MEAL OKUMANIN MAHİYETİ

Yıl 2021, Cilt: 57 Sayı: 1, 53 - 74, 15.03.2021

Mehmet Murat Karakaya

Öz

Her kutsal metin kendi peygamberinin diliyle inmiştir. Tevrat İbranice, İncil Aramice ve Kur’ân-ı Kerîm Arapça nazil olmuştur. İlahî kitapların muhatapları kutsal kitapları doğal olarak kendi indiği dil üzerinden okumuşlardır. İlahî hitapların indiği dilin dışında başka diller üzerinden tercüme/meal düzeyinde okunması meselesi son birkaç yüzyılda daha fazla tartışılır olmuştur. Özellikle ulus devletlerin ortaya çıkmasıyla her devlet kendi dilini ön plana çıkarmıştır. Bu durum, aynı zamanda ulusların bağlı oldukları dinin kutsal kitaplarının kendi dillerine çevrilmesini gerekli kılmıştır. Ülkemizde Kur’ân-ı Kerîm’i Türkçe’ye meal düzeyinde çeviri hareketi ilk etapta kültürel ve politik unsurların etkisiyle başlamış, daha sonraki süreçte ise, kimi zaman yapılan meallerin hatalı ve yetersiz görülmesi kimi zaman da dildeki değişim vb. saiklerle artarak devam etmiştir. Bugün okuryazar olan her Müslüman’ın meal düzeyinde Kur’ân’la muhatap olması mümkündür. Ancak Kur’ân’a doğrudan meal düzeyinde muhatap olma konusu kendi içinde bazı problematik hususları barındırmaktadır. Bu makale, Kur’ân’ı salt mealinden okuma etkinliğinin ilâhî hitabı anlamada yeterli olup olmadığını ele almaktadır.

Anahtar Kelimeler

Kur’ân-ı Kerîm, İlahî Kitap, Tercüme/Meal, Anlam, Yorum, Arapça

Teşekkür

Teşekkür ederim.

THE NATURE OF THE READING OF THE TRANSLATION/MEANING OF QUR’AN

Öz

Each sacred text was sent down in the language of its prophet. The Torah was revealed in Hebrew, the Bible in Aramaic and the Qur’an in Arabic. The addressees of the Holy Books naturally read the texts in their native languages. The issue of reading divine addresses as translation/meaning in languages other than the language in which they were revealed has been more debated in the last few centuries. Especially with the emergence of nation-states, each state has brought its own language to the fore. This also made it necessary for states to translate the Holy Books into their own languages. In our country, the movement of translation of the Holy Qur’an into Turkish started firstly with the effect of cultural and political factors and has continued increasingly in the later processes on the grounds that incorrect and insufficient translations, changes in the language, etc. It is possible for every literate Muslim today to read the translation/meaning of the Qur’an. However, the issue of reading the translation/meaning of the Qur’an contains some problematic issues in itself. This article discusses whether the activity of reading the Qur’an solely from its translation is sufficient in understanding the divine address.

Anahtar Kelimeler

Holy Qur’an, Holy Book, Translation/ Meaning of the Qur’an, Meaning, Commentary

Kaynakça

• Açıkgöz, Özcan. "Türk Müslümanlığı". İstanbul: İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2000.
• Afif, Yahya. "Lisân-ı Beşer Lisân-ı Kur’ân’a Tercümân Olamaz" Adlı Makale ve Bir Değerlendirme" Namık Kemal Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 3/1 (2017),102-108.
• Akarsu, Bedia. Dil-Kültür Bağlantısı. İstanbul: Inkılâp Kitabevi, 1998.
• Altınsu, Lütfi. "Ne Yapmak İstedik". Kalem Dergisi 19-24 (1989),18.
• Aydar, Hidayet. Kur’ân’ı Kerîm’in Tercümesi Meselesi. İstanbul: Kur'ân Okulu Yayıncılık, 1996.
• el-Câbirî, Muhammed Âbid. Arap-İslâm Aklının Oluşumu. çev. İbrahim Akbaba. İstanbul: Kitabevi Yayınları, 2000.
• Cündioğlu, Dücane. Anlamın Tarihi. İstanbul: Tibyan Yayınları, 1997.
• Deniz, Gürbüz. Beşer ve Resûl Hz. Muhammed Mekke’de. Ankara: TDV Yayınları, 2020.
• Endelüsî, Ebû Hayyân. Tuhfetü’l-Erîb bimâ fi’l-Kur’ân mine’l-Garîb. thk. Ahmed Matlûb, Hadîce el-Hadîsî. Bağdat: 1977.
• Erbaş, Ali. Hristiyanlıkta Reform ve Protestanlık Tarihi. İstanbul: İnsan Yayınları, 2007.
• Görgün, Tahsin. Anlam ve Yorum. İstanbul: Gelenek Yayıncılık, 2003.
• İbnü’l-Mülakkın. Tefsîr-u garîbi’l-Kur’ân. thk. Semîr Tâhâ el-Meczûb. Beyrut, Âlemü’l-Kütüb, 1987.
• Jeanrond, Werner G. Teolojik Hermenötik. çev. Emir Kuşçu. İstanbul: İz Yayıncılık, 2007.
• Karakaya, Mehmet Murat. Kur'ân’ın Anlaşılmasında Dil Problemi. İstanbul: Marifet Yayınları, 2003.
• Mertoğlu, M. Suat. "Doğrudan Doğruya Kur'ân’dan Alıp İlhamı": Kur'ân’a Dönüş’ten Kur'ân İslâmı’na". Dîvân Dergisi 15/28 (2010),69-113.
• Olgun, Hakan. Sekülerliğin Teolojik Kurgusu Protestanlık. İstanbul: İz Yayıncılık, 2006.
• Öğüt, Salim. "Emir". Tütkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi 11/120. İstanbul: TDV Yayınları, 1995.
• Palmer, Richard E. Hermenötik. çev. İbrahim Görener. İstanbul: Anka Yayınları, 2002.
• Suyûtî, Celaleddîn. el-İtkân fî ulûmi’l-Kur’ân. çev. Sakıp Yıldız, H. Avni Çelik. İstanbul: Hikmet Neşriyat, 1987.
• Tekin, Muhammet Ali. "Lisân-ı Beşer Lisân-ı Kur’ân’a Tercümân Olamaz" Adlı Makale ve Bir Değerlendirme". Namık Kemal Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 3/1 (2017),101-119.
• Zerkeşî, Bedruddîn. el-Burhân fi ulûmi’l-Kur’ân. thk. Dr. Yusuf Abdurrahman, Cemal Hamdi, İbrahim Abdullah el-Kürdî. Beyrut: Dâru’l-Marife, 1994.
• https://www.haber7.com/yasam/haber/136135-abdli-kadin-imampolemige-katildi erişim tarihi:17.06.2020.