Kahramanmaraş Depremleri Sonrasında İnternet Sitelerinde Yayınlanan Çocuklarla İlgili Haberlerin Analizi

Yıl 2024, Cilt: 4 Sayı: 1, 33 - 47, 20.11.2024

Hüseyin Arslan , Ender Durualp

Öz

Türkiye’de 6 Şubat 2023 tarihinde yaşanan Kahramanmaraş merkezli depremlerden birçok kişi olumsuz etkilenmiştir. Depremden sonra Türkiye’deki tüm medya, rutin yayın akışlarını durdurmuş ve depremle ilgili haberler yapmıştır. Depremle ilgili yapılan haberlerde kamuoyunun dikkatini çeken bir nokta, çocukların haberleştirilmesinde özensiz davranılması olmuştur. Bu araştırmada, Kahramanmaraş depremleri sonrasında internet sitelerinde yayınlanan çocuklarla ilgili haberlerin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma, nitel araştırma modelindedir. Çalışmada nitel araştırma desenlerinden doküman analizi yöntemi kullanılmıştır. Google News aracılığı ile elde edilen 160 haber, içerik analizi yöntemiyle değerlendirilmiştir. Analiz sonucunda, en fazla kayıp/refakatsiz çocuklarla ilgili haberin yapıldığı belirlenmiştir. Kahramanmaraş depremleri sonrasında çocuklarla ilgili yapılan haberlerde, çocuk haklarına yönelik ihlallerin olduğu ve çocukların olumsuz temalarla sunulduğu görülmüştür. Haberlerde açık bir şekilde çocukların kişisel bilgilerinin (ismi, yaşı, görseli, bulundukları çevreye dair bilgi, vb.) kullanılmaması gerektiği ve çocukları ilgilendiren haberlerde açık olarak ortaya konan tüm gazetecilik ilke ve kuralların uygulanması önerilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Deprem, Haber, Çocuk, Çocuk hakları, İhlal

Kaynakça

• Anderson, C. L., Becher, H ve Winkler, V. (2016). Tobacco control progress in low- and middle-income countries in comparison to high income countries. International journal of environmental research and public health, 13(10), 1039.
• Cant, R. L., Harries, M. ve Chamarette, C. (2022). Using a public health approach to prevent child sexual abuse by targeting those at risk of harming children. International journal on child maltreatment: research, policy and practice, 5(4), 573-592.
• Chasan-Taber, L. ve Tabachnick, J. (1999). Evaluation of a child sexual abuse prevention program. Sexual abuse: A journal of research and treatment, 11, 279-292.
• Christodoulaki, M. ve Fragopoulou, P. (2010). SafeLine: Reporting illegal internet content. Information Management & Computer Security, 18(1), 54–65.
• Elliott, S. A., Goodman, K. L., Bardwell, E. S. ve Mullin, T. M. (2022). Reactions to the disclosure of intrafamilial childhood sexual abuse: Findings from the National Sexual Assault Online Hotline. Child Abuse & Neglect, 127, 105567.
• Erens, B., Otgaar, H., Patihis, L. ve De Ruiter, C. (2020). Beliefs about children’s memory and child investigative interviewing practices: A survey in Dutch child protection professionals from ‘Safe Home’. Frontiers in Psychology, 11, 2465.
• Frentzen, E., Reisacher, D., Brähler, E., Rassenhofer, M., Fegert, J. M. ve Witt, A. (2022). The predictors of awareness of sexual abuse and sexual violence in the media and the influence on actions of the individuals. Frontiers in Psychiatry, 12, 789144.
• Hailes, H. P., Yu, R., Danese, A. ve Fazel, S. (2019). Long-term outcomes of childhood sexual abuse: An umbrella review. The Lancet Psychiatry, 6(10), 830–839.
• Horn, J. V., Eisenberg, M., Nicholls, C. M., Mulder, J., Webster, S., Paskell, C., Brown, A., Stam, J., Kerr, J. ve Jago, N. (2015). Stop it now! A pilot study into the limits and benefits of a free helpline preventing child sexual abuse. Journal of Child Sexual Abuse, 24(8), 853–872.
• Krug, E. G., Mercy, J. A., Dahlberg, L. L. ve Zwi, A. B. (2002). The orld report on violence and health. The Lancet, 360(9339), 1083–1088.
• Lencucha, R. ve Neupane, S. (2022). The use, misuse and overuse of the ‘low-income and middle-income countries’ category. BMJ global health, 7(6), e009067
• Marsh, M., Purdin, S. ve Navani, S. (2006). Addressing sexual violence in humanitarian emergencies. Global Public Health, 1(2), 133–146.
• McKibbin, G. ve Humphreys, (2020). Future directions in child sexual abuse prevention: An Australian perspective. Child abuse & neglect, 105, 104422.
• O’Brien, M. D. ve Webster, S. D. (2007). The construction and preliminary validation of the Internet Behaviours and Attitudes Questionnaire (IBAQ). Sexual Abuse, 19(3), 237–256.
• O’Neill, B. (2013a). Internet Hotlines. A Reporting Solution for Internet Safety? In B. O’Neill, S. Elisabeth ve M. Sharon (Eds.), Towards a better internet for children: Policy pillars, players and paradoxes (pp. 39–56). University of Gothenburg.
• O’Neill, B. (2013b). The Changing Role of the Media Regulator. In B. O’Neill, S. Elisabeth ve M. Sharon (Eds.), Towards a better internet for children: Policy pillars, players and paradoxes (pp. 133–152). University of Gothenburg.
• O’Neill, B., Staksrud, E. ve Mclaughlin, S. (Eds.). (2013). Introduction. In Towards a better internet for children: Policy pillars, players and paradoxes (pp. 23–38). Nordicom, University of Gothenburg.
• Pearce, J. J. (2014). ‘What’s Going On’to Safeguard Children and Young People from Child Sexual Exploitation: A Review of Local Safeguarding Children Boards’ Work to Protect Children from Sexual Exploitation. Child Abuse Review, 23(3), 159–170.
• Purvis, M. ve Joyce, A. (2005). Child sexual abuse is a global public health problem: where is Australia?. Psychiatry, Psychology and Law, 12(2), 334-344.
• Radford, L., Allnock, D. ve Hynes, P. (2015). Preventing and responding to child sexual abuse and exploitation: Evidence review. Child Protection Section Programme Division UNICEF Headquarters.
• Riggio, E. ve Hecht, E. M. (2016). Power, Impunity and Anonymity. Understanding the Forces Driving the Demand for Sexual Exploitation of Children. Bangkok: ECPAT International.
• Rumble, L., Febrianto, R. F., Larasati, M. N., Hamilton, C., Mathews, B. ve Dunne, M. P. (2020). Childhood sexual violence in Indonesia: A systematic review. Trauma, Violence ve Abuse, 21(2), 284–299.
• Russell, D., Higgins, D. ve Posso, A. (2020). Preventing child sexual abuse: A systematic review of interventions and their efficacy in developing countries. Child Abuse & Neglect, 102, 104395.
• Sutton, D. (2004). Position paper on child pornography and Internet-related sexual exploitation of Children. Save The Children. https:// popcenter.asu.edu/ sites/ default/files/problems/child_pornography/PDFs/Sutton&Jones_2004.pdf
• Young, S. M., Pruett, J. A. ve Colvin, M. L. (2018). Comparing help-seeking behavior of male and female survivors of sexual assault: A content analysis of a hotline. Sexual Abuse, 30(4), 454–474.