ENJOINING GOOD AND FORBIDDING EVIL AS REFLECTED IN THE VERSE 104 OF SU-RAH AL-İMRAN

Yıl 2023, Cilt: 59 Sayı: 2, 445 - 478, 19.06.2023

İsmail Karagöz

Öz

The purpose of the creation of man, who was created as the vicegerent of the earth and at the service of whom all beings were put, is "to serve Allah". Allah Almighty guided man, whom He created with a sense of religion, to fulfill his duty of servitude by giving him reason, sending him prophets and giving books to prophets. As part of their mission, the prophets delivered the religion to the people, com-manded them to serve and obey Allah alone, enjoined what is good and forbade what is evil, and re-minded them that those who believed and obeyed would be rewarded and those who disbelieved and rebelled would face divine punishment. It is also the duty of the believers who are obliged to obey the Prophet and follow his example. It is understood from verse 104 of Surah Al-Imran that this duty is to be fulfilled both by a group of Muslims and by each individual Muslim. Interpretations explain this verse as meaning that the duty of inviting to good, enjoining what is good and forbidding what is wrong should be performed by a group of Muslims. This article discusses the duty of enjoining what is good and forbidding what is wrong in the context of this verse.

Anahtar Kelimeler

Verse, Good, Command, Evil, Goodness, Dawah.

ÂL-İ İMRÂN SÛRESİNİN 104. ÂYETİ BAĞLAMINDA MA’RÛFU EMİR VE MÜNKERİ MEN GÖREVİ

Öz

Yeryüzünün halifesi olarak yaratılan, bütün varlıklar hizmetine sunulan insanın yaratılış gayesi “Allah’a kulluk etmektir.” Yüce Allah, din duygusu ile yüklü olarak yarattığı insana kulluk görevini yerine getirmesi için akıl vermek, peygamber göndermek ve peygamberlere kitaplar vermek suretiyle rehberlik etmiştir. Allah’ın verdiği görev gereği peygamberler, insanlara dini tebliğ etmişler, sadece Allah’a kulluk ve itaat etmelerini emretmişler, ma’rûfu emredip münkeri men etmişler, iman edip itaat edenleri mükâfat, inkâr edip isyan edenleri ilahî ceza ile uyarmışlardır. Bu görev, aynı zamanda peygambere itaat etmek ve onu örnek almakla yükümlü olan müminlerin de görevidir. Bu görev, Müslümanların bir grubu tarafından mı, yoksa her bir Müslüman tarafından mı yerine getirilecektir. Âl-i İmrân Sûresinin 104. âyeti, bu görevin hem bir grup Müslüman, hem her bir Müslüman tarafından yerine getirilmesi gerektiği şeklinde anlaşılmıştır. Meallerde bu âyete, hayra davet, ma’rûf emretme ve münkeri men etme görevini bir grup Müslümanın yapması gerektiği şekilde anlam verilmiştir. Makalemizde bu âyet çerçevesinde ma’rûfu emir ve münkeri men görevi ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

Âyet, Ma’rûf, Emir, Münker, Hayır, Davet.

