Multipl Sklerozda Ölüm Nedenleri

Yıl 2022, Cilt: 49 Sayı: 1, 243 - 248, 11.03.2022

Sedat Şen Murat Terzi

https://doi.org/10.5798/dicletip.1086420

Öz

Giriş:Multipl Skleroz (MS) genç erişkinleri ve kadınları daha fazla etkileyen santral sinir sisteminin kronik hastalığıdır. Ölümcül bir hastalık olarak görülmemekle birlikte, gelişen tedavi seçeneklerine rağmen daha erken mortalite ile ilişkilidir.
Yöntemler: Ocak 2001 ile ocak 2021 tarihleri arasında klinik kesin MS tanısı konulan, takibi yapılan hastalar çalışmaya dahil edildi. Veriler İmed veri tabanından elde edildi. Mortalite gelişen ve gelişmeyen hastalar karşılaştırıldı. Hastaların yaş, cinsiyet, yaş, hastalık başlangıç şekli, hastalık süresi, MS subtipi, toplam atak sayısı, son EDSS değeri, immünmodülatör tedavi durumları, komorbid hastalıkları ve mortalite nedenleri kaydedildi.
Bulgular: Çalışmaya 2456 hasta dahil edildi. 20 yıllık takip sonucunda 26 hastada mortalite geliştiği tespit edildi. Mortalite gelişen hastaların kadın/erkek oranı 3.33’dü. Mortalite gelişmeyen hastaların ortalama yaşı 41.97±12.02, mortalite gelişen hastaların yaş ortalaması 48.57±9.91 olarak bulundu. Hastalık süresi mortalite gelişmeyen hastalarda 8.16±7.50 mortalite gelişen hastalarda 16.37±6.83 olarak bulundu. Hastalık subtipine göre değerlendirme yapıldığında mortalite gelişmeyen hastaların 1980’i (%81.5) relapsingremitting, mortalite gelişen hastalarda 13 (%50.0) RRMS hastası idi. Son EDSS değerleri ortalaması; mortalite gelişmeyen hastalarda 1.89±1.07, mortalite gelişen hastalarda 5.86±2.23 olarak bulundu. En sık mortalite nedeni %38.5 pnömoni idi. Bunu miyokard enfarktüsü, sepsis ve malignite izlemekteydi.Mortalite gelişimini etkileyen faktörler yüksek yaş, uzun hastalık süresi, progresif hastalık tipine sahip olmak ve yüksek EDSS değeri idi.
Sonuç: Mortaliteye en sık sebep olan durum enfeksiyon tablolarıdır. İleri yaş, uzun hastalık süresi, progresif hastalık tipi ve yüksek EDSS seviyesi mortalitenin en fazla ilişkili olduğu durumlardır.

Anahtar Kelimeler

Multipl skleroz, mortalite, özürlülük, enfeksiyon.

Kaynakça

• 1.Noseworthy JH, Lucchinetti C, Rodriguez M,Weinshenker BG. Multiplesclerosis. N Engl J Med.2000; 343: 938–52.
• 2.Bronnum-Hansen H, Koch-Henriksen N, StenagerE.Trends in survival and cause of death in Danishpatients with multiple sclerosis. Brain 2004; 127:844–50.
• 3.Compston A, Coles A. Multiple sclerosis. Lancet2008; 372: 1502–17.
• 4.Grytten TN, Lie SA, Aarseth JH, Nyland H, MyhrKM. Survival and cause of death in multiplesclerosis: results from a 50-year follow-up inWestern Norway. MultScler. 2008; 14: 1191–8.