Öz
Eski Anadolu Türkçesi, Oğuz lehçesine ait ilk edebî ürünlerin şekillendirdiği ve günümüz Türkiye Türkçesinin temellerinin atıldığı dönemdir. Bu dönem, yazılı kaynaklar bakımından Türkçenin en zengin dönemi olarak ifade edilebilir. Adı geçen dönemde kaleme alınmış pek çok yazılı kaynak, bugün dil araştırma(cı)larının beslendiği önemli kaynaklardandır. Bu eserlerin ayrıntılı incelemelere tabi tutularak dil özellikleri bakımından işlenmesi, gerek dönem Türkçesi gerekse günümüz
Türkiye Türkçesi bakımından hayati öneme sahiptir. Eski Anadolu Türkçesi, durum eklerinin zengin kullanımlarla işlerlik kazandığı tarihî dönemlerden biridir. Bu dönemde kullanılan durum eklerinden biri {+rA} ekidir. Bu ek, adı geçen dönemde kalıplaşmış ve kalıplaşmamış olmak üzere iki şekilde kullanılmıştır. Özellikle ṣoñra, ıṣra, içre, üzre, ṭaşra gibi örnekler ekin kalıplaştığı örneklerdir ve bu sözcüklerde {+rA}, durum eki olarak işlev görmez. Ekin kalıplaşmadığı yani durum eki olarak yer verildiği örneklerde ise yönelme durumu işlevindedir. Bu çalışmada; {+rA} ekinin dönem Türkçesindeki konumu, yönelme durumu işlevindeki kullanımları ve dil çalışmalarına yansımasının ne şekilde olması gerektiği tartışılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- TAŞ, İbrahim (2009). Kutadgu Bilig’de Söz Yapımı, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- TEKİN, Talat (2003). Orhon Türkçesi Grameri, İstanbul: Simurg Yayıncılık.
- TİMURTAŞ, Faruk K. (1963). Eski Türkiye Türkçesi XV. Yüzyıl Gramer - Metin - Sözlük, İstanbul: Enderun Kitabevi.
- TOSKA, Zehra (1989). Türk Edebiyatında Kelile ve Dimne Çevirileri ve Kul Mesûd Çevirisi II (Edisyon Kritik), İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), İstanbul.
- TÖREN, Hatice (2007). Eski Anadolu Türkçesi Dönemine Ait Amme Cüzü Tefsiri I Metin-İnceleme-Tıpkıbasım, İstanbul: Çantay Yayınları.
- TURAN, Fikret (2000). Adverbs and Adverbial Constructions in Old Anatolian Turkish, Wiesbaden: Harrassowitz Verlag.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Dil Çalışmaları |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Kasım 2017 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2017 Cilt: 11 Sayı: 21 |
