THE PROPHET MUHAMMAD’S FOREIGN RELATIONS STRATEGY

Yıl 2019, Cilt: 55 Sayı: 4, 975 - 1009, 15.12.2019

Nizamettin Çelik

Öz

    People have established a number of political systems, and there has always been a relationship and interaction between them since they succeeded in becoming a society. However, it is seen that some international actors pursue secret ambitions by pursuing a tactical policy instead of a clean and decent foreign policy strategy and do not follow a principled and stable foreign policy strategy. Today, as in the past, the political and economic crises on a global scale are due to the fact that states that do not follow a principled foreign policy strategy shape the world.

    The external relations strategy of the Prophet Muhammad was purely Qur’anic because he was the living example of the Qur’an. His strategy was to purify people from bad morals and give them a humane identity. What we draw attention to with this study is that his foreign relations are the main pillars and role models for a stable, secure and principled foreign policy strategy. In accordance with this universal and trust-based foreign policy strategy, he invited the heads of state to these universal principles with his message in the letters of invitation to Islam.

Anahtar Kelimeler

The Prophet Muhammad, Foreign Relations, Relations, Strategy, Iman

HZ. PEYGAMBER’İN (S.A.S.) DIȘ İLİȘKİLER STRATEJİSİ

Öz

    İnsanlar, toplum olmayı başardıkları zamanlardan beri birtakım siyasal sistemler kurmuş; bu sistemler arasında bir ilişki ve etkileşim hep olmuştur. Ne var ki kimi uluslararası aktörlerin temiz ve nezih bir dış siyaset stratejisi yerine taktiksel bir politika izleyerek gizli emeller peşinde koştukları, ilkeli ve istikrarlı bir dış siyaset stratejisi izlemedikleri görülmektedir. Geçmişte olduğu gibi günümüzde de küresel ölçekte yaşanan siyasî ve ekonomik krizler; ilkeli bir dış siyaset stratejisi izlemeyen devletlerin dünyaya yön vermesinden kaynaklanmaktadır. 

 Hz. Peygamber’in (s.a.s.) dış ilişkiler stratejisi bütünüyle Kur‘ân eksenlidir; çünkü o, Kur‘ân’ın canlı yaşam halidir. Onun stratejisi, insanları kötü ahlâkî davranışlardan arındırmak ve insani bir kimlik kazandırmak şeklindedir. Bu çalışmayla dikkat çektiğimiz husus, Hz. Peygamber’in (s.a.s.) dış ilişkilerinin istikrarlı, güvenli ve ilkeli bir dış siyaset stratejisi için temel dayanak ve rol-model olduğudur. Evrensel ve güven temelli bu dış siyaset stratejisi gereğince Hz. Peygamber (s.a.s.), İslâm’a davet mektuplarında ( أَسْلِمْ تَسْلَمْ ) “Müslüman ol ki dünya ve âhirette selamette olasın” mesajıyla  devlet başkanlarını bu evrensel ilkelere davet etmiştir.