Kaynakça

• Ahmed b. Hanbel. el-Müsned. thk. Şuayb Arnaût. Beyrût: Müessesetü’r-Risâle, 2001.
• Altuntaş, Halil – Şahin, Muzaffer. Kur’ân-ı Kerim Meâli. Ankara: DİB Yayınları, 2. Basım, 2005.
• Beğavî, Ebû Muhammed el-Hasan b. Mes’ûd. Me’âlimü’t-tenzîl fî tefsîri’l-Kur’ân. Beyrût: Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-Arabiyyi, 1420.
• Beydâvî, Ebû Sa’îd Abdullah b. Ömer. Envâru’t-tenzîl ve esrâru’t-te’vîl. Beyrût: Dâru İhyâü’t-Türâsî’l-Arabiyyi, 1418.
• Beyhakî, Ahmed b. el-Huseyin. es-Sünenü’l-kübrâ. Beyrût: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 2003.
• Buhârî, Muhammed b. İsmâîl. el-Câmi’us-sahîh. İstanbul: Çağrı Yayınları, 1981.
• Ebû Dâvûd, Süleyman b. el-Eş’âs. es-Sünen. İstanbul: Çağrı Yayınları, 1981.
• Ebû Hayyan, Muhammed b. Yûsuf. el-Bahru’l-muhît fi’t-tefsîr. Beyrût: Dâru’l- Fikr, 1420. Hatîb, Abdülkerîm Yunus. Tefsîrü’l-Kur’ân li’l-Kur’ân. Beyrût: Dâru’l-Fikri’l-Arabiyyi, ts.
• İbn Ahmed, Muhammed. el-Bahru’l-medîd fî tefsîri’l-mecîd. Beyrût: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 2002.
• İbn Âşûr, Muhammed Tâhir. et-Tenvîr ve’t-tahrîr. Tunus: ed-Dâru bi’t-Tunusiyye, 1984.
• İbn Atiyye, Ebû Muhammed Abdülhak b. Gâlib. Muharrarü’l-vecîz fî tefsiri îcâzi’l-beyân an me’âni’l-Kur’ân. Beyrût: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1422.
• İbnül-Cevzî, Ebü’l-Ferac Abdurrahman b. Ali. Zâdü’l-mesîr fî ‘ilmi’t-tefsîr. Beyrût: Dâru’l-Kütübi’l-Arabîyyi, 1422.
• İbn Cüzey, Ebü’l-Kâsım Muhammed b. Ahmed. et-Teshîl li ulûmi’t-tenzîl. Beyrût: Dâru’l-Erkam, 1416.
• İbn Ebî Hâtim, Ebû Muhammed Abdürrahman b. Muhammed. Tefsîru’l-Kurâni’l-azîm. thk. Es’ad Muhammed et-Tayyib. Suud: Mektebetü Nezzâr Mustafa el-Bâz, 1419.
• İbn Ebî Şeybe, Ebû Bekir Abdullah b. Muhammed. el-Musannef fi’l-ehâdîsi ve’l-âsâr. Riyad: Mektebetü’r-Rüşd, 1409.
• İbn Ebî Talib, Mekkî. el-Hidâye ilâ bülûği’n-nihâye. b.y.: Mecmûatü Buhûsi’l-Kitab ve’s-Sünne, 2008.
• İbn Ebî Zemenîn, Ebû Abdullah Muhammed b. Abdullah. Tefsîrü’l-Kur’âni’l-azîz. Kahire: y.y., 2002.
• İbn Fürs, Ebû Muhammed Abdülmün’ım b. Abdürrahîm. Ahkâmü’l-Kur’ân. Beyrût: Dâru İbn Hazm, li’t-Tibâati ve’n-Neşr ve’t-Tevzî’, 2006.
• İbn Kesîr, Ebü’l-Fidâ İsmail b. Ömer. Tefsîru’l-Kur’âni’l-azîm. b.y.: Dâru’t-Tayyibe, 1999.
• İbn Mülakkın, Ebû Hafs Sirâcüddin Ömer b. Ali. el-Lübâb fî ulûmi’l-kitâb. Beyrût: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1998.
• Karagöz, İsmail. Kur’ân’ın Temel Kavramları. Ankara: DİB Yayınları, 2. Basım, 2022.
• Karagöz, İsmail. Allah Kelamı Kur’ân Anlamı ve Tefsiri Açıklamalı ve Kırık Meâli. Ankara: Kar Yayınları, 2020.
• Kâsımî, Muhammed Cemâlüddin b. Muhammed. Mehâsînü’t-te’vîl. Beyrût: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1418.
• Kınnûcî, Ebû Muhammed Muhammed Sıddıkhan. Fethu’l-beyân fî makâsidi’l- Kur’ân. Beyrût: el-Mektebetü’l-Asriyye, 1992.
