FRANCE'S DIPLOMATIC APPROACH IN THE GREAT POWERS ARE BEFORE THE BALKAN WAR

Yıl 2024, Sayı: 36, 352 - 376, 04.07.2024

Fatma Uygur

https://doi.org/10.15182/diclesosbed.1450672

Öz

The movements similar to liberalism/nationalism dominating the 19th century started to have a negative impact on the multi-ethnic Ottoman Empire albeit belatedly. Especially, the freedom-based rebellions in the Balkans took on a new phase with the 1877-1878 Ottoman-Russian War. The overlapping or conflicting interests of the Great Powers, namely Russia and Austria, in the region became a significant factor in the fate of the Balkan peoples. Trying to ally even seemingly passive England in the chaotic environment of 1912, France pursued a policy of restraining Russia in the Balkans.
On the other hand, while dealing with various troubles internally and externally, the Ottoman Empire aimed to maintain a balance policy on the international stage in order to survive. The Balkan rebellions incited and concocted from outside, which were initially an internal matter of the Ottoman state, turned into an international issue, with the Great Powers entering into competition and power struggle in the name of European harmony. They vigorously, continuously, and sometimes secretly pursued diplomacy as one of the most important tools of this struggle. While debating on maintaining the status quo in the event of a possible war in the Balkans, they decided to adopt a rigid stance on compelling the Ottoman Empire to implement reforms in the region.
In this study, the diplomatic activities conducted by the Great Powers, especially France, before the Balkan Wars were evaluated according to French diplomatic documents, and the contemporary French press was also included in the study.

Anahtar Kelimeler

Balkans, European concert, Status quo, France

BALKAN HARBİ ÖNCESİNDE BÜYÜK GÜÇLER ARENASINDA FRANSA’NIN DİPLOMATİK YAKLAŞIMI

Öz

XIX. yüzyıla hâkim olan liberalizm/ulusçuluk benzeri akımlar çok uluslu Osmanlı Devleti üzerinde geç de olsa olumsuz etki yapmaya başlamıştır. Özellikle Balkanlarda baş gösteren özgürlükçü isyanlar 1877-1878 Osmanlı-Rus savaşıyla yeni bir safhaya geçmiştir. Büyük güçlerden Rusya ve Avusturya’nın bölgede örtüşen veya çatışan menfaatleri Balkan halklarının kaderi üzerinde başlı başına önemli bir faktör olmuştur. 1912’de kaotik bir ortamda pasif gibi görünen İngiltere’yi de yanına almaya çalışan Fransa Balkanlarda adeta Rusya’yı frenleme politikası uygulamıştır.
Öte yandan içerde ve dışarda birtakım gailelerle uğraşan Osmanlı Devleti ayakta kalmak için ciddi çabalarken uluslararası zeminde bir “denge politikası” yürütmeyi hedeflemiştir. Dışardan kışkırtılan ve kotarılan Balkan isyanları Osmanlı devletinin bir iç meselesiyken uluslararası bir hale dönüştüren “Büyük Güçler” “Avrupa uyumu” adına rekabet ve güç mücadelesine girmişlerdir. Bu mücadelenin en önemli araçlarından diplomasiyi kendi aralarında hararetle, kesintisiz ve bazen de gizlice sürdürmüşlerdir. Balkanlarda olası savaş durumunda “statükoyu” koruma tartışması yaparlarken Osmanlıya bölgede reform yaptırma konusunda katı bir tutum izleme kararı almışlardır.
Bu çalışmada, başta Fransa olmak üzere büyük güçlerin Balkan Savaşları öncesinde yürüttükleri diplomatik faaliyetler Fransız diplomatik belgelerine göre değerlendirilmiştir ve dönemin Fransız matbuatı da çalışmaya dâhil edilmiştir

