ZARF TÜMLECİ - YÜKLEM İLİŞKİSİNE FARKLI BİR YAKLAŞIM

Yıl 2017, Cilt: 11 Sayı: 20, 157 - 166, 31.05.2017

Ümit Hunutlu

Öz

Bu çalışmada tümleç ve zarf terimleri, klâsik tanımlardan hareketle değerlendirilmiş; hâl tümleci ve hâl zarfı ayrımı üzerinde durulmuştur. Tümleç ve zarf kavramındaki hâl/durum ifadesinin Türk dil bilgisinde neyi karşıladığı ifade edilmiştir. Fiilin önünde yer alan ve fiilin niteliğini belirttiği düşünülen hâl zarflarından bazılarının sadece fiilin niteliğini belirtmediği, ayrıca sözdizimi içinde özne/nesnenin niteliği hakkında da bilgi verdiği örneklerle açıklanmıştır. Bu iki farklı hâl kategorisi zarfların sıfat menşeili olduğu görüşünden hareketle çözümlenmeye çalışılmıştır. Anlam ve şekil özelliklerine bağlı olarak bu hâllerin farkları ortaya konulmuş ve bu alanda bir terim eksikliği olabileceği ifade edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

zarf, tümleç, hal

Kaynakça

• DAŞDEMİR, Muharrem (2014). Oklama Yöntemiyle Türkçenin Yapısal İşlevsel Söz Dizimi, Erzurum: Eser Yayınları.
• DENY, Jean (2012). Türk Dil Bilgisi (Modern Türk Dil Bilgisi Çalışmalarının Kapsamlı Bir Örneği), İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
• EFENDİOĞLU, Süleyman (2010). “Zarf Tamlaması”, TDAY/Belleten-2008/I, TDK Yayınları.
• EKER, Süer (2013). Çağdaş Türk Dili, Ankara: Grafiker Yayınları.
• ERGİN, Muharrem (2000). Türk Dil Bilgisi, İstanbul: Bayrak Yayınları.