ULUSLARARASI ÖĞRENCİLERİN YAZILI METİNLERİNDE TUTARLILIK GÖRÜNÜMLERİ

Yıl 2024, Cilt: 175 Sayı: 2, 116 - 148, 31.12.2024

Ayten Bülbül , Betül Karakaş

https://doi.org/10.33690/dilder.1525419

Öz

Tutarlılık metin tümceleri arasındaki bağlantılılığı kodlayan ve bu bağlantılılığın çözümlenmesi sağlayan metin merkezli ölçütlerdendir. Yabancı/ikinci dil öğrencilerinin yazma becerisinde yetkin olabilmeleri sözcüksel ve dilbilgisel doğruluğu metne yerleştirebilmelerinin yanı sıra metin tümceleri arasındaki anlamsal ve mantıksal uyumu sağlayabilmeleri ile de doğrudan ilişkilidir. Makalenin temel amacı, öğrencilerin yazılı metinlerinde tutarlılığın nasıl sağlandığını ve metinler arası anlamsal sürekliliğin hangi ölçüde korunduğunu incelemektir. Araştırmada doküman inceleme yöntemi kullanılmış ve öğrenci metinlerindeki tutarlılık düzeylerini değerlendirmek için Tutarlılık Değerlendirme Formu geliştirilmiştir. Bu form, alanyazındaki mevcut çalışmalardan ve uzman görüşlerinden yararlanılarak oluşturulmuştur. Öğrencilerin ürün odaklı yazma modelinde ürettikleri metinlerin tutarlılık açısından yetersiz bulunmasına karşın, süreç odaklı yazma modelinde daha başarılı sonuçlar elde ettikleri belirtilmiştir. Çalışmanın ortaya koyduğu önemli bulgular arasında, her iki yazma modelinde konu sürekliliğinin benzer düzeylerde sağlanmış olmasına rağmen, metne özgü dil kullanımında ve gönderimsel ifadelerde önemli farklılıkların bulunduğu yer almaktadır. Bu sonuçlar, yazma sürecine dair yapılan öğretimsel müdahalelerin ve yazma modellerinin öğrenci başarısı üzerindeki etkisini ortaya koymaktadır. Değerlendirme açısından, makale yabancı dil olarak Türkçe öğrenen öğrencilerin yazma becerilerinde tutarlılığın önemini vurgulayan nitelikli bir araştırma sunmaktadır. Ancak, çalışma bulguları genel olarak sadece bir kurumla sınırlı olduğu için, daha geniş bir örneklem üzerinden gerçekleştirilecek çalışmalar, bulguların genelleştirilebilirliğini artırabilir.

Anahtar Kelimeler

yabancı dil olarak Türkçe, yazma becerisi, ürün odaklı yazma, süreç odaklı yazma, metinsellik ölçütleri, tutarlılık

COHERENCE PERSPECTIVES IN THE WRITTEN TEXTS OF INTERNATIONAL STUDENTS

Öz

Coherence is one of the text-centered criteria that encodes the connectivity between sentences and enables the resolution of this connectedness. For foreign/second language learners to be proficient in writing, they must not only incorporate lexical and grammatical accuracy into their texts but also ensure semantic and logical cohesion between sentences. The main aim of the article is to examine how coherence is achieved in students' written texts and to what extent semantic continuity is maintained across these texts. In the research, the document analysis method was used, and a Coherence Evaluation Form was developed to assess the level of coherence in student texts. This form was created by utilizing existing studies in the literature and expert opinions. Although student texts produced in the product-oriented writing model were found lacking in terms of coherence, they achieved more successful results in the process-oriented writing model. Among the key findings of the study is that, despite achieving similar levels of topic continuity in both writing models, there are significant differences in language use specific to the text and in referential expressions. These results highlight the impact of instructional interventions in the writing process and the effects of different writing models on student success. From an evaluation perspective, the article presents a qualitative study emphasizing the importance of coherence in the writing skills of students learning Turkish as a foreign language. However, as the study findings are generally limited to a single institution, studies conducted with a larger sample size could enhance the generalizability of the findings.