Anahtar Kelimeler

Hz. Peygamber (s.a.s.), Dış İlişkiler, Strateji, Emân, Yönetim

Kaynakça

• Kaynakça Abdurrazzak, Ebû Bekir b. Hammam es-San’ani. el-Musannef. Thk. Ha- bibu’r-Rahman el- Â’zamî. 11 cilt. Beyrut: Mektebetü’l-İslâmi, 1983.
• Ahmed b. Hanbel. Müsned. Thk. Şuayb Arnavudî, Adil Murşîd. 50 cilt. Lübnan: Müessesetü’r-Risale, 1999.
• Ali b. el-Mutarrazî, Ebu’l-Feth Nasruddin b. Âbdi’s-Seyyid. El-Muğrib fi tertîbi’l- mu’rib. Thk. Mahmud Fahurî, Abdu’l-Hamid Muhtar. 4 cilt. Halep: Mektebet-u Usabe b. Zeyd, 1979.
• Ali, Abdulfettah, Halil, Muhammed. Usulü’l- alakati’d-diplomasiyye ve’l-konsaliyye. Amman: Merkezü’l-İlmi li’d-Dirasati’s-Siyasîyye, 2005.
• Azîmâbâdî, Avnu’l-ma’bud şerhu Süneni Ebi Davud. Dımeşk: Daru’l- Feyha, 2013.
• Beyhakî, Ebû Bekir Ahmed b. el-Huseyn. Şua’bu’l- İman. Thk. Muham- med Said. 14 cilt. Beyrut: Daru’l- Kütübi’l-İlmiyye, 1410/ 1991.
• Bezzar, Ebû Bekir Ahmet b. Amr b. Abdi’l-Halık. Müsnedü’l-Bezzar. Thk. Mahfuzu’r-Rahman Zeynullah. 9 cilt. Medine: Mektebetü’l-U’lum ve’l-Hikem, 1997.
• Buhârî, Ebû Abdillah Muhammed b. İsmail. el-Camiu’l-müsnedü’s-sa- hihu’l-muhtasar min umuri Resulillahi ve sünenihi ve eyyamihi. Thk. Mahmud Muhammed Nassar. Beyrut: Daru’l- Kütübi’l-İlmiyye, 2013.
• Dağ, Ahmet Emin. Uluslararası ilişkiler ve diplomasi sözlüğü. İstanbul: Vadi Yayınları, 2016.
• Darimî, Ebû Muhammed Abdullah b. Abdirrahman. Sünenü’d-Dârimî. 5 cilt. Riyad: Daru’l- Muğni, 2000.
• Demirci, Kürşat. “Hıristiyanlık” Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklo- pedisi. 17: 328-340. İstanbul: TDV Yayınları, 1998.
• Ebû Dâvûd. Süleyman b. Eş’as es-Sicistanî. es-Sünen. Thk. Yasir Hasan v.dğr., Beyrut: Müessesetü’r-Risale, 2013.
• Ebû Ya’lâ el-Mevsulî, Ahmed b. Ali b. Müsenna et-Temimî. Musne- du Ebî Ya’lâ el-Mavsılî, Thk. Hüseyn Selim Esed, 14 cilt. Dımeşk: Daru’l-Me’mun li’t-Turas, 1984.
• ed-Dârekutnî, Ebu’l-Hasan Ali b. Ömer. es-Sünen. Thk. Şuayb Arnavutî v.dğr. 6 cilt. Beyrut: Müessesetü’r-Risale, 2004.
• el-Beğavî, Hüseyn b. Mes’ud, Şerhu’s-Sünne. Thk. Şuayb Arnavutî, Muhammed Züheyr el-Şâvîş, 29 cilt. Beyrut: Mektebu’l-İslâmî, 1983.
• el-Beyhakî, Ebû Bekir Ahmed b. el-Huseyn. es-Süneü’l-kübrâ. 11 cilt. Beyrut: Daru’l- Marife, 1986.
• el-Hazîn, Âlauddin Ali b. Muhammed b. İbrahim el-Bağdadî. Luba- bu’t-te’vil fi meâni’t-tenzîl,(tefsiru’l-hazîn).6 cilt. Beyrut: Daru’l-Fikr, 1979.
• el-Kâsânî, Alâu’d-Din Ebû Bekr b. Mes’ûd. Bedâiu’s-senâi’ fî tertî- bi’ş-şerâi’. Thk. Ali Muhammed Muavvaz, Adil Ahmed Abdu’l-Mevcud. 10 cilt. Beyrut: Dâru kütübi’l-İlmiyye 2010.
