Yunus Emre'de Ben Kavramı Üzerine

Yıl 2022, Cilt: 16 Sayı: 31, 1 - 15, 30.11.2022

Nevzat Özkan

https://doi.org/10.54316/dilarastirmalari.1128526

Öz

Yunus Emre, eserleriyle Türkiye Türkçesinin temellerini atmış ve edebî bir dil olarak gelişmesine önemli katkılar sağlamıştır. Bir anlatıcı olarak karmaşık tasavvufî konuları, insana ve hayata dair anlaşılması zor hakikatleri, gayet açık bir üslupla ortaya koymayı başarmıştır. Eserlerine yansıttığı coşkulu samimiyeti, engin gönül dünyası ve olağanüstü üslubuyla etkisi yüzyıllarca sürecek bir Yunus Emre karakteri ve tipi ortaya koymuştur. Onun şiirlerinde kendi dilinden kendi benine yüklediği anlamı, seçtiği kelimeler ve özellikle zamirlere kazandırdığı işlevler üzerinden izlemek mümkündür. Ayrıca vahdet-i vücut düşüncesi ve derviş tipi, eserlerine yansıyan ben kavramının merkezinde yer almaktadır.

Anahtar Kelimeler

Yunus Emre, ben, şahıs zamirleri, sembolik anlatım.

Destekleyen Kurum

Yok

Proje Numarası

Yok

Teşekkür

Yok

On Yunus Emre's Concept of Self

Öz

Yunus Emre laid the foundations of Turkey Turkish with his works and made significant contributions to its development as a literary language. As a narrator, he succeeded in revealing complex mystical subjects, elusive truths about man and life, in a very clear style. With the enthusiastic sincerity, wide world of heart and extraordinary style he reflects on his works, he has revealed a Yunus Emre character and type whose influence will last for centuries. In his poems, it is possible to follow the meaning that he attributed to himself from his own language, through the words he chose and especially the functions he brought to pronouns. In addition, the idea of unity of body and dervish type are at the center of the concept of self that is reflected in his works.

Anahtar Kelimeler

Yunus Emre, I, personal pronouns, symbolic expression.

Proje Numarası

Yok

Kaynakça

• Arnaldez, Roger (1985), İbn El Arabi ve Fahreddin El Razi’nin Düşüncesinde İlâhî ‘Ben’ ile Beşerî ‘Ben’, İstanbul Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
• Aydın, Mehmet (2011), “Yunus’un Şiirlerinde İkinci Şahısların İşlevi”, X. Uluslararası Yunus Emre Sevgi Bilgi Şöleni Bildirileri (06-08 Mayıs 2010), Haz. Erdoğan Boz, TC Eskişehir Valiliği Yayınları, Eskişehir, s.43-50.
• Civelek, Yakup (2011), “Yunus Emre’nin Şiirlerinde Anlamsal ve Sözdizimsel Bağlam”, X. Uluslararası Yunus Emre Sevgi Şöleni Bildirileri (06-08 Mayıs 2010), Haz. Erdoğan Boz, TC Eskişehir Valiliği Yayınları, Eskişehir, s.107-129.
• Çubukçu, İbrahim Agâh (1991), Türk Düşünce Tarihinde Felsefe Hareketleri, TTK Yayınları, Ankara.
• Dilçin, Cem (1995), “Yunus Emre’nin Şiirlerinde “Ben” – “Sen” ve “Benlik - Senlik” Kavramı”, Uluslararası Yunus Emre Sempozyumu Bildirileri (Ankara, 7-10 Ekim 1991), Atatürk Kültür Merkezi Yayınları, Ankara, s.385-398.
• Durmaz, Canan (2008), Yûnus Emre Divanı’nda ve Risâletü’n-Nushiyye’de Kelime Grupları ve Söz Varlığı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
• Erdem, Mevlit (2005), “Zamirler Anlamlı Kelimeler midir Yoksa Görevli Kelimeler mi?”, Türk Dili, Mayıs, S.641, s.444-449.
• Gemalmaz, Efrasiyap (1991), “Yunus Emre’nin Şiirlerindeki Dil Özellikleri”, Yunus Emre Sempozyumu Bildirileri, (15-16 Ekim 1991), Erzurum, 1991, s. 61-77. Gölpınarlı, Abdülbaki (2017), Yunus Emre Hayatı ve Şiirleri, İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul.
• Kara, Funda (2017), “Bana Seni Gerek Seni Yapısı Üzerine”, Yûnus Emre Kitabı, Editör: Orhan Kemal Tavukçu, TC Aksaray Valiliği İl Kültür Müdürlüğü Kültür Yayınları, Ankara, s.109-138.
• Kocasavaş, Yıldız (2004), Türkçede Şahıs Zamirleri, TDK Yayınları, Ankara.
• Mansuroğlu, Mecdut (1949), “Türkçede Zamir Çekimi”, Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, C.III, S.3-4, s.501-519.
• RN: Tatcı, Mustafa (1991), Risâletü’n-Nushiyye III Tenkitli Metin, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara.
• Tatçı, Mustafa (1991), Âşık Yunus ve Diğer Yunusların Şiirleri, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara.
• Tunçbilek, H. Hüseyin (2008), “Muhyiddin İbn Arabî’de Vahdet-i Vücûd Telâkkisi”, Harran Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Ocak-Haziran S.19, s.7-23.
• YED: Tatcı, Mustafa (1990), Yunus Emre Divanı Tenkitli Metin, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara.