One of the values and virtues that ensure the peace and happiness of human, created to fulfill the duty of worshiping Allah, in this world and the Hereafter, is the blessing of gratitude. In the Qur’an, which is a source of peace and healing, gratitude is used as equivalent to faith. For this reason, this article will delve into the indispensable importance of gratitude, which is the most basic factor ensuring a life full of peace and tranquility according to the Quran. It will also touch upon its indispensable significance in daily life. The unique and positive contribution of gratitude, as a value that connects people to life and adds meaning to it, will be emphasized in relation to the personality, development, maturity, mental-physical health, and living a virtuous and happy life of the human being, who was created in the best manner. The article will explain how living a happy and peaceful life depends on being deeply grateful to the Lord with every breath, and it will provide examples of the material and spiritual gains of gratitude. As a result of the study, it was observed that gratitude provides individuals with a high level of awareness and the ability to view life positively by appreciating Allah’s blessings and getting closer to Him.
Abdulbaki, Muhammed Fûad. el-Mu‘cemu’l-müfehres li elfâzi’l-Kur’âni’l-Kerîm.
Kahire: Dâru’l-Hadîs, 1996.
Akalın, Şükrü Halûk. Türkçe Sözlük. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları, 11.
Basım, 2011.
Akın, Galip. “Suyun İnsan Sağlığı İçin Önemi ve Su Kirliliği”. Antropoloji 21 (01
Ocak 2005), 0-0. https://doi.org/10.1501/antro_0000000295
Ayten, Ali - Düzgüner, Sevde. Tasavvuf Psikolojisine Giriş: Bireysel Arınma ve
Güzel Ahlak. İstanbul: Sufi Kitap, 2017.
Ayten, Ali - Öztürk, Gülüşan Göcen - Kenan Sevinç - Eyüp Ensa. “Dini Başa
Çıkma, Şükür ve Hayat Memnuniyeti İlişkisi: Hastalar, Hasta Yakınları ve Hastane
Çalışanları Üzerine Amprik Bir Araştırma”. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi
12/2 (01 Nisan 2012), 45-79.
Bahadur, Merve - Çapcıoğlu, İhsan. “Dijitalleşen Dünyada Anlam Arayışı: Altın
Çağ Şifa Teknikleri Örneği”. Turkish Academic Research Review 6/4 (31 Aralık 2021),
147-177. https://doi.org/10.30622/tarr.1016671
Bardakoğlu, Ali. “Kurban”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 26/436-440.
Erişim 31 Ağustos 2023. https://islamansiklopedisi.org.tr/kurban#2-islamda-kurban
Çağrıcı, Mustafa. “Şükür”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 39/259-261.
Erişim 05 Eylül 2023. https://islamansiklopedisi.org.tr/sukur
Çınar, Mehmet. “Oruç İbadetinin Ruh Sağlığı Üzerine Etkisi: Deneysel Bir
Araştırma”. Hitit İlahiyat Dergisi 20/2 (30 Aralık 2021), 1007-1028. https://doi.
org/10.14395/hid.958876
Doğan, Mahir. “Sürdürülebilirlik: Su ve Suyun Önemi”. Avrasya Sosyal ve Ekonomi
Araştırmaları Dergisi 10/1 (31 Ocak 2023), 176-192.
Doğan, Mebrure. “Oruç İradeyi Güçlendirir mi? Ramazan Orucunun Öz Denetim
ve Psikolojik İyi Oluş Üzerindeki Etkisinin Deneysel Olarak İncelenmesi”. Bilimname
48 (31 Ekim 2022), 495-533. https://doi.org/10.28949/bilimname.1164651
Doğan, Mehmet. Büyük Türkçe Sözlük. Ankara: Yazar Yayınları, 25. Basım, 2014.
Ebû Hayyân, Muhammed b. Yûsuf b. Alî b. Yûsuf b. Hayyân. el-Behru’l-muhît fi’ttefsîr.
thk. Sıdkı Muhammed Cemil. Beyrut: Dâru’l-Fikr, 1999.
Ebüssuûd, Muhammed b. Muhammed. Tefsîru Ebî’s-Su‘ûd. Beyrut: Dâr İhyâi’t-
Turâsi’l-Arabî, ts.
Erkaya, Mahmud Esad. Kur’an Kaynaklı Tasavvuf Kaynakları. Ankara: Otto, 2017.
İbn Ebî Hatem, Ebû Muhammed Abdurrahman b. Muhammed - Teyyib, Es‘ad
Muhammed. Tefsîru İbn Ebî Hatem. Suudi Arabistan: Mektebetu Nezâr Mustafa el-
Bâz, 3. Basım, 1998.
İbn Ebî Sa‘lebe, Yahyâ b. Selam. Tefsîru Yahyâ b. Selâm. thk. Hind Şelbî. 2 Cilt.
Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-‘İlmiyye, 2004.
İbn Ebî Tâlib, Ebû Muhammed Mekkî. el-Hidâye ilâ buluği’n-nihâye. thk. eş-Şâhid
el-Bûşîhî. 13 Cilt. Mecmû‘atu Buhûsi’l-Kitâb ve’s-Sünne, 2008.
İbn Manzûr, Ebü’l-Fazl Cemâlüddîn Muhammed b. Mükerrem. Lisânu’l-‘Arab.
thk. Komisyon. 15 Cilt. Beyrut: Dâr Sâdr, 3. Basım, 1993.
İbn Sîde, Ebü’l-Hasen Alî b. İsmâîl ed-Darîr el-Mürsî. el-Muhkem ve’l-muhîtü’la‘
zam. thk. Abdulhamid Henedâvî. 11 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-‘İlmiyye, 2000.
İsfahânî, Ebü’l-Kâsım Hüseyn b. Muhammed. el-Müfredât fî garîbi’l-Kur’an. thk.
Safvân Adnan ed-Dâvudî. Beyrut: Dâru’l-Kalem, 1991.
Kahtânî, Said b. Ali b. Vehf. Şerhu Esmâi’l-lâhi’l-hüsnâ fî dev’il-kitâbi ve’s-sünne.
Riyâd: Matba‘a Sefîr, ts.
Karakuş, Abdulkadir. “Allah’a İmanın ve O’nunla İletişimin Ruh Sağlığına Olumlu
Katkıları”. Diyanet İlmî Dergi 59/2 (19 Haziran 2023), 389-408.
Köylü, Mustafa. “Kur’an’da Ruh Sağlığı”. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat
Fakültesi Dergisi 31/31 (01 Mayıs 2011), 5-37. https://doi.org/10.17120/omuifd.52104
Köylü, Mustafa. “Ruh ve Beden Sağlığı Üzerine Yapılan Araştırmaların Bir
Değerlendirilmesi”. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 28/28 (01
Şubat 2010), 5-36. https://doi.org/10.17120/omuifd.40460.
Mâtürîdî, Ebû Mansûr Muhammed b. Ahmed. Tefsîru’l-Mâtürîdî. thk. Mecdî
Baslûm. 10 Cilt. Dâru’l-Kütübi’l-‘İlmiyye, 2005.
Mâverdî, Ebu’l-Hasen Ali b. Muhammed. en-Nüket ve’l-uyûn. thk. es-Seyyid b.
Abdulmaksud İbn Abdurrahman. 6 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-‘İlmiyye, ts.
Mukâtil b. Süleymân, Ebü’l-Hasen Mukâtil b. Süleymân b. Beşîr. Tefsîru Mukâtil b.
Süleyman. thk. Abdullah Mahmud Şehâte. Beyrut: Dâru İhyâi Turâs, 2002.
Ömer, Ahmed Muhtar. Mu‘cemul-lugati’l-‘Arabiyyeti’l-mu‘asire. ‘Alemu’l-Kütüb,
2008.
Râzî, Ebû Abdillâh Fahrüddîn Muhammed b. Ömer. Mefâtîhu’l-gayb. Beyrut: Dâru
İhyâi’t-Turâsi’l- ‘Arabî, 3. Basım, 1999.
