Kassandra Damgası ve Dünyanın Sonundayız Eserlerinde Kıyamet Temsilleri

Yıl 2023, Sayı: 34, 253 - 272, 21.10.2023

Ülfet Dağ

https://doi.org/10.15182/diclesosbed.1310615

Öz

Kassandra Damgası ve Dünyanın Sonundayız eserlerini apokaliptik bağlamda karşılaştırmalı bir şekilde ele aldığımız bu çalışmada iki ana tema odak noktasıdır. İlkin teorik ve kavramsal olarak kıyametin anlamları ve edebiyat tarihi içindeki yeri konumlandırılmıştır. İkincil olarak kıyamete dair çağdaş söylemlerin söz konusu eserlerden hareketle metinsel örneklenmesi ve analizi yapılmıştır. Kassandra Damgası ve Dünyanın Sonundayız eserlerindeki kıyamet düşüncesinin izleri sürülmüş ve kıyamet düşüncesinin evrimi değerlendirilmiştir. Bu noktada kıyamet, yıkımın farklı dayanakları üzerinden hareketle dünyanın sona gidişini işaret eder. İki eserde kıyamet dair görünümler düzen krizi ve şiddetten hareketle ele alınmıştır. Her iki dünyada da düzenin bozulması, doğa ve sosyal yapının çökmesiyle isyanın başlaması söz konusudur. Bu kurgusal şiddetle, ayaklanma, devrim ve terörizmden oluşan bir dünya algısı yansıtılmaktadır. Böylelikle düzenin kırılganlığı ve çöküşü tasvir edilmektedir. İki eserdeki kıyamet kurgusunda düzen krizi olağanüstü bir durumu yaratırken insanların özgürlüğünün kalıcı olarak askıya alınması, egemen bir gücün ortaya çıkması ve bu gücün düzeni yeniden sağlamak için her türlü eylemi mübah görmesi işlenmektedir. Demokrasi yerine diktatörlük, özgür birey yerine konformist birey, hukuk yerine yargısız infazın yerini alan normlar silsilesinin oluşturduğu sona giden bir Dünya kurgulanmıştır.

Anahtar Kelimeler

kıyamet, ekoloji, savaş, iktidar mücadelesi

Kaynakça

• Agnese, E. (2014). Post-apocalypse now: landscape and environmental values ın the road and the walking dead, Geographia Polonica, 87 (3), 327-341.
• Arseven, T. (2012). Kassandra Damgası’nda kronotop kavramı, Erdem, 63, 47-62.
• Aytmatov, C. (2021). Kassandra Damgası. (Çev. F. Arıkan ve S. Arıkan). Ketebe Yayınları. Baudou, J. (2005). Bilim-kurgu. Dost Kitabevi.
• Berger, J. (2000). Twentieth-century apocalypse: forecasts and aftermaths. Twentieth Century Literature, 46 (4), 387-395.
• Bıyık, M. (2007). Hıristiyan eskatolojisinde dünyanın sonu kehanetleri, Marife, 2, 163-187.
• Bultmann, R. (2013). Mitolojik eskatolojinin yorumu. C. Batuk & E. Kuşçu (Der.). Rudolf Bultmann: mitoloji ve hermenötik sorunu, (ss. 175-185) Eski Yeni Yayınları.
• Chakraborty, S., Rajgaria, N., Sinha, N. & Rehana, S. (2014). Apocalyptic literature, Journal of Research for Ug and PG Students, 6, 48-53.
• Collins, J. J. (1984). The apocalyptic imagination: an introduction to the jewish matrix of christianity. Crossroad New York.
• Cook, S. L. (2003). The apocalyptic literature. Abingdon Press.
• Doyle, B.(2015). The postapocalyptic imagination, Thesis Eleven, 131(1), 99–113.
• Erhat, A. (2002). Mitoloji sözlüğü. Remzi Kitabevi.
• Gibson, J. D. (2020). Stories we tell about the end of the world: (post)apocalyptic climate fiction working towards climate justice, Paradoxa, 31, 205-230.
• İmamoğlu, A. (2019). Apokaliptik modernizm, bilimkurgu ve mekânın sonu, Molesto Edebiyat Araştırmaları Dergisi, 2 (1), 12-34.
• Jabarouti, R.. & Hardev, J. S. (2014). The chrysalides, utopian transformation of the post-apocalypse, International Journal of English and Education, 3 (3), 444-454.
• Jameson, F. (2005). Archaeologies of the future-the desire called utopia and other science fictions. Verso.
• Jennings, H. (2019) Anthropocene storytelling: extinction, d/evolution, and posthuman ethics in Lidia Yuknavitch’s The Book of Joan, Lit: Literature Interpretation Theory, 30 (3), 191-210.
• Kermode, F. (2000). The sense of an ending- studies in the theory of fiction. Oxford University Press.
• Korkmaz, R. (1999). Cengiz Aytmatov'un romanlarında kaostan düzene ev/anne ve çevre/dünya izleği, Bilig, 9, 53-63.
• Linsley, B. (2019). A sense of unending: apocalypse and post-apocalypse in novels of late capitalism. (Scholarworks Arkansas, Ph. D.). University of Arkansas.
• Sağıroğlu, R. (2016). A compact embodiment of pluralities and denial of origins: Atwood’s The Year of The Flood, European Journal of Multidisciplinary Studies, 1 (3), 141-146.
• Sartain, A. J. (2013). Interview with Lidia Yuknavitch, An American Book Review, 34 (3), 15.
• Skult, P. (2015) The role of place in the post-apocalypse: contrasting The Road and World War Z, Studia Neophilologica, 87(1), 104-115.
• Smith, C. J. (2007). What disappears and what remains: representations of social fluidity in the post-apocalypse. (North Carolina State University Portal, Master). North Carolina State University.
• Tanaka, M. (2014). Apocalypse in contemporary japanese science fiction. Palgrave Macmillan.
• Tate, A. (2017). Apocalyptic fiction. Bloomsbury Academic.
• Tural, S. K. (1998). Atatürk kültür merkezi başkanı sayın Prof. Dr. Sadık Kemal Tural’ın açış ve berat takdim töreni konuşması. Doğumunun 70. Yıl Dönümünde Cengiz Aytmatov Uluslararası Bilgi Şöleni Bildirileri. Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları.
• Yuknavitch, L. (2013). Allegories of violence: tracing the writings of war in late twentieth-century fiction. Routledge.
• Yuknavitch, L. (2018). Dünyanın sonundayız. (Çev. T. Er). Çınar Yayınları.
• Zimbaro, V. P. (1996). Encyclopedia of apocalyptic literature. ABC Clio.