Tip 1 Diyabetes Mellitus’lu Çocuklarda Metabolik Kontrol Durumu ve Komplikasyonların Fetuin A ile İlişkisi

Yıl 2023, Cilt: 50 Sayı: 1, 81 - 88, 19.03.2023

Şervan Özalkak Semra Çetinkaya Erdal Kurnaz Elvan Bayramoğlu Gülin Karacan Küçükali Gülşah Demirci Hasan Serdar Öztürk Şenay Savaş Erdeve Zehra Aycan

https://doi.org/10.5798/dicletip.1267174

Öz

Giriş: Tip 1 diyabetes mellitus (T1D); mikro ve makrovaskuler komplikasyonlara neden olabilen kronik bir hastalıktır. Hepatositlerde sentezlenen Fetuin A, vasküler hastalıkların bir belirtecidir. Bu glikoproteinin üretimi hiperlipidemi ve hiperglisemi ile artar. Çalışmamızda T1D’li çocuk ve adolesanlarda Fetuin A düzeyini etkileyen faktörler ile metabolik durum ve komplikasyonlar ile ilişkisini belirlemeyi amaçladık.
Yöntemler: Çalışmamıza en az 3 yıllık T1D tanılı çocuklar ile yaş ve cinsiyet benzer sağlıklılar dahil edildi. Olgular son bir yıllık HbA1c düzeylerine göre metabolik kontrol olarak, alt gruplara ayrılarak, sağlıklı kontrollerle karşılaştırmalı, istatistiksel analizler yapıldı.
Bulgular: Çalışma T1D’li 74 (37’si kız) ve 37 sağlıklı kontrol (19’u kız) 111 kişiden oluşuyordu. T1D’li olguların yaşları ortalama 15,03±3,03 yıl, sağlıklı kontrol grubunun ise 14,58 ± 2,72 yıldı. Hasta ve kontrol grubu arasında cinsiyet, VKİ, boy SDS, vücut ağırlığı SDS ve puberte evreleri açısından istatistiksel olarak benzerdi (p>0.05). Tip 1 diyabetli olguların Fetuin A düzeyleri sağlıklı kontrol grubundan önemli derecede yüksekti (p<0,001). İyi, orta ve kötü metebolik kontrollü T1D alt grupları arasında Fetuin A düzeyleri açısından istatistiksel fark saptanmadı(p>0,05). Ancak metebolik kontrole göre oluşturulan üç grubun ayrı ayrı olarak Fetuin A ortalamaları kontrol grubunun Fetuin A ortalamalarından istatistiksel olarak daha yüksekti (p<0,001). Komplikasyonu olan ve olmayan T1D’li hastaların Fetuin A düzeyleri arasında anlamlı fark yoktu (p>0,05). T1D’li olgular fazla kilolu olan ve olmayan olguların Fetuin A düzeyleri arasında anlamlı fark bulunmadı ( p=0,422). Dislipidemi/hepatosteatoz durumuna göre T1D’liler karşılaştırıldığında Fetuin-A düzeyleri arasında anlamlı fark saptanmadı (p>0,05).
Tartışma ve Sonuç: T1D’li hastaların Fetuin A düzeyleri sağlıklı kontrol grubunun anlamlı olarak daha yüksek ( p<0,001) iken metebolik kontrole göre oluşturulan gruplarının Fetuin A düzeyleri istatistiksel olarak farklı değildi (p>0,05). Sonuç olarak; literatürde T1D’li çocuklarda Fetuin A ile ilgili makale sayısı azdır. T1D’li çocuklarda Fetuin A ile kötü kontrol ve komplikasyonların ilişkisini değerlendirmek için daha fazla çalışma yapılmasına ihtiyaç vardır.

Anahtar Kelimeler

Tip 1 Diyabet, fetuin A, metabolik kontrol

Kaynakça

• 1. Aras B, Akın A, Yıldırım R, Unal E, Haspolat YK. Tip 1 Diyabetes Mellituslu Çocuklarda Tanı Anındaki Klinik ve Laboratuvar Bulgularının Değerlendirilmesi. Dicle Tıp Dergisi (2019);46: 11:7.
• 2. Bacha F, Klinepeter Bartz S. Insulin resistance, role of metformin and other non-insulin therapies in pediatric type 1 diabetes. Pediatr Diabetes 2016;17:545-58.
• 3. Mori K, Emoto M, Inaba M. Fetuin-A and the cardiovascular system. Adv Clin Chem. 2012;56:175-95.
• 4. Mathews ST, Rakhade S, Zhou X, et al. Fetuin-null mice are protected against obesity and insulin resistance associated with aging. Biochem Biophys Res Commun 2006;350:437- 43.