SAHAWI AND HIS POETIC WORK ON TAJWEED TITLED AL-QASIDAH AL-NUNIYYAH

Yıl 2019, Cilt: 55 Sayı: 4, 1085 - 1100, 15.12.2019

Sadık Kılıç

Öz

Many poetic works are written, as well as prosaic works on tajweed, in order that the rules and principles to be paid attention to are kept in mind better and adopted easily. The fi rst work in this area is Abu Muzahim al-Hakani’s fi fty one-couplet poetic work titled al-Qasidah al-Hakaniyyah. Another important work through which we will examine some important issues about qiraah and tajweed is al-Qasidah al-Nuniyyah by Alam al-Din al-Sahawi (d.643).
This study aims to point out, through al-Sahawi’s work, defi ciencies, errors, inaccuracies, and more importantly a number of inadequacies, such as spiritual readiness and feelings of affection, evident in the reciting of the Qur’an whether at mosques or elsewhere on a variety of occasions.

Anahtar Kelimeler

Qiraah, Tilawat, Tartil, Mahraj, Sifat, T ajweed al-huruf

SEHÂVİ ve EL-KASÎDETU’N- NÛNİYYE ADLI MANZÛM TECVİD ESERİ

Öz

Tecvidle ilgili olarak yazılan pek çok mensur eserin yanı sıra; riayet edilmesi gereken kurallar ve hususlar zihinde daha iyi kalabilsin, kolayca özümsenebilsin diye manzum eserler de kaleme alınmıştır. Bu türde yapılan ilk çalışma, Ebû Müzâhim el-Hâkânî’ye ait olan ve el-Kasîdetu’l-Hâkâniyye olarak bilinen, elli bir beyitlik manzûm eserdir. Kırâat ve tecvîde dair bazı önemli konuları kendisi üzerinden inceleyeceğimiz bir diğer manzûm eser ise, Alemüddin Sehâvî’nin (ö. 643), el-Kasîdetu’n-Nûniyye ismiyle meşhur eseridir.
Bu çalışmada, gerek camilerde, gerekse muhtelif vesilelerle icra edilen Kur’ân kıraatinde dikkatimizi çeken eksiklikler, yanlışlıklar, özensizlikler; daha önemlisi de, manevi donanım ve muhabbet duyguları gibi, okuyuş keyfi yetine de akseden bir takım yetersizliklerden yola çıkarak, Sehâvî’nin mezkûr eseri vesilesiyle kendimize bir takım hatırlatmalarda bulunmak amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kıraat, tilâvet, tertil, mahreç ve sıfat, tecvid-i hurûf, Sehâvî.

Kaynakça

• Altıkulaç, Tayyar. “Sehavi, Alemüddin”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 36: 311–313, İstanbul: TDV Yayınları. 2009.
• el-Celalî, Molla Musa. el-Mebhasu’s-Sâminu Aşer: Fî Kırâati’d-Dâd”,Mecmûatu’r-Resâil. İstanbul: Şenyıldız Matbaası, 1430/2009.
• El-Cezerî. et-Temhîd fi ‘Ilmi’t-Tecvîd. Thk. Ğânim Kaddûrî Hamed, Müessesetu’r-Risâle. 1. Baskı. Beyrut-Lübnan: 1421/2001.
• Çetin, Abdurrahman. ‘Tilavet’. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi.41:155-157. İstanbul: TDV Yayınları, 2012.
• Çetin, Abdurrahman. “Tecvîd”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 40: 253-254, İstanbul: TDV Yayınları, 2011.
• Çetin, Abdurrahman. “Lahn”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 27: 55-56 Ankara: TDV Yayınları, 2003.
• El-Hafeyân, Ahmed Mahmud Abdu’s-Semi. Eşheru’l-Mustalahat fi Fenni’l-Edai ve Ilmi’l-Kıraat. Daru’l-Kutubi’l-Ilmiyye, 1. Baskı. Beyrut-Lübnan: 1422/2001.
• Kara, Ömer. Tecvid/Kur’ân Okuma Kaideleri. M.Ü. İFAV. Yayınları, 2. Baskı. İstanbul: 2016.
• Karakılıç, Celaleddin. Tecvid lmi/Kur’ân-ı Kerim Okuma Kaideleri. 8. Baskı, Ankara: Kalkan Yayıncılık, 2013.
• Sa’d, Abdulhakim Sa’d. Mu’cemu’l-Mutûn fi’l-Kıraâti ve’t-Tecvîd. Mektebetu Dari’z-Zeman li’n-Neşr ve’t-Tevzi’, 1. Baskı, el-Medinetu’l-Munevvera: 1429/2008.
• Sağman, Hafız Ali Rızâ. İlaveli-Yeni Sağman Tecvidi. İstanbul: Ahmed Said Matbaası, 1964.
• Tetik, Necati. Kıraat İlminin Talimi. İstanbul: İşaret Yayınları, 1990.
• Tetik, İbrahim. Tecvid İlmi: Tarihsel Evveliyatı, Doğuşu ve Gelişim Süreci, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi SBE. TİB. Anabilim Dalı, Erzurum: 2016.
• Ünlü, Demirhan. Kur’ân-ı Kerimin Tecvidi. Genişletilmiş İkinci Baskı, Ankara: Elif Matbaası, 1975.
• Ez-Zerkeşi. el-Burhan fi Ulumi’l-Kur’ân. 3. Baskı, Mektebetu Dari’t-Türas, Kahire: 1404/1984.