ASPECTS OF NOUN PHRASE IN TURKISH WITHIN THE FRAMEWORK OF ROLE AND REFERENCE GRAMMAR

Yıl 2011, , 72 - 88, 01.03.2011

İlker Aydın

https://doi.org/10.1501/Dilder_0000000144

Öz

In this study, Turkish simple and complex phrase nouns are studied within the theoretical principles of the Role and Reference Grammar. RRG aims to describesyntax, semantics and pragmatic interaction within various grammatical systems.The main constituent elements of the clause are nucleus that containing the predicate, the core that contains predicative arguments and the periphery layer thatcontains arguments non-predicative. Core, nucleus and peripheral argument areuniversal characteristics of every natural language. In demonstrating the layeredstructure, the verb creates the predicate and in the upper level forms the nucleus.Predicative arguments form the core. Peripheral argument is being connected tothe core. All the elements form the sentence in the upper level. There are fundamental similarities in the structure of NPs and clauses, especially when theNPs are complex derived nominal. The primary correspondence between NPs andclauses in RRG is that both have a layered structure and in both there are operators modifying the layers. In the layered structure of the NP, there is a nominal nucleus and a nominal core consisting of the nucleus and the arguments ofa complex derived nominal

Türkçede rol ve gönderim dilbilgisi çerçevesinde ad öbeği görünümleri

Öz

Bu çalışmada, Rol ve Gönderim Dilbilgisi (RGD)nin kuramsal ilkeleri doğrultusunda Türkçedeki basit ve karmaşık ad öbekleri ele alınmaktadır. RGD sözdizimi,anlambilim ve edimbilim etkileşiminin farklı dilbilgisel dizgelerde betimlemesiniamaçlar. Tümcenin temel kurucu birimleri yüklemi içeren çekirdek ‘nucleus’,çekirdek ve yüklemin üyelerini içeren öz ‘core’ ve yükleme bağlı olmayan üyelerikapsayan dış ‘periphery’ katmandır. Öz, çekirdek ve tümce dışı unsurlar her doğaldilin sahip olduğu evrensel özelliklerdir. Katmanlı yapının gösteriminde eylem yüklemi, üst katmanda ise çekirdeği oluşturmaktadır. Yükleme bağlı unsurlar özü meydana getirmekte, dış unsurlar da öze bağlanmaktadır. Bütün üyeler en üst düzeydetümceyi oluşturur. RGD’de, AÖ ve tümce arasındaki temel benzeşme, her ikisininde katmanlı yapıya sahip olması ve her ikisinde de katmanları niteleyen işlemcilerin bulunmasıdır. AÖ’nün katmanlı yapısında, bir adsal çekirdek ile adsoyludantüremiş karmaşık yapının üyeleri ve bir çekirdekten ibaret olan adsal bir öz vardır

Anahtar Kelimeler

Rol ve Gönderim Dilbilgisi, Kurucu ve İşlemci Yansıması, Ad

Kaynakça

• Aydın, İ. (2010). Rol ve Gönderim Dilbilgisi ve Türkçenin Katmanlı Yapısı. 15th International Conference on Turkish Linguistics August 20-22, 2010 – Szeged, Hungary.
• Foley, W. & Van Valin Jr, Robert D. (1984). Functional Syntax and Universal Grammar. Cambridge: Cambridge University Press.
• François, J. (2003). La Role and Reference Grammar, une grammaire de l’interface entre syntaxe, sémantique et pragmatique. Cahier du CRISCO, 13, 3-21.
• Matasovic, R. (2001). Adjective phrase.
• http://linguistics.buffalo.edu/people/faculty/vanvalin/rrg/Matasovic.pdf
• Torterat, F. (2006). L’Exemplification bilingue des mots de la grammaire en contexte creolophone. In D. Blampain, Ph. Thoiron & M. Van Campenhoudt (eds), Mots, Termes et Contextes. Paris: Editions des Archives Contemporaines, 661-671.
• Van Valin Jr., Robert D. & La Polla, Randy J. (1997). Syntax: structure, meaning and function. Cambridge: Cambridge University Press.
• Van Valin Jr., Robert D. (2005). Exploring the Syntaxe-Semantics Interface. Cambridge: Cambridge University Press.
• Von Colbe, Valeraino B. (2003). Sémantique et pragmatique de la projection des constituants: constituance, dépendance, topologie. Cahier du CRISCO, 13, 37-50.