• en-Neddaf, Muhammed Zekeriyya. Ahlaku’s-siyase li’d-devleti’l-İslâ- miyyeti fi’l-Kur‘ân ve’s-Sünne. Dımeşk: Daru’l-Kalem, 2006.
• es-Sicistanî, Abdullah b. Nasır. es-Siyaset’ül-hariciyyetü li’d-devle- tü’l-İslâmiyyeti fi ahdi’n-Nübüvveti. Riyad: Şebeketu Aluka, 1979.
• eş-Şevkanî, Muhammed b. Ali b. Muhammed. Fethu’l-kadir el-camiû beyne fenni’r-rivayeti ve’d-dirayeti min ilmi’t-tefsir. Thk. Haşim Buhârî. 5 cilt. Beyrut: el-Mektebetu’l-Asriyye, 2010.
• Farukî, İsmail Râci. İslâm kültür atlası. Trc. Mustafa Okan Kibaroğlu, Zerrin Kibaroğlu. İstanbul: İnkılab Yayınları, 2014.
• Fetlavî, Süheyl Hüseyin. ed-Diplomasiyye’l-İslâmiyye. Amman: Daru’s-Sakâfe, 2005.
• Garaudy, Roger. İslâm ve İnsanlığın Geleceği, (1. Baskı). Çev. Celal Aydın. İstanbul: Türk Edebiyat Vakfı, 2016.
• Goldstein Joshua S., Pevehouse, Jon C. Uluslararası ilişkiler. Çev. Haluk Özdemir. Ankara: BB101 Yayınları, 2015.
• Halebî, Ali b. Burhane’d-Din, Siretü’l-Halebî. (Insanû’l-Uyûn). Thk. Ahmed Tu’me el-Halebî. Beyrut: Daru’l-Ma’rife, 2012.
• Hamidullah, Muhammed. İslâm Peygamberi. Çev. Saliğ Tuğ. Ankara: İmaj, 2003.
• Hamidullah, Muhammed. Hz. Peygamber’in (s.a.s.) savaşları. Çev. Salih Tuğ. İstanbul: 1982.
• İbn Abdilber, Ebû Ömer Yusuf b. Abdullah b. Muhammed b. Abdilber. et-Temhîd lima fi’l-Muvaṭṭaʾ mine’l-meʿânî ve’l-esânîd. Thk. Mustafa b. Ahmed el-Alevî, Muhammed Abdulkerim v.dğr., 26 cilt. Fas: Müessesetü Kurtuba, 1985.
• İbn Abdu’s-Selam, İzuddin Abdu’l-Aziz b. Abdu’s-Selam b. Ebi’l- Kasım es-Sülemi ed-Dımeşkî. Tefsiru İzuddin b. Abdu’s-Selam. Thk. Abdullah b. İbrahim. 3 cilt. Beyrut: Daru İbni Hazm, 1996.
• İbn Adil, Ebû Hafs Ömer b. Alib. Adil ed-Dımeşkî el-Hanefî. el-Lubab fi û’lumi’l-Kitab. Thk. Adil Ahmed Abdu’l-Mevcud, Ali Muhammed Muavvaz, Muhammed Sa’d Ramadan Hasan, Muhammed el-Mütevelli Harb, 22 cilt. Lübnan: Daru’l-Kutübi’l-İlmiyye, 2011.
• İbn Âşûr, Muhammed Tahir. et-Tehrir ve’t-tenvir. 30 cilt. Tunus: Daru’t-Tunusiyye li’n-Neşr, 1984.
• İbn Ebi Şeybe, Ebû Bekir Abdullah b. Muhammed b. el-Kufi. Musannef. Thk. Muhammed Avvame. 26 cilt. Cidde: Daru’l-Kıble, 2006.
• İbn Esîr, Ebû Saâdat Mübarek b. Muhammed el-Cezerî. en-Nihaye fi ğaribi’l-Hadis ve’l-eser. Thk. Mahmut Muhammed Tannahî. 4 cilt. Beyrut: Daru İhya-i Turasü’l-Arabi. 1979.
• İbn Hibban, Muhammed b. Hibban b. Ahmed Ebû Hatim et-Temîmi. es-Sahih. Thk. Şuâyb Arnavudî. 18 cilt. Beyrut: Müessesetü’r-Risale, 1993.
