HAFIZA ODASI MÜZELER VE KÜLTÜREL KİMLİK

Yıl 2021, Sayı: 26, 83 - 93, 25.02.2021

Yaşar Özrili Oktay Başak

Öz

Kültür, merkezinde insanın olduğu, her türlü eylemdir. Kültürel unsurları maddi ( nesne, obje ), manevi (
efsane, ritüel, destan, öykü ), olgu, olay, ve varlıkları himaye ederek sergileyen, koruyan, tanıtan müzeler aynı zamanda
birer hafıza mekanları olarak tasavvur edilebilmektedir. Topluma karşı daha sorumlu bir imajla biçimlendirilen müzeler
ulusal kimliğin temel dinamikleri olarak kültürel belleğin hizmetinde önemli bir pozisyona sahiptir. Sosyo ekonomik
durumlar, etnik, dil, inanç farklılığı, demografik yayılım, aile yapısı ulus kimliğinin parametreleridir. İsyanlar, devrimler,
istilalar, işgaller, doğal afetler vb. olaylar, toplumsal hafızanın müzelerde ifade edildiği tarihi perspektifi sergilemektedir.
Farklılıkların ortadan kaldırıldığı aitlik duygusu ile “biz” kavramının anlam kazandığı çağdaş dünyaya senkronize
olabilme kabiliyeti artık birer ihtiyaçtır. Bugünkü yaşam tarzımız, bakış açımız, isteklerimiz, tercihlerimiz, duygularımız
bir anda mı oluştu ya da yoktan mı var oldu sorularının cevabı müzelerdedir. Bu çalışmada kültürel kimliğin, ulusu
meydana getiren bileşenlerinin müzelerdeki yansımalarına kent müzelerinden Eskişehir Kent Belleği Müzesi ve Somut
Olmayan Kültürel Miras Müzeleri örnekleri ekseninde değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Museum, Museology, Culture, Memory, Identıty

Kaynakça

• Artun, Ali, (2017). Müze ve Eleştirel Düşünce, Tarih Sahneleri-Sanat Müzeleri, 2. İstanbul, İletişim Yayınları.
• Artun, Ali, (2018). Tarih Sahneleri-Sanat Müzeleri, Müze ve Modernlik,1. İstanbul, İletişim Yayınları.
• Aydın, Mehmet S., (2002). Küreselleşmeye Genel Bir Bakış, Küreselleşme, İstanbul: Ufuk Kitapları. Başak, Oktay, (2018). "Halime Hatun Kümbeti Işığında Tarihi Eser Restorasyonlarında Yapılan Bazı Hatalar ve Nedenlerine Dair Bir Gözlem," Socıal Scıence Development Journal, vol.3, pp.137-145
• Boylan, Patrıc, (2006). Museums; Targets Or İnstruments Of Cultural Polices, Museum International. Volume58, Issue4, December, Pages 8-12, Erişim: https://doi.org/10.1111/j.1468- 003.200600577.x
• Çalış, Ercan, (2015). "Kars Müzesi'ndeki Mutfak Eşyalardan Birkaç Sini Örneği," Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Hakemli Dergisi, vol.29, pp.249-270, Demir, Sema, (2012). Kültürel Bellek, Gelenek ve Halk Bilimi Müzeleri, Millî Folklor, 24 Sayı, s.95-105.
• Demirarslan, Deniz, (2018). Kentsel ve Kültürel Bellek Bağlamında Tarihi Bir Şehir ve Yakın Çevresi: Gelibolu, January, International Journal of Social Humanities Sceiences, Research, (JSHSR) 5(22), 910-932.
• Fidangenç, Şenel, Ayşenur, (2016). Yereli Korumak ve Türkiye’de Kent Müzeleri, İdeal Kent, Kent Araştırmaları Dergisi, Pamukkale Üniversitesi, Cilt 7, Sayı 20, Sayfalar s.936 – 965.
• Keskin, Necat, (2014). Kentlerde Yeni Bellek Mekânları: Kent Müzeleri, Folklor/Edebiyat, Cilt 20, sayı:79 3-5.
• Karadeniz, Ceren, (2018). Müze Kültür Toplum, Ankara, İmge Yayınevi. Karadeniz, Ceren, (2015). Güzel Sanatlar Eğitimi Bilim Dalı, Çağdaş Müze ve Kültürel Çeşitlilik: ArkeoloJi Müzesi Uzmanlarının Kültürel Çeşitliliğe İlişkin Yaklaşımlarının Değerlendirilmesi, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara
• Kızılçelik, Sezgin, (2004). Zalimler ve Mazlumlar: Küreselleşmenin İnsani Olmayan Doğası, Ankara, Anı Yayınları.
• Mora, Necla, (2008). Medya ve Kültürel Kimlik, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, (Bağlantıda), 5: 1. Erişim: http://www.insanbilimleri.com.
• Onur, Bekir, ( 2012). Çağdaş Müze Eğitim ve Gelişim, Müze Psikolojisine Giriş, Ankara, İmge Yayın evi.
• Onur, Bekir, (2013). Müze ve Oyun Kültürü, Ankara, İmge Yayın evi.
• Özçelik, Ceyda, (2007). Ulusal Kimliğin Oluşumunda Müze ve Toplum İlişkisi: Singapur, Elektronik, Sosyal Bilimler Dergisi, ISSN:1304-0278 Bahar, C.6, S.20, s.133-155, Erişim www.e- sosder.com.
• Özünel, Ö. Evrim, (2013). Camekândan Canlı Performansa Somut Olmayan Kültürel Miras ve Müzeler, Somut Olmayan Kültürel Mirasın Geleceği Türkiye Deneyimi, Erişim: 05.10.2020, file:///C:/Users/admin/Downloads/ Camekandan_Canli_Performansa_Somut_Olmay. pdf
• Ünal, Deniz, (2012). Müze Katılım ve Yurttaşlık , Hanzade Uralman vd., (Ed.), Müzeciliğin ABC’si, (s.13-25), İstanbul, Efe Yayınları.
• Pultar, Gönül, (2019). Antik Bellek Tekniğinden Bellek Çubuğuna Doğru Kültürel Belleğin Kavramsal Temelleri, Pelin Şahin Tekinalp vd., (Ed.) Kültürel Bellek 2016, s.350- 381.Ankara, Hacettepe Üniversitesi Yayınları.
• Shaw, Wendy M. K. (2004). Osmanlı Müzeciliği, Müzeler, Arkeoloji ve Tarihin Görselleştirilmesi, Soğancılar, E.(Çev.), İstanbul, İletişim Yayınları