire.
• Tirmizî, Ebû Îsâ Muhammed b. Îsâ (1996), el-Câmiu’l-kebîr, Dâru’l-Garbi’l-İslâm, Beyrut.
• Topaloğlu, Bekir (2001), İslâm’da Kadın, Rağbet Yayınları, İstanbul.
• Vâkidî, Ebu Abdillah Muhammed b. Ömer el-Vâkidî (1989), Kitâbu’l-meğâzi, Dâru’l- A’lemî, Beyrut.
• Yeniçeri, Celal (2015), Hz. Muhammed Yaşadığı ve Yön Verdiği Hayat, İFAV Yayınları, İstanbul.