• İbn Hibban, Muhammed b. Hibban b. Ahmed. es-Sîretü’n-Nebeviyye ve ahbaru’l-Hulafa. Thk. Sa’d Kerim. İskenderiyye: Daru İbn Haldun, ts.
• İbn Hişam, Ebû Muhammed Abdulmelik bin Hişam el-Himyeriy. es-Si- retü’n-Nebeviyye. Thk. Mustafa es-Sekâ, İbrahim Ebyarî, Abdu’l-Hafiz Şelebî. Beyrut: Daru İbni Kesir, 2005.
• İbn İshâk, Muhammed b. İshak b. Yasar. es-Siretu’n-Nebeviyye li İbn İshâk. Thk. Ahmet Ferid. 2 cilt. Beyrut: Daru’l- Kütübi’l-İlmiyye, 2004.
• İbn Manzûr. Cemalu’d-Din ebi’l-Fazl Muhammed b. Mükrim. Lisanu’l-Arap. Thk. Amir Ahmed Hayder, Lübnan: 2009.
• İbn Rüşt, Ebu’l-Velid Muhammed b. Ahmed. Bidayetü’l-müctehid nihayetü’l-muktesid. Thk. Salim el-Cezâirî, Beyrut: Müessesetü’r-Risale, 2010. İbn Sa’d, Muhammed b. Sa’d b. Muni’ Ebû Abdillah el-Basri el-Haşimi. et-Tabakâtu’l-kübrâ. Thk. Muhammed Abdu’l-Kadir Ata. 9 cilt. Beyrut: Daru’l-Kutübi’l-İlmiyye, 2012.
• İbn’ul-Esir, Îzzuddin Ebu’l- Hasan Ali b. Muhammed el-Cezerî. Üsüdü’l-ğabe fi ma’rifeti’s-Sahabe. 6 cilt. Beyrut: Daru’l- Kütübi’l-İlmiyye,1994.
• İbrahim Ali Muhammed Ahmed. el-İstihbarat fi devleti’l-Medine-ti’l-Münevvere. Riyad: b.y., 1999.
• İskit, Temel. Diplomasi tarihi, teorisi, kurumları ve uygulaması. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2018.
• Kapar, M. Ali. Asr-ı Saadette müşrikler ve müşriklerle ilişkiler, (Bütün Yönleriyle Asr-ı Saadet). İstanbul: Beyan yayınları, 1994.
• Kettânî. Nizamu’l- Hukumeti’n-Nebeviyyeti (et-Teratibu’l- İdariyye). 2 cilt. , Beyrut: Şirketu Dari’l-Erkam b. Erkam 1952.
• Malik b. Enes. el-Muvatta. Thk. Muhammed Fuad Abdu’l-Bakî. Kahire: Daru’l- Hadis, 2005.
• Mâturîdî, Muhammed b. Muhammed b. Ahmed Ebû Mensur. Te’vilatu Ehl- Sünne. Thk. Mehdi Basullumî. 9 cilt. Beyrut: Daru Kutübi’l-İlmiyye, 2005.
• Maverdî, Ebu’l-Hasan Ali b. Muhammed b. Habib el-Basrî. el-Ahkamu’s-Sultaniye. Thk. Ahmed Cad. Kahire: Daru’l-Hadis, 2006.
• Muhammed Takî Osmanî. Tekmiletü fethi’i-mülhim. 6 cilt. Beyrut: Daru İhya’t-Türasi’l-Arabî, 2006.
• Murray, Williamson, Sinnreich, Richard Hart, Lacey, James. Büyük stratejinin oluşumu: siyaset, diplomasi ve savaş. Çev. Erhan Baltacı. İstanbul: Avangard Yayınları, 2017.
• Müslîm, Ebu’l-Hüseyn Müslim b. El-Haccac el-Kuşeyrî en-Neysaburî, Sahih-u Müslim. Thk. Muhammed Fuat Abdulbakî. Beyrut: Daru’l-Kutü- bi’l-İlmiyye, 1991.
• Nesefî, Ebu’l-Berakat Abdullah b. Ahmed b. Mahmud. Tefsiru’n-Nesefi ( Medariku’t-tenzil ve hakaiku’t-te’vil). Thk. Yusuf Ali, 3 cilt. Beyrut: Daru İbni Kesir, 2011.