Anahtar Kelimeler

Balkanlar, Avrupa Uyumu, Statüko, Fransa

Kaynakça

• KAYNAKÇA Arşiv Belgeleri Ministère des affaires étrangères, Affaires d'Orient: affaires de Crète, conflit gréco-turc: situation de l'Empire ottoman: février - mai 1897, Paris: İmprimérie Nationale, MDCCC XCVIII.
• Ministère des affaires étrangères, Documents Diplomatiques, Les Affaires balkaniques 1912-1914: De janvier 1912 à l'armistice de Tchataldja (3 décembre 1912), Paris: Tome I, İmprimerie Nationale, MDCCCCXXII. Telif Eserler Allain, J. (1976). Agadir 1911: Une crise impérialiste en Europe pour la conquête du Maroc, Université de Paris I Panthéon-Sorbonne.
• Akyüz, Y.(1988). Türk Kurtuluş Savaşı ve Fransız Kamuoyu 1919-1922. Türk Tarih Kurumu.
• Armaoğlu, F.(2010). 19. Yüzyıl Siyasî Tarihi (1789-1914). Alkım Yayınevi.
• Authman, A. (1996). La Banque Impériale Ottomane. Paris.
• Baykal, B.S. (1988). “100. Yıldönümü Münasebetiyle Berlin Kongresi Hakkında Bazı Düşünceler.” Belleten, Cilt 52, Sayı 202.
• Bayur, Y. H. (1995). Türkiye Devletinin Dış Siyasası. Türk Tarih Kurumu.
• Cevdet Paşa, A. (2018). Târîh-i Cevdet. (Haz. Mehmet İpşirli), Türk Tarih Kurumu.
• Coloctronis, V. (1919). La Macédoine et l'hellénisme: étude historique et ethnologique, Paris Berger-Levrault.
• D'Estailleur, P.(1913). Les Balkans en flammes La Bulgarie traquée, Imprimérie de J. Mersch.
• Driault, E.(1921). La Question d'Orient depuis Ses Origines Jusqu'à la Paix de Sèvres (1920). Librairie Félix Alcan.
• Durgun, B. (2018). Balkan Harbi’nde Osmanlı Ordusu’nun Ulaştırma Faaliyetleri 1912-1913, İş Bankası Yayınları.
• Fischer, F. (1970). Les Buts de guerre de l’Allemagne impériale (1914-1918). (Traduction: Geneviève Migeon et Henri Thiès), Éditions de Trévise.
• İlgürel, M. (2001). “İstimâlet”, TDV Türk İslam Ansiklopedisi, Cilt 23, 362-363.
• İnalcık, H. (1997). “Türk Diplomasi Tarihinin Sorunları”. (Yay. Haz. İsmail Soysal), Çağdaş Türk Diplomasisi: 200 Yıllık Süreç, Türk Tarih Kurumu, 1997.
• Jelavic, B. (2009). Balkan Tarihi 20. Yüzyıl 2009, Küre yayınları.
• Kansu, A. (2009). 1908 Devrimi. (Çev. Ayda Erbal). İletişim Yayınları.
• Karatay, O. (2006). “Karadağ’ın Bağımsızlık Mücadelesi”, Balkanlar El Kitabı, (Der: Osman Karatay-Bilgehan A. Gökdağ,) Cilt I, KaraM & Vadi.
• Karpat, H. Kemal (2021). Balkanlar’da Osmanlı Mirası ve Milliyetçilik. Timaş Yayınları.
• Kurat, N. A.(2010). Rusya Tarihi Başlangıçtan 1917’e Kadar. Türk Tarih Kurumu.
• Kolakovic, A. (2012). “French İntellectuals and The French Policy Change in The Balkans (1912–1913) Fransız Aydınları Balkanlardaki Fransız Siyasetinde Değişim (1912-1913)”, Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi / Journal of Turkish World Studies, XII/2, 199-212.
• McNeill, W. H. (2021). Dünya Tarihi. (Çev. Alâeddin Şenel), İmge Kitabevi.
• Ortaylı, İ. (2011). İmparatorluğun En Uzun Yüzyılı. Timaş Yayınları.
• Roberts, J. M. (2020). Avrupa Tarihi. (Çev: Fethi Aytuna), İnkılâp Yayınevi.
• Uygur, F. (2022). Osmanlı-Fransız İlişkilerinde Rol Oynayan Diplomatlar Kont Emile Desages’ın Elçilik Raporları 1824-1840. Nobel Yayınları.
• Uygur, F. (2023). Fransız Diplomatik Belgelerinde Balkanlar 1912-1913. Hiperyayın.
• Zola, É. (1901). L'Affaire Dreyfus: la vérité en marche. Bibliothèque Charpentier.
• Dergiler Bulletin quotidien de Presse Étrangère, 5 Septembre 1919.
• L’Eclair, 1920.
• L'Ouest-Éclair: journal quotidien d'informations, politique, littéraire, commercial, 06 Mai 1929.
• Journal des débats politiques et littéraires, 1912.
• Journal officiel de la République française. (1938) Débats parlementaires, Chambre des députés: compte rendu in-extenso, Impr. du Journal officiel, 30 Mai 1918.
• Le Figaro, 1939.
• Revue d'histoire moderne, Paris, Les Editions Rieder, 1931.
• Elektronik Kaynaklar La Banque impériale ottomane https://books.openedition.org/igpde/4778 (01.08.2023).
• Noradunkyan, https://fr.wikipedia.org/wiki/Gabriel_Noradounghian (02. 03. 2023).