OSMANLI TÜRKÇESİNDE ARA BİÇİM-I: ARAPÇA ve FARSÇA KELİMELER

Yıl 2016, Cilt: 10 Sayı: 18, 103 - 124, 31.05.2016

Yavuz Kartallıoğlu

Öz

Arapça ve Farsça alıntılar Türkçede kullanıldıkları andan itibaren Türkçeleşme sürecine girerek Türkçenin ses bilgisi kurallarına göre değişmeye başlar. Türkçeleşme sürecinde alıntıların geçirdiği ara biçim(ler), Arapça ve Farsça kelimelerin orijinal yazılışları değiştirilmediği için bugüne kadar açıkça belirlenememiştir. Arapça ve Farsça alıntıların ara biçimleri, Osmanlı döneminde yaşayıp hem imlayı bilen hem de konuşmayı duyan ve bu ikisi arasındaki farklılıkları açıkça tespit edebilmiş olan çeviri yazılı metin yazarlarının eserleri aracılığıyla belirlenebilir. Bu makalede bazı Arapça ve Farsça alıntıların Türkçeleşme süreçleri sırasıyla orijinal, ara ve Türkçeleşmiş biçimler olmak üzere takip edilmiş ve ‘ara biçim’ teriminin bir gramer terimi olması gerektiği savunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Arapça ve Farsça alıntılar, Türkçeleşme süreci, ara biçim

Kaynakça

• ÖZÇELİK, Sadettin (2004). “Türkçede Kullanılan Arapça Kelimelerde Görülen Ses Olayları Üzerine Bazı Tespitler”, Türk Dili, S. 634, Ankara, s. 550-563.
• PIHAN, Antoine Paulin (1867). Glossaire des mots Français tires de l’arabe, du Persan et Turc, Paris.
• PRIENDL, Joseph von (1791). Grammaire Turque d’une Toute Nouvelle Methode d’apprendre, Berlin.
• ROCCHI, Luciano (2014). I Repertori Lessicali Turco - Ottomani di Giovan Battista Montalbano (1630 ca.), Trieste: Edizioni Università di Trieste.
• SAMİ, Şemseddin (1883). Kamus-ı Fransevi Türkçeden Fransızcaya Lugat (Dictionnaire Turc-Français), İstanbul.
• SCHROEDER, Guillaume (1835). Grammaire Turque a l’usage des Français et Anglais Contenant en outre une collection d’idiotismes, de discours Familiers et un Vocabulaire eb Français, Turc et Anglais, Leipsic.