• Özdemir, Ahmet. “Uluslararası İlişkiler Alanında İslâm Hukukunun Temel İlkeleri-Emân Akdi Örneği Üzerinden Bir Değerlendirme”, The Journal Of Academic Social Scence Studie 7/6, 2013.
• Polat, Selahattin. “Hz. Peygamber’in (s.a.s.) İttifak, Teminat ve Antlaşmalarındaki Diplomatik Taktikler”. ERÜİFD 6/5, 1990.
• Rağıb el-Isfahanî. Ebu’l-Kasım Hiseyin b. Muhammed. el-Müfredat fi ğarîbi’l-Kur‘ân. Thk. Muhammed Halil. Beyrut: Daru’l-Ma’rife 2010.
• Razî, Fahruddin Muhammed b. Ömerb. Hüseyn. Tefsîru’l-kebîr ( Mefâtî- hu’l- gayb. Thk. İbrahim Şemsu’d-Din, Ahmed Şemsu’d-Din, 33 cilt. Bey- rut: Dâru Kütübi’l-İlmiyye, 2013.
• Sa’devî, Nezir Hasan. Nizamu’l-berîd fi devleti’l-İslâmiyye. Kahire: Daru Mısr, 1953.
• Sa’lebî, Ebû İshak Ahmed b. Muhammedb. İbrahim, el Keşf ve’l-beyan an tefsiri’l-Kur‘ân. Thk. Halid b Avn. 33 cilt. Cidde: Daru’d-Tefsir, 2010.
• Sallâbî, Ali Muhammed. Salahaddin Eyyubi ve Kudüs’un yeniden fethi. Çev. Şerafettin Şenaslan, İstanbul: Ravza Yayınları, 2016.
• Seyyid Kutup. fi Zilali’l- Kur‘ân. Çev. Yakup Çiçek v.dğr., 12 cilt. İstanbul: Hikmet Yayınları, 1995.
• Süheyli, Ebu’l- Kasım Abdu’r-Rahman b. Abdullah b. Ahhmed b Ebi’l-Hasan es-Süheyli. Ravzu’l-Unf fi Tesiri’s-Sireti’n- Nebeviyyeti li İbn Hişam. 4 cilt. Kahire: Daru’l- Hadis, 2008.
• Şirazi, Seyyid Muhammed Hüseyn. Fıkhu’l-Âvleme. Beyrut: Müessese- tu’l- Mücteba, 2002.
• Taberi. Camiu’l-Beyan an Tevili Ayi’l-Kur’ân. 30 cilt. Mekke: Mektebetu’l Faysaliyye, ts.
• Takkuş, Muhammed Süheyl. Tarihu’l-Arap kable’l-İslâm. Beyrut: Daru’n-Nefais, 2009.
• Tirmizî, Ebû İsa. Sünenü’t-Tirmizî. Thk. Ahmed Muhammed Şakir, Mu- hammed Fuad Abdulbakî. 5 cilt. Beyrut: Daru İhyai’t-Türasi’l-Ârabiyye, 1977. Vakidî, Ebû Abdullah Muhammed b. Ömer bi Vakidî. el-Meğazi. Thk. Marsden Cones. Beyrut: A’lemü’l-Kütüb, 2006.
• Vıottı, Paul R., Kauppı, Mark V. Uluslararası ilişkiler ve dünya siyaseti. Çev. Ayşe Ozbay Erozan. Ankara: Nobel Akemik Yayıncılık. 2017.
• www.aljazeera.com.tr/haber-analiz/irak-savasinin-degerlendirmesi
• Ya’kûbî, Ahmed b. Ebi Ya’kub b. Ca’fer b. Vehb. Tarihu’l-Ya’kûbî. Thk. Abdu’l-Emir. Beyrut: Şerketu’l-Alemiyye, 2010.
• Zebidî, Muhammed b. Muhammed b. Abdu’r-Razzak el-Hüseyni. Tâcu’l-Ârus min Cevahiri’l- Kamus. Thk: Mecmua’, 40 cilt. Kuveyt: Daru’l- Hidaye, 2000.
• Zemahşeri, Mahmud b. Ömer. el-Faik fi Ğaribi’l-Hadis. Thk. Ali Muhammed el-Becavî, 4 cilt. Lübnan: Daru’l-Fikr,1993.
• Zemahşeri. el-Keşşaf An hakaiki’t-tenzil. Beyrut: Daru’l-Kutübi’l-Ara- bi, 2012.