HABER AJANSLARINDAKİ SPOR HABERLERİNİN ÇEŞİTLİLİK BAĞLAMINDA İNCELENMESİ

Yıl 2022, Sayı: 29, 360 - 379, 28.02.2022

Göksel Basmacı

Öz

Spor haberciliği her ne kadar kavramsal olarak bütün spor faaliyetlerini içerse de gerek yazılı gerek görsel basında belirli spor dallarına ve kulüplerine daha geniş bir yer ayırıldığı görülmektedir. Haber çeşitliliği ve dengeli içerik dağılımı açısından ciddi bir soruna karşılık gelen bu durumun basına içerik sağlamakla yükümlü olan haber ajanslarındaki sunumu ise ayrı bir öneme sahiptir. Bu perspektiften hareketle çalışmada, haber ajanslarının spor haberlerindeki içerik çeşitlilikleri incelenmiştir. Araştırmanın amacı, haber ajansların spor dalları arasında dengeli yayıncılık gözetip gözetmediklerini ortaya koymaktır. Çalışmada Anadolu Ajansı, Demirören Haber Ajansı, İhlas Haber Ajansı örneklem olarak seçilmiş ve ele alınan ajanslar 22.05.2021-31.05.2021 tarihleri arasında incelenmiştir. Ajansların spor haberlerindeki sunumunu yansıtması nedeniyle önemli olan araştırmada içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Sonuç olarak, ajansların çeşitlilik açısından yeterli bir yayıncılık yürütmedikleri görülmüştür. Haber ajanslarında 568 spor haberi yapılırken, içeriklerden 343’ünün futbolla ilgili olduğu saptanmıştır. Bu yönüyle ajansların spor içeriklerinin dağılımında dengeli habercilik sergilemediği sonucuna varılmıştır. Öte yandan haberlerde belirli spor kulüplerine daha geniş bir yer ayırıldığı da görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Ajans Haberciliği, Spor Gazeteciliği, Haber Çeşitliliği, İçerik Analizi

EXAMINING SPORTS NEWS IN NEWS AGENCIES IN THE CONTEXT OF DIVERSITY

Öz

Although sports journalism includes sports activities, certain sports branches and clubs are more involved in the press. In this study, the diversity of content of news agencies in sports news was examined. The aim of the research is to establish whether news agencies monitor balanced broadcasting across sports. In this study, Anadolu Agency, Demirören News Agency, Ihlas News Agency were selected as samples and these agencies were examined between 22.05.2021 and 31.05.2021. Content analysis method was used in the research, which is important because it reflects the presentation of agencies in sports journalism. As a result, agencies have been found to be not conducting adequate publishing in terms of diversity. 568 sports news was made in news agencies, while 343 of the content was found to be related to football. It was concluded that agencies did not exhibit balanced reporting in the distribution of sports content. In addition, the news has seen a wider allocation of space for certain sports clubs.

