Memluk Kıpçak Sözlük ve Gramerlerinde Türkmence

Yıl 2022, Cilt: 16 Sayı: 31, 285 - 293, 30.11.2022

Zeki Kaymaz

Öz

Tanıtımını yapacağımız Dr. Onur BALCİ'nin, "Memluk Kıpçak Sözlük ve Gramerlerinde Türkmence" adlı kitabı Ön Söz ve Kısaltmalar'dan sonra 1. Kıpçaklar ve Kıpçakça 2. Oğuzlar/Türkmenler ve Oğuzca/Türkmence 3. Memluk Dönemi Sözlük ve Gramerleri 4. Sözlük ve Gramerlerdeki Bilgilere Göre Memluk Coğrafyası ve Dönemi Türk Lehçe Bilgisi 5. Memluk Kıpçak Sözlük ve Gramerlerinde Türkmence 6. Dil Bilgisi İncelemesi 7. Sözlüklerde Kaydedilen Ancak Tarihi ve Çağdaş Oğuz Lehçelerinde Bulunmayan Sözcükler Hakkında 8. Türkmence Olarak Kaydedilen Sözcüklerin Kıpçakça/Türkçe Karşılıkları başlıklarından oluşmuş, yayın sonuç ve kaynakça ile tamamlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Memlük Kıpçakçası, Türkmence, Oğuzca

Kaynakça

• ATALAY, B. (1939), Divanü Lûgat-it-Türk Tercemesi Cilt I, Ankara: T.D.K. Yayınları. (DLT)
• ATALAY, B. (1940) Divanü Lûgat-it-Türk Tercümesi Cilt II, Ankara: T.D.K. Yayınları.
• ATALAY, B. (1941) Divanü Lûgat-it-Türk Tercümesi Cilt III, Ankara: T.D.K. Yayınları.
• ATALAY, B. (1943), Divanü Lûgat-it-Türk Dizini “Endeks” Ankara: T.D.K. Yayınları.
• ATALAY, B. (1945) Ettuhfet-üz-Zekiyye fi’l-Lûgat-it-Türkiyye, İstanbul: T.D.K. Yayınları. (Tuh.)
• CAFEROĞLU, A. (1931), Abû-Hayyân, Kitâb al-İdrâk li-Lisân al-Atrâk, İstanbul: Evkaf Matbaası. (Kİ)
• EBÛ HAYYÂN, Kitâbu’l-İdrâk Li Lisâni’l-Etrâk, Beyazıt Devlet Kütüphanesi Veliyüddin Efendi Bölümü, Nu: 2896. (İH.)
• ERCİLASUN, A.B.-AKKOYUNLU, Z. (2014), Kâşgarlı Mahmud, Dîvânu Lugâti’t-Türk Giriş-Metin-Çeviri-Notlar-Dizin, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• ERENOĞLU, N. (2010), “Kumuk Türkçesinde Oğuzca Unsurlar”, Turkish Studies, International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Vol. 5/1, s. 416-461.
• FAZILOV, E., ZİYAYEV, İ. (1978). İzıskkannıy Dar Tyurkskomy Yazıku (Grammatiçeskiy taraktat, XIV v. na arabskom yazıke), Taşkent: Fan.
• GÜLSEVİN, G. (1998), “Köktürk Bengü Taşlarındaki Oğuzca Özellikler”, Kardeş Ağızlar Türk Lehçe ve Şiveleri Dergisi, VII, s. 12-18.
• GÜLSEVİN, G. (2010), “Oğuzca Olmayan Türk Lehçelerindeki Oğuzca Unsurlar ve Bunlara Teorik Bir Yaklaşım, Turkish Studies, International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Vol. 5/1, s. 57-76.
• KAYMAZ, Z. (2015), “Kitâbu’l-İdrâk Li Lisâni’l-Etrâk’e Eklemeler”, X. Uluslararası Büyük Türk Dili Kurultayı Bildirileri, 28 Ekim -1 Eylül 2015 Saraybosna, s. 242-246. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayın Mat. Tic. İşl.
• KAYMAZ, Zeki (2021). Kitâbu’l-İdrâk’te Türkmence (Oğuzca), Oğuz Bitig, Modern ve Tarihsel Oğuzca Üzerine Araştırmalar İçinde (97-124) , İstanbul: Bilge Kültür Sanat.
• KORKMAZ, Z. (1975), “Eski Türkçedeki Oğuzca Belirtiler”, Bilimsel Bildiriler 1972 İçinde, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları, s.433-446.
• MUHAMMED, Ragıp (2022). Et-Tuhfetü’z-Zekiyye Fil-Lûgati’t-Türkiyye’nin Sözlükçülük Anlayışı Hakkında Bir İnceleme: Arapça Dışındaki Sözcüklerle Düzenlenen Madde Başları Örneği, Türk Dili Araştırmaları Yıllığı-BELLETEN, (73), Haziran, 7-23.
• PRİTSAK, O. (1959), “Das Kiptschakische”, Philologiae Turcicae Fundamenta, Ed. Jean Deny, Kaare Grønbech, Helmut Scheel, Zeki Velidi Togan, Tomus Primus, Wiesbaden: Franz Steiner Verlag Gmbh.
• TOPARLI, R., ÇÖĞENLİ, M.S., YANIK, N.H. (1999). El-Kavânînü’-l-Külliyye Li-Zabti’l-Lügati’t-Türkiyye, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• TOPARLI, R., ÇÖĞENLİ, M.S., YANIK, N.H. (2000), Kitâb-ı Mecmû-ı Tercümân-ı Türkî ve Acemî ve Mugalî, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları. (Trc.)
• TOPARLI, R. (2003). Ed-Dürretü’l-Mudiyye Fi’l-Lügati’t-Türkiyye, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• ZAJACZKOWSKİ, A. (1954), Vocabulaire Arabe-Kiptchak de l’époque de l’État Mamelouk, Bulgat al-Muştaq Fī Lugat At-turk Wa-l-Kifçaq, II-éme partie, Le verbe, Warszawa: Panstwove Wydawnictwo Naukowe.
• ZAJACZKOWSKİ, A. (1958), Vocabulaire Arabe-Kiptchak de l’époque de l’État Mamelouk, Bulgat al-Muştaq Fī Lugat At-turk Wa-l-Kifçaq, I.ere partie, Le nom, Warszawa: Panstwove Wydawnictwo Naukowe.