Allah’a kulluk vazifesini yerine getirmek üzere yaratılan insanın dünya ve âhirette saadetini temin edecek değer ve erdemlerden biri de huzur ve şifa kaynağı Kur’an’da imanla eşdeğer olarak kullanılan şükür nimetidir. Bu sebeple makalede huzur ve sükûnet dolu bir hayatı sağlayan en temel etken olan şükrün, Kur’an’da kullanımlarına örnekler verilerek günlük hayattaki vazgeçilmez önemine değinilmiştir. İnsanı hayata bağlayan, ona anlam katan bir değer olarak şükrün, ahsen-i takvim üzere yaratılan insanın kişiliğine, gelişimine, olgunluğuna, ruh-beden sağlığına, erdemli ve mutlu bir yaşam sürmesine eşsiz katkısı üzerinde durulmuştur. İnsanın, mutlu ve huzurlu bir hayat yaşamasının, rabbine her nefeste derinden şükretmesine bağlı olduğu gerçeği, şükrün maddi ve manevi kazanımları örneklerle izah edilmiştir. Çalışmanın neticesinde şükrün, Allah’ın nimetlerinin kıymetini bilme, O’na yakınlaşma hususunda insana yüksek bir farkındalık şuuru ve hayata pozitif bir perspektiften bakma becerisini kazandırdığı görülmüştür.
Abdulbaki, Muhammed Fûad. el-Mu‘cemu’l-müfehres li elfâzi’l-Kur’âni’l-Kerîm.
Kahire: Dâru’l-Hadîs, 1996.
Akalın, Şükrü Halûk. Türkçe Sözlük. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları, 11.
Basım, 2011.
Akın, Galip. “Suyun İnsan Sağlığı İçin Önemi ve Su Kirliliği”. Antropoloji 21 (01
Ocak 2005), 0-0. https://doi.org/10.1501/antro_0000000295
Ayten, Ali - Düzgüner, Sevde. Tasavvuf Psikolojisine Giriş: Bireysel Arınma ve
Güzel Ahlak. İstanbul: Sufi Kitap, 2017.
Ayten, Ali - Öztürk, Gülüşan Göcen - Kenan Sevinç - Eyüp Ensa. “Dini Başa
Çıkma, Şükür ve Hayat Memnuniyeti İlişkisi: Hastalar, Hasta Yakınları ve Hastane
Çalışanları Üzerine Amprik Bir Araştırma”. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi
12/2 (01 Nisan 2012), 45-79.
Bahadur, Merve - Çapcıoğlu, İhsan. “Dijitalleşen Dünyada Anlam Arayışı: Altın
Çağ Şifa Teknikleri Örneği”. Turkish Academic Research Review 6/4 (31 Aralık 2021),
147-177. https://doi.org/10.30622/tarr.1016671
Bardakoğlu, Ali. “Kurban”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 26/436-440.
Erişim 31 Ağustos 2023. https://islamansiklopedisi.org.tr/kurban#2-islamda-kurban
Çağrıcı, Mustafa. “Şükür”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 39/259-261.
Erişim 05 Eylül 2023. https://islamansiklopedisi.org.tr/sukur
Çınar, Mehmet. “Oruç İbadetinin Ruh Sağlığı Üzerine Etkisi: Deneysel Bir
Araştırma”. Hitit İlahiyat Dergisi 20/2 (30 Aralık 2021), 1007-1028. https://doi.
org/10.14395/hid.958876
Doğan, Mahir. “Sürdürülebilirlik: Su ve Suyun Önemi”. Avrasya Sosyal ve Ekonomi
Araştırmaları Dergisi 10/1 (31 Ocak 2023), 176-192.
Doğan, Mebrure. “Oruç İradeyi Güçlendirir mi? Ramazan Orucunun Öz Denetim
ve Psikolojik İyi Oluş Üzerindeki Etkisinin Deneysel Olarak İncelenmesi”. Bilimname
48 (31 Ekim 2022), 495-533. https://doi.org/10.28949/bilimname.1164651
Doğan, Mehmet. Büyük Türkçe Sözlük. Ankara: Yazar Yayınları, 25. Basım, 2014.
Ebû Hayyân, Muhammed b. Yûsuf b. Alî b. Yûsuf b. Hayyân. el-Behru’l-muhît fi’ttefsîr.
thk. Sıdkı Muhammed Cemil. Beyrut: Dâru’l-Fikr, 1999.