Anahtar Kelimeler

Agency Journalism, Sports Journalism, News Diversity, Content Analysis

Kaynakça

• Akbulut, Y. (2012), Veri Çözümleme Teknikleri, Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri, (Editör: Ali Şimşek), Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir, 162-195.
• Anadolu Ajansı. (2021). Erişim Tarihi: 22-31 Mayıs 2021, https://www.aa.com.tr/.
• Atalay, A. (2004). Spor, Medya ve Serbest Zaman. İstanbul: Beta Yayınevi.
• Atlas, F. (2013). Türkiye’de Haber Ajanslarının Rekabet Yapısı: Anadolu Ajansı ve Cihan Haber Ajansı Örneği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Baytar, O. (2006). 1992-2002 Yıllarında Türkiye’de Basın İşletmelerinin Maliyet Gelir Yapısının Faaliyet Sonuçları Açısından İncelenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Bengi, H. (2012). “Tarihsel Süreç İçinde Anadolu Ajansı’nın Özgün Kurumsal Yapısı (1920-2011)”. Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, 13 (50), 299-341.
• Bilgin, N. (2006). Sosyal Bilimlerde İçerik Analizi: Teknikler ve Örnek Çalışmalar. Ankara: Siyasal Kitapevi.
• Bülbül, R. (2000). Uluslararası İletişim. Ankara: Nobel Yayınevi.
• Çalık, M. ve Sözbilir, M. (2014). “Parameters of Content Analysis”. Eğitim ve Bilim, 39 (174), 33-38.
• Çetin, E. (2015). “Sporla ilgili Türk Basınında Yer Alan İlkyazı: Ali Ferruh Bey ve Eskrim”. International Journal of Social Science, 37, 149-157.
• Çevikel, T. (2012). “Türkiye Spor Medyasında İçerik Çeşitliliği: Günlük Gazeteler ve Futbol Blogları Arası Bir Karşılaştırma”. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, (18), 110-122.
• Demirören Haber Ajansı. 22-31 Mayıs 2021. Erişim Tarihi: https://www.dha.com.tr/.
• Dever, A. (2010). Spor Sosyolojisi. İstanbul: Başlık Yayın Grubu.
• Gadimov, J. (2014). “Rusya’da Devlet ve Özel Haber Ajansları: Itar-Tass, RiaNovosti ve İnterfaks”. Global Media Journal, 5 (9), 133-147.
• Gaulard, P. (1991). Gazetecilik. S. Şakiroğlu (Çev). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Girgin, A. (2002). Uluslararası İletişim Haber Ajansları ve A.A. İstanbul: Der Yayınevi.
• Hohenberg, J. (1978). The Professional Journalist: A Guide To The Practices and Principles Of The News Media. New York: Holt, Rinehart and Winston.
• İhlas Haber Ajansı. 22-31 Mayıs 2021. Erişim Tarihi: https://www.iha.com.tr/.
• İlhan, E. (2009). Türk Spor Medyasında Etik Değerler; Spor Yazarlarının Görüşleri. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• İnuğur, N. (1992). Türk Basın Tarihi. İstanbul: Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Yayınları.
• Johnston, J. ve Forde, P. (2009). “Not Wrong For Long: The Role and Penetration Of News Wire Agencies in The 24/7 News Landscape”. Global Media Journal, 3 (2), 1-16.
• Kaya, A. Y. (2001). Türkiye’de Spor Basınının Haber Dili: Futbol Haberlerinde Sözcük Seçimi Üzerine Bir İçerik Çözümlemesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Kaya, Z. (2018). Yeni Medyaya Geçiş Sürecinde Ajans Haberlerinin Yapısal Dönüşümü (Anadolu Ajansı Örneğiyle). Doktora Tezi. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Kazaz, M. (2007). Televizyon Spor Haberlerinin Yapısal Çözümlemesi ve Dil Kullanımı. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Kıvanç, H. (2002). Kupaların Kupası Dünya Kupası, 1930’dan 2002’ye. İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları.
• Koçak, A. ve Arun, Ö. (2006). “İçerik Analizi Çalışmalarında Örneklem Sorunu”. Selçuk İletişim, 4 (3), 21-28.
• Özsoy, P. (2009). “Futbol ve Medya: Hedef Kitleden Kaynağa Dönütler”. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (4), 21-43.
• Özsoy, S. (2007). Kamuoyunun Spor Medyasından Beklentilerinin Nitel Ve Nicel Yönden Değerlendirilmesi, Yayımlanmamış Doktora Tezi. Bolu: Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Paterson, C. (2007). “International News on the Internet: Why More is Less”. The International Journal of Communication Ethics, 4 (1), 57-66.
• Savaş, İ. (1997). Spor Genel Kültürü. İstanbul: İnkılâp Kitabevi.
• Schneider, W. ve Raue, P. J. (2000). Gazetecinin El Rehberi. I. Aygün (Çev). Ankara: Konrad Adenauer Vakfı.
• Seyhan, P. (2012). “İlk Spor Yazarlarımızdan Selim Sırrı Tarcan ve Yeni Muhit Dergisindeki Yazılarından Örnekler”. Global Medial Journal, 3 (5), 129-141.
• Simon, J. L. ve Burstein, P. (1985). Basic Research Methods in Social Sciences. New York: Random House.
• Şahin, M. (2012). Ajans Gazeteciliği ve Haber Ajansları. Ankara: Pelikan Kitapçılık.
• Şahin, M. (2013). “Ajans Gazeteciliği ve Medya Sektöründe Haber Ajanslarının Etkinliği”. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, (37), 196-210.
• Temiztürk, H. (2002). “Türk Spor Basınının Etik ve Teknik Sorunları”. İletişim Fakültesi Dergisi, 13, 269-289. Topuz, H. (2003). II. Mahmut’tan Holdinglere Türk Basın Tarihi. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Tükenmez, M. (2003). Medya ve Spor. İstanbul: Etikus Yayınları.
• Uzun, R. (2001). Türkiye’de Spor Basını 1980-2000, Yayımlanmamış Doktora Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Uzun, R. (2004). “Türkiye’de Spor Basınının Etik Anlayışı”. Gazi Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 19, 1-20.
• Yetim, A. (2005). Sosyoloji ve Spor. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
• Yıldırım, B. (2015), İçerik Çözümlemesi Yönteminin Tarihsel Gelişimi Uygulama Alanları ve Aşamaları, İletişim Araştırmalarında Yöntemler: Uygulama ve Örneklerle, (Editör: Besim Yıldırım), Literatürk Akademia, Konya, 105-155.