Islamic Legal Maxims (al-QawƗ‘id al-Fiqhiyyah) in Sarakhsi’s al-Mabsnjt with Special Reference to the Penal Law

Yıl 2013, Cilt: 49 Sayı: 2, 155 - 170, 01.06.2013

Necmettin Kızılkaya

Öz

Islamic legal maxims have been used in the basic sources of Islamic jurisprudence (furnj‘ literature). Although main sources of Islamic law are the Qur’Ɨn and the Sunnah, the use of al-qawƗ‘id al-fiqhiyyah is also significant. Learned scholars of different schools of Islamic law, have used al-qawƗ‘id al-fiqhiyyah in their legal opinions, rulings, and judicial interpretations. This makes furnj‘literature particularly significant for the development of the science of jurisprudence. In his monumental work ‘al-Mabsnjt’, Sarakhsi has given importance to the use of al-qawƗ‘id al-fiqhiyyah in his juristic analyses of the primary sources and differences of legal opinions

Anahtar Kelimeler

Islamic legal maxims, Sarakhsi, al-Mabsnjt

SERAHSÎ’NİN EL-MEBSUT İSİMLİ ESERİNDEKİ CEZA BAHİSLERİNE HÂKİM OLAN FIKHÎ KAİDELER*1

Öz

İslam ceza hukukuna hâkim olan kaideleri incelemeyi amaçlayan bu çalışmada, V/XI. yüzyıl Hanefî âlimlerinden Serahsî’nin (483/1090) elMebsut isimli eseri esas alınacaktır. el-Mebsut çerçevesinde, ceza bahislerinde incelenen konulara hakim olan küllî kaideler tespit edilerek fıkhî kaidelerin işlevi ortaya konmaya çalışılacaktır. Bu nedenle, İslamceza hukukunun dayanmış olduğu üst ilkeler ve ceza hukukunun genel özellikleri çok geniş bir alanı teşkil ettiğinden bu çalışmanın dışındabırakılacaktır. Buna bağlı olarak cezalandırmada aranan kanunîlik, şahsîlik, adalet ve hakkaniyet, suç-ceza dengesi ve genellik gibi ilkeleri doğrudan detaylı bir şekilde incelenmeyecek; kaideler ile ilişkileri oranında bunlara işaret edilecektir

Anahtar Kelimeler

Fıkhî Kaideler, Serahsî, el-Mebsut