Prof. Dr. Günay Karaağaç (1949-2021) -Hayat Hikâyesi ve Eserleri-

Yıl 2022, Cilt: 16 Sayı: 30, 281 - 290, 31.05.2022

Mustafa Öner

Öz

Öz
Günay Karaağaç (1949-2021) Türkiye'de 1980'lerden sonra tanınmış Türkolog ve Altayist bilim adamıdır. Çağatayca üzerine doktora tezi hazırlayan dil bilimci, İngilizcenin yanı sıra Macarcayı da iyi derecede öğrenmiş ve bu dillerden Türkçeye çeviriler yaparak bilimsel çalışmalarına başlamıştır.
İstanbul Üniversitesi'nde oluşan akademik kariyerini İzmir'e taşıyarak Ege Üniversitesi Türkoloji ekolünün kurucularından biri olmuştur. Böylece İstanbul'da 1930'lardan beri R. R. Arat, M. Mansuroğlu, A. F. Karamanlıoğlu, Muharrem Ergin, N. Hacıeminoğlu, K. Eraslan ve M. Tulum ile oluşan karşılaştırmalı Türk filolojisi birikimi, onun sayesinde İzmir, Aydın, Balıkesir ve Çanakkale'de 90'lı yıllarda açılan Türkoloji bölümlerine katılmıştır.
Türkçenin tarih boyunca temas kurduğu dillerdeki alıntıları ve bu alandaki literatürü yıllarca arayarak ansiklopedik ve etimolojik bir alıntılar sözlüğü hazırlamıştır. Kendi dil bilimi çalışmalarını Genel Dil Bilimine göre yürüten G. Karaağaç, Türkçenin en kapsamlı linguistik terimleri ve kavramları sözlüğünü meydana getirmiştir.
Altay dillerinin ve özellikle Moğolcanın Türkçe ile eski ilişkilerine ilgi duyan G. Karaağaç, N. Poppe ile F. Lessing gibi Amerikalı Mongolistlerin anıtsal gramer ve sözlük çalışmalarını Türkçeye çevirerek bu alandaki birikimlere büyük katkılarda bulunmuştur. Tarihî ve çağdaş Türk yazı dillerinin leksikolojik birikimini incelemelerinde daima kullanan G. Karaağaç etimolojiyi başlıca ilgi alanı hâline getirmiştir.

Anahtar Kelimeler

Anahtar Kelimeler: Türkoloji, Mongolistik, etimoloji, sözlük bilimi

Prof. Dr. Günay Karaağaç (1949-2021) -Biography and Works-

Öz

Abstract
Günay Karaağaç (1949-2021) has became an eminent Turcologist and Altaist in Turkey after the 1980s. He composed his doctoral thesis on the Çagatai poet Lutfi and he learned excellent command of Hungarian language as well as English and he started his studies by translating the treatises from these two languages into Turkish.
Günay Karaağaç carried his academic career from Istanbul University to Ege University and became one of the founders of the Ege University Turkology department.
The comparative Turkish philology, which was established by R. R. Arat, M. Mansuroglu, A. F. Karamanlıoğlu, Muharrem Ergin, N. Hacieminoglu, K. Eraslan and M. Tulum in İstanbul in early 1930s, was inherited to the universities of Izmir, Aydın, Balıkesir and Çanakkale by the efforts of Prof. Karaağaç.
He studied the Turkish loan words in the languages that Turkish has contacted throughout history and composed an encyclopedic and etymological dictionary of the Turkish loan words in different languages. Carrying out his own linguistic studies in accordance with the General Linguistics, he also composed a dictionary of the most comprehensive linguistic terms and concepts of Turkish.

Günay Karaağaç also interested in the old relations between Altaic languages and Turkish. He translated some of the grammar and dictionary studies of the distinguished Mongolists, such as N. Poppe and F. Lessing, from English into Turkish; thus he has made great contributions in this field. He used the lexicological reportory of historical and contemporary Turkish and his main area of interest is etymology.

Anahtar Kelimeler

Turkology, Mongolistics, etymology, lexicology

Kaynakça

• Referans1 Lütfî Divanı, Ankara 1997; 2020: TDK
• Referans2 (Halil AÇIKGÖZ ile) Azerbaycan Bayatıları, Ankara 1998: TDK
• Referans3 (Yayıma Hazırlayan) Türkçenin Dünya Dillerine Etkisi, Ankara.
• Referans4 Dil, Tarih ve İnsan, Ankara, 2002; 2005: Akçağ; İstanbul 2008: Kesit
• Referans5 Türkçe Verintiler Sözlüğü, Ankara, 2008; 2021: TDK