Ebüssuûd, Muhammed b. Muhammed. Tefsîru Ebî’s-Su‘ûd. Beyrut: Dâr İhyâi’t-
Turâsi’l-Arabî, ts.
Erkaya, Mahmud Esad. Kur’an Kaynaklı Tasavvuf Kaynakları. Ankara: Otto, 2017.
İbn Ebî Hatem, Ebû Muhammed Abdurrahman b. Muhammed - Teyyib, Es‘ad
Muhammed. Tefsîru İbn Ebî Hatem. Suudi Arabistan: Mektebetu Nezâr Mustafa el-
Bâz, 3. Basım, 1998.
İbn Ebî Sa‘lebe, Yahyâ b. Selam. Tefsîru Yahyâ b. Selâm. thk. Hind Şelbî. 2 Cilt.
Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-‘İlmiyye, 2004.
İbn Ebî Tâlib, Ebû Muhammed Mekkî. el-Hidâye ilâ buluği’n-nihâye. thk. eş-Şâhid
el-Bûşîhî. 13 Cilt. Mecmû‘atu Buhûsi’l-Kitâb ve’s-Sünne, 2008.
İbn Manzûr, Ebü’l-Fazl Cemâlüddîn Muhammed b. Mükerrem. Lisânu’l-‘Arab.
thk. Komisyon. 15 Cilt. Beyrut: Dâr Sâdr, 3. Basım, 1993.
İbn Sîde, Ebü’l-Hasen Alî b. İsmâîl ed-Darîr el-Mürsî. el-Muhkem ve’l-muhîtü’la‘
zam. thk. Abdulhamid Henedâvî. 11 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-‘İlmiyye, 2000.
İsfahânî, Ebü’l-Kâsım Hüseyn b. Muhammed. el-Müfredât fî garîbi’l-Kur’an. thk.
Safvân Adnan ed-Dâvudî. Beyrut: Dâru’l-Kalem, 1991.
Kahtânî, Said b. Ali b. Vehf. Şerhu Esmâi’l-lâhi’l-hüsnâ fî dev’il-kitâbi ve’s-sünne.
Riyâd: Matba‘a Sefîr, ts.
Karakuş, Abdulkadir. “Allah’a İmanın ve O’nunla İletişimin Ruh Sağlığına Olumlu
Katkıları”. Diyanet İlmî Dergi 59/2 (19 Haziran 2023), 389-408.
Köylü, Mustafa. “Kur’an’da Ruh Sağlığı”. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat
Fakültesi Dergisi 31/31 (01 Mayıs 2011), 5-37. https://doi.org/10.17120/omuifd.52104
Köylü, Mustafa. “Ruh ve Beden Sağlığı Üzerine Yapılan Araştırmaların Bir
Değerlendirilmesi”. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 28/28 (01
Şubat 2010), 5-36. https://doi.org/10.17120/omuifd.40460.
Mâtürîdî, Ebû Mansûr Muhammed b. Ahmed. Tefsîru’l-Mâtürîdî. thk. Mecdî
Baslûm. 10 Cilt. Dâru’l-Kütübi’l-‘İlmiyye, 2005.
Mâverdî, Ebu’l-Hasen Ali b. Muhammed. en-Nüket ve’l-uyûn. thk. es-Seyyid b.
Abdulmaksud İbn Abdurrahman. 6 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-‘İlmiyye, ts.
Mukâtil b. Süleymân, Ebü’l-Hasen Mukâtil b. Süleymân b. Beşîr. Tefsîru Mukâtil b.
Süleyman. thk. Abdullah Mahmud Şehâte. Beyrut: Dâru İhyâi Turâs, 2002.
Ömer, Ahmed Muhtar. Mu‘cemul-lugati’l-‘Arabiyyeti’l-mu‘asire. ‘Alemu’l-Kütüb,
2008.
Râzî, Ebû Abdillâh Fahrüddîn Muhammed b. Ömer. Mefâtîhu’l-gayb. Beyrut: Dâru
İhyâi’t-Turâsi’l- ‘Arabî, 3. Basım, 1999.