• Kirmânî, Ebü’l-Kâsım Mahmûd b. Hamza. Garâibü’t-tefsîr ve acâibü’t-te’vîl. Cidde: Dâru’l-Kıbleti li’s-Sekâfeti’l-İslâmiyyeti, ts.
• Kurtubî, Ebû Abdillah Ahmed b. Muhammed. el-Câmi’ li ahkâmi’l-Kur’ân. Kahire: Dâru’l-Kütübi’l-Mısrıyye, 1964.
• Mâtürîdî, Ebû Mansûr Muhammed b. Muhammed. Te’vîlâtü Ehli’s-sünne. Beyrût: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 2005.
• Merâğî, Ahmed b. Mustafa. et-Tefsîr. b.y.: Şirketü Mektebe ve Matbaa Mustafa el-Bâbî el-Halebî, 1946.
• Mes’ûd, Cübran. er-Râid mu’cemün lügaviyyün asriyyün. Beyrût: Dâru’l-İlmi li’l-Melâyîn, 1978.
• Mukâtil b. Süleymân. Tefsîr. Beyrût: Dâru İhyâü’t-Türâsî, 1423.
• Nesefî, Ebü’l-Berekât Abdullah b. Ahmed. Medâriku’t-tenzîl ve hakâiku’t-te’vîl. Beyrût: Dâru’l-Kelimi’t-Tayyib, 1998.
• Nîsabûrî, Müslim b. el-Haccac el-Kuşeyrî. el-Câmi’us-sahîh. İstanbul: Çağrı Yayınları, 1981.
• Nîsâbûrî, Nizâmeddîn el-Hasan b. Muhammed. Garâibi’l-Kur’ân ve râğâibü’l-fürkan. Beyrût: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1416.
• Râğıb el-İsfehânî, Ebü’l-Kâsım el-Huseyin b. Muhammed. el-Müfredât fî garîbi’l-Kur’ân. b.y.: Külliyetü’l-Âdâb, 1999.
• Râzî, Ebû Abdullah Muhammed b. Ömer. Mefâtîhu’l-gayb. Beyrût: Dâru İhyâi’t-Türâsî’l-Arabî, 2. Basım, 1420.
• Sa’âlibî, Ebû Zeyd Abdürrahman b. Muhammed. el-Cevâhiru’l-hisân fî tefsîri’l- Kur’ân. Beyrût: Dâru İhyâit-Türâsi’l-Arabî, 1418. Sa’lebî, Ebû İshak Ahmed b. Muhammed. el-Keşfü ve’l-beyân an tefsîri’l-Kur’ân. Beyrût: Dâru İhyâi’t-Türâsî’l-Arabî, 2002.
• Sem’ânî, Ebü’l-Muzaffer Mansur b. Muhammed. Tefsîrü’l-Kur’ân. Riyâd: Dâru’l-Vatan, 1997.
• Semerkandî, Ebü’l-Leys Nasr b. Muhammed. Bahru’l-ulûm. b.y.: y.y., ts.
• Şa’râvî, Muhammed Mütevellî. et-Tefsîr. b.y.: Metâbi’u Ahbâri’l-Yevm, 1997.
• Şevkânî, Munhammed b. Ali. Fethu’l-kadîr. Beyrût: Dâru İbn Kesîr, 1424.
• Taberânî, Süleyman b. Ahmed. el-Mu’cemü’l-kebîr. Kahire: Mektebetü İbn Teymiyye, 1994.
• Taberî, Muhammed b. Cerîr. Câmi’ul-beyân an te’vili âyi’l-Kur’ân. b.y.: Müessesetü’r-Risâle, 2000.
• Tîbî, Şerfüddin el-Huseyin b. Abdullah. Fütûhu’l-gayb fi’l-keşfi an kınâ’r-rayb. b.y.: y.y., 2013.
• Tirmizî, Ebû İsa Muhammed b. İsâ b. Sevrâ. es-Sünen. İstanbul: Çağrı Yayınları, 1981.
• Vâhidî, Ebü’l-Hasan Ali b. Ahmed. el-Vecîz fî tefsîri Kitâbi’l-azîz. Beyrût: Dâru’n-Neşr, 1415.
• Vâhidî, Ebü’l-Hasan Ali b. Ahmed. el-Vasît fî tefsîri Kitâbi’l-azîz. Beyrût: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1994.
• Zuhaylî, Vehbe b. Mustafa. et-Tefsîru’l-münîrw. Dımaşk: Dâru’l-Fikri’l-Mu’âsır, 1418.
• Zemahşerî. el-Keşşaf an hakâiki gavâmidi’t-tenzîl. Beyrût: Dâru’l-Kütübi’l-Arabî, 3. Basım, 1407.
• Zeccâc, Ebû İshak İbrahim b. es-Serî. Me’âni’l-Kur’ân ve i’râbühû. thk. Abdülcelil Abdüşşelebî. Beyrût: Âlemü’l-Kütüb, 1988.