BUDİST UYGUR METİNLERİNDE ‘teŋri’ SÖZÜ

Yıl 2017, Cilt: 11 Sayı: 21, 79 - 89, 30.11.2017

Hacer Tokyürek

Öz

Budist Uygur metinlerindeki t(e)ŋri sözü, Tanrı hayat şeklini ve Budizm’deki Tanrıları ifade etmekle birlikte Buddha’nın sıfatı olan t(e)ŋri t(e)ŋrisi ‘tanrılar tanrısı’ ifadesi için de kullanılır. Bu durum Budizm ile alakalıdır. Bununla birlikte Eski Uygurcada kullanılan pek çok t(e)ŋri sözü, tercüme edilen orijinal metinlerde bulunmazken Uygur metinlerinde sıklıkla kullanılmaktadır. Bu çalışmada t(e)ŋri sözünün orijinal metinlerde kullanılmadığı halde Budist Uygur metinlerinde neden kullanıldığı konusu üzerinde durulacaktır.

Anahtar Kelimeler

t(e)ŋri, budizm, eski uygurca, eski türk kültürü

Kaynakça

• KAFESOĞLU, İbrahim (1993). Türk Millî Kültürü, İstanbul: Boğaziçi Yayınları.
• KAYA, Ceval (1994). Uygurca Altun Yaruk, Giriş-Metin ve Dizin, Ankara: TDK Yayınları.
• LE COQ, A. Von (1912). Türkische Manichaica aus Chotsho I, APAW 1911 Anhang, Berlin.
• LE COQ, A. Von (1922). Türkische Manichaica aus Chotsho III, APAW 1922, Anhang, Berlin.
• NOBEL, Johannes (1958). Suvarṇaprabhāsottama–Sūtra, Das Goldglanz–Sūtra. Ein Sankrittext des Mahāyāna–Buddhismus. I–Tsing’s Chinesische Version und Ihre tibetische Übersetzungen. I– Tsing’s Chinesische Version übersetzt, eingeleitet, erläutert und mit einem Photomechanischen Nachdruck des Chinesischen Textes Versehen. Erster Band. Leiden: E. J. Brill.