Anahtar Kelimeler

Turkish as a foreign language, writing skills, product-based writing, process-based writing, textuality criteria, coherence

Kaynakça

• Adalar Subaşı, D. (2010). TÖMER'de yabancı dil olarak Türkçe öğrenen Arap öğrencilerin kompozisyonlarında hata analizi. Dil Dergisi, (148), 7–16.
• Adas, D., & Bakir, A. (2013). Writing difficulties and new solutions: Blended learning as an approach to improve writing abilities. International Journal of Humanities and Social Science, 3(9), 254–266.
• Agustiana, V. (2016). Combining product and process-based approaches to teaching writing discussion texts. English Review: Journal of English Education, 4(2), 195-208.
• Aksoy, S. (2018). Ahmet Ümit'in masal kitaplarının metinsellik ölçütleri bağlamında incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tez]. Gaziantep Üniversitesi, Gaziantep.
• Al-Gharabally, M. (2015). The writing difficulties faced by L2 learners and how to minimize them. International Journal of English Language and Linguistics Research, 3(5), 42–49.
• Alisha, F., Safitri N. & Santoso, I. (2019). Students’ difficulties in writing EFL. Professional Journal of English Education, 2(1), 20–25.
• Ariyanti, A., & Fitriana, R. (2017). EFL students' difficulties and needs in essay writing. International Conference on Teacher Training and Education (pp. 32–42. Amsterdam: Atlantis Press.
• Ariza Martinez, A. V. (2005). The process-writing approach: an alternative to guide the students’ compositions. Profile Issues in Teachers’ Professional Development, (6), 37–46.
• Balci, A., & Gökçe, B. (2022). İlkokul 4. sınıf Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin tutarlılık görünümleri. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (31), 380–401.
• Bamberg, B. (1983). What makes a text coherent?. College Composition and Communication, 34(4), 417–429.
• Bamberg, B. (1984). Assessing coherence: A reanalysis of essays written for the National Assessment of Educational Progress, Research in the teaching of English, 18(3), 305–319.
• Baş, T., & Akturan, U. (2017). Sosyal bilimlerde bilgisayar destekli nitel araştırma yöntemleri. Güncellenmiş ve Genişletilmiş 3. Baskı. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Bayat, N. (2014). The Effect of the process writing approach on writing success and anxiety. Educational Sciences: Theory and Practice, 14(3), 1133–1141.
• Beaugrande, R. A., & Dressler, W. U. (1981). Introduction to text linguistics. London: Longman.
• Bowen, G. A. (2009). Document analysis as a qualitative research method. Qualitative Research Journal, 9(2), 27–40.
• Boylu, E. (2014). Yabancı dil olarak Türkçe öğrenen temel seviyedeki İranlı öğrencilerin yazma problemleri. Zeitschrift für die Welt der Türken, 6(2), 335–349.
• Boylu, E., Güney, E. Z. & Özyalçın, K. E. (2017). Yanlış çözümleme yaklaşımına göre Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenen B1 seviyesi öğrencilerinin yazılı anlatımlarının değerlendirilmesi. International Journal of Languages' Education and Teaching, 5(3), 184–202.
• Connor, U. (1984). A study of cohesion and coherence in English as a second language students’ writing. Paper in Linguistics, 17(3), 301–316.
• Çocuk, H. E. & Kanatlı, F. (2012). Yazılı anlatım ürünlerinde Türkçe eğitimi lisans öğrencilerinin metinsellik ölçütlerini kullanabilme durumları: Mersin Üniversitesi örneği. İçinde: M. Aksan ve A. Uçar (Ed.) 5. Uluslararası Türkçenin Eğitimi-Öğretimi Kurultayı Bildiriler Kitabı (ss. 67–76). Ankara: Şafak Matbaası.
• Çakır, İ. (2010). Yazma becerisinin kazanılması yabancı dil öğretiminde neden zordur?. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(28), 1–12.
• Çakır, Ö. (2003). Yazma öğretiminde süreç yaklaşımına dayalı programın yazılı anlatım becerisini geliştirmedeki rolü: Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi örneği. TÖMER Dil Dergisi, 122, 31–51.
• Çetinkaya, G. (2015). Yanlış çözümlemesi: Yabancı dil olarak Türkçe öğrenen B2 düzeyindeki öğrencilerin yazılı metinlerine ilişkin görünümler. International Journal of Languages’ Education and Teaching, 3(1), 164–178.
• Deniz, K., & Çekici, Y. E. (2023). Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi kapsamında ihtiyaç analizine dayalı güncel dil işlevleri listesi. Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi (AKEF) Dergisi, 5(2), 374–401.
• Dijk, T. A. V. (1977). Text and context, exploration in the semantics and pragmatics of discourse. London: Longman.
• Ercan Güven, A. N., & Akpınar, Ş. (2020). Yabancı dil olarak Türkçe öğrenenlerin tutarlı metin yazma düzeylerinin incelenmesi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(3), 782–801.
• Fareed, M., Ashraf, A. & Bilal, M. (2016). ESL learners’ writing skills: Problems, factors and suggestions. Journal of education and social sciences, 4(2), 81–92.
• Giarelli, E., & Tulman, L. (2003). Methodological ıssues in the use of published cartoons as data. Qualitative Health Research, 13(7), 945–956.
• Göçer, A. (2010). Eğitim fakültesi öğrencilerinin yazılı anlatım becerilerinin süreç yaklaşımı ve metinsellik ölçütleri ekseninde değerlendirilmesi (Niğde Üniversitesi örneği). Kastamonu Eğitim Dergisi, 18(1), 271–290.
• Grabe, W., & Kaplan, R. B. (1996). Theory and principle of writing. Oxon, UK: Routledge.
• Günay, V. D. (2017). Metin bilgisi. Genişletilmiş 5. Basım. İstanbul: Papatya Yayıncılık.
• Günaydın, H. R. & Bozkurt, B. Ü. (2023). Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenenlerin yanlışları: Büyük Resim. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 36(3), 1090–1118.
• Güven, A. Z. (2014). 7. sınıf Türkçe ders kitaplarında yer alan metinlerin metinsellik ölçütlerine göre değerlendirilmesi. Electronic Turkish Studies, 9(8), 517–535.
• Güven, A. Z., Bal, M. & Halat, S. (2014). 5. sınıf Türkçe ders kitaplarında yer alan metinlerin metinsellik ölçütleri açısından incelenmesi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 10(3), 739–763.
• Halliday, M. A. K., & Hasan, R. (1976). Cohesion in English. London: Longman.
• Hasan, M. K., & Akhand, M. M. (2010). Approaches to writing in EFL/ESL context: Balancing product and process in writing class at tertiary level. Journal of NELTA, 15(1-2), 77–88.
• Hyland, K. (2003). Second language writing. Cambridge: Cambridge University Press.
• Hyland, K. (2006). English for academic purposes: An advanced resource book. London: Routledge.
• Hyland, K. (2009) Teaching and researching writing. 2nd edition. Applied Linguistics in Action. London, U.K.: Longman.
• Imsa-ard, P. (2020). Being an effective writing teacher: understanding writing theories behind the product, process, and genre approaches. International Journal of Linguistics and Translation Studies, 1(2), 35–47.
• İşeri, K. (2018). Sözden yazıya dile gelen metin. 3. Baskı. Ankara: Pegem Akademi.
• Kalfa, M. (2014). Yabancılara Türkçe öğretiminde temel düzeydeki öğrencilerin eğitsel oyunlarla yazma becerilerinin geliştirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları (HÜTAD), 20, 85–102.
• Kara, M. & Kutlu, A. (2016). Türkçe Öğrenen Yabancı Öğrencilerin Yazılı Anlatım Metinlerindeki Bağdaşıklık Görünümleri. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum, 5(15), 47–62.
• Karakoç Öztürk., B. & Dağıstanlıoğlu, B. E. (2018). Yabancı dil olarak Türkçe öğrenen öğrencilerin yazdıkları öyküleyici metinlerin bağdaşıklık görünümlerinin incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 332–354.
• Karatay, H. (2011). 4+1 planlı yazma ve değerlendirme modelinin öğretmen adaylarının yazılı anlatım tutumlarını ve yazma becerilerini geliştirmeye etkisi. Turkish Studies International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 6(3), 1029–1047.
• Keklik, S., & Yılmaz, Ö. (2013). 11. sınıf öğrencilerine ait öyküleyici metinlerin bağdaşıklık ve tutarlılık açısından incelenmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(4), 139–157.
• Kılıçarslan, R. & Yavuz, A. (2014). Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenenlerin sosyal medya kullanımında yaptıkları yazma hataları. Electronic Turkish Studies, 9(3), 863–877.
• Klimova, B. F. (2014). Constraints and difficulties in the process of writing acquisition. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 122, 433–437.
• Lee, I. (2002a). Helping students develop coherence in writing. English Teaching Forum, 40(3), 32–39.
• Lee, I. (2002b). Teaching coherence to ESL students: A classroom inquiry. Journal Of Second Language Writing, 11(2), 135–159.
• Liu, M., & Braine, G. (2005). Cohesive features in argumentative writing produced by Chinese undergraduates. System, 33(4), 623–636.
• Maden, S., Dincel, Ö. & Maden, A. (2015). Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenenlerin yazma kaygıları. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 4(2), 748–769.
• Melanlıoğlu, D. (2017). Leh öğrencilerin Türkçe yazılı anlatımlarının tutarlılık ölçütleri bağlamında değerlendirilmesi. Türk Dili Araştırmaları Yıllığı-Belleten, 65(1), 151–161.
• Mert, E. L. (2011). 8. sınıf Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin metinsellik ölçütlerine uygunlukları. Dil Dergisi, (153), 7–23.
• Mısırlı, G. (2018). Yabancı dil olarak Türkçe öğrenen öğrencilerin yazılı metinlerinde bağdaşıklık bağıntısı görünümleri: Bir durum çalışması örneği [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Nunan, D. (2003). Practical English language teaching. New York: McGraw-Hill.
• Nunan, D. (2013). What is this thing called language? 2. Baskı. London: Palgrave Macmillan.
• Nunan, D., & Choi, J. (2023). Clarity and coherence in academic writing: Using language as a resource. New York: Routledge.
• O’Brien, T. (2004). Writing in a foreign language: teaching and learning. Language Teaching, 37(1), 1–28.
• Özkan, B. (2004). Metindilbilimi, metindilbilimsel bağdaşıklık ve Haldun Taner’in “onikiye bir var” adlı öyküsünde metindilbilimsel bağdaşıklık görünümleri. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(1), 167–184.
• Richards, J. C. (1990). The language teaching matrix. Cambridge: Cambridge University Press.
• Rusinovci, X. (2015). Teaching writing through process-genre based approach. US-China Education Review, 5(10), 699–705.
• Sherman, D., Slawson, J., Whitton, N., & Wiemelt, J. (2010). The little brown handbook. Southeastern Writing Centre.
• Şeref, İ., Karagöz, B. & Ardıç, İ. K. (2020). Türkçe ders kitaplarındaki okuma metinlerinin metinsellik özellikleri: Lao Tzu’nun ‘acele karar vermeyin’ öyküsü örneği. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 19(73), 92–104.
• Şeref, İ., Karagöz, B. & Kaşaveklioğlu, G. (2019). Bir akademisyenin çocuk edebiyatına katkısı: yeşil gözlü kardan adam’da bağlaşıklık, bağdaşıklık ve üst yapı görünümleri. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 8(2), 1050–1070.
• Tangpermpoon, T. (2008). Integrated approaches to improve students writing skills for English major students. ABAC Journal, 28(2), 1–9.
• Tekşan, K. (2018). Ferhunde Kalfa hikâyesinde bağdaşıklık ve tutarlılık görünümleri. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 7(1), 217–236.
• Temizyürek, F., & Ünlü, H. (2019). Türkiye Türkçesini yabancı dil olarak öğrenen Gürcü öğrencilerin yazma becerisinde karşılaştıkları sorunlar ve çözüm önerileri. International Journal of Language Academy, 6(22), 316–327.
• Türkben, T. (2018). Beşinci sınıf Türkçe ders kitabı metinlerinin metinsellik ölçütleri açısından incelenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 6(4), 961–986.
• Ulaş Taraf, H., & Doğan, C. (2023). Examining the role of digital tools in pre-service English language teachers’ self-efficacy in writing. Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi (AKEF) Dergisi, 5(3), 1216–1227.
• Ülper, H. (2008). Bilişsel süreç modeline göre hazırlanan yazma öğretimi programının öğrenci başarısına etkisi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Ülper, H. (2011). Öğrenci metinlerinin tutarlılık ölçütleri bağlamında değerlendirilmesi. Turkish Studies International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 6(4), 849–863.
• Ülper, H., & Uzun, L. (2009). Bilişsel süreç modeline göre hazırlanan yazma öğretimi izlencesinin öğrenci başarısına etkisi. İlköğretim Online, 8(3), 651–665.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yılmaz, E. & Jahiç, N. (2008). “Vire” hikâyesi üzerine metindilbilimsel bir inceleme. SAÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, (15), 30–41.
• Yılmaz, E., & Topal, Z. (2010). Türkçe öğretiminde metindilbilimsel çözümleme yönteminin uygulanması. Türklük Bilimi Araştırmaları, (